استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر گفت: بخش مسکن در حال حاضر به دلیل ورود سرمایه‌های سرگردان که قبلا صرف سرمایه‌گذاری در بازار ارز و طلا و حتی خرید اوراق مشارکت می‌شد، مکان امن و مناسبی برای سرمایه‌گذاری و بورس بازی شده است. حسن فرید اعلم رییس جامعه مهندسان دانشگاه پلی تکنیک در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس اظهار داشت: در بخش مسکن از زمان وزیر مسکن قبلی یعنی آقای عبدالعلی زاده، یک تصمیماتی گرفته شد که مسکن یک رشد قیمتی ناهماهنگ نسبت به سایر بخش‌ها و نیازهای جامعه پیدا کرد، اما متاسفانه این رشد قیمتی و کاهش قدرت خرید را دولت جدید هم نتوانست مهار کند.

وی ادامه می‌دهد: دولت با دیدن افزایش قیمت مسکن تصور کرد که با دادن وام‌های بانکی مردم می‌توانند خانه‌دار شوند؛ بنابراین اعطای وام مسکن تا حدودی تسهیل شد، اما بخش مسکن نتوانست به خیلی‌ از متقاضیان مسکن پاسخگو باشد. اگر هم پاسخگو شد آنهایی هم که این وام را گرفتند زیر بار قرض رفتند؛ چرا که درآمد کافی برای بازپرداخت اقساط را نداشتند.

تجربه کشورهای پیشرفته

وی افزود: تصور من این است که دولت باید همچون تمام کشورهای پیشرفته زمین را آزاد کند تا مردم بتوانند از زمین استفاده کنند و ساختمان سازی بر عهده خود مردم باشد. مردم ساختمان سازی را می‌توانند انجام دهند و نیاز به این نیست که دولت در آن سرمایه‌گذاری کند. ولی مشکل اصلی در بخش مسکن تهیه زمین است. در کشور‌های پیشرفته می‌بینید چون زمین متعلق به دولت و در اختیار دولت است و دولت هم این زمین‌ها را در اختیار مردم قرار می‌دهد تا آنها ساخت و ساز کنند موفقیت نسبی به دست آورده‌اند.

وی افزود: در اوایل انقلاب این موضوع مطرح بود که مردم باید روی زمین هم کار اقتصادی انجام دهند و هم مسکن خود را بسازند.

بنابراین زمین نباید در انحصار قرار بگیرد. در حال حاضر مالک بزرگ دولت است، اما اگر این زمین‌ها به بخش خصوصی سپرده می‌شد تا آنها ساخت و ساز کنند الان این مشکلات پیش نمی‌آمد. فرید اعلم گفت: یک عده سرمایه‌گذار به جای اینکه سرمایه خود را در صنعت به کار ببرند سرمایه خود را صرف پیش خرید مسکن می‌کنند و انتظار می‌کشند تا مسکن گران شود، در حالی که این موضوع در هیچ جای دنیا به کار نمی‌رود. استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر گفت: به نظر بنده دولت باید زمین‌های ۹۹ ساله را مجانی در اختیار مردم قرار دهد. اجاره هم باید نازل باشد. کسی که زمین را می‌گیرد و آن را می‌سازد باید اقساط آن بسیار نازل باشد تا جذابیت ایجاد کند. دولت نباید زمین را در جایی ارائه کند که آن زمین بدون آب و برق و امکانات اولیه برای زندگی است.

وی گفت: دولت باید زیربنای این زمین‌ها (فاضلاب، برق، تلفن و ...) و سایر موارد مورد نیاز مثل مدرسه، درمانگاه و بیمارستان را فراهم کند تا زمین‌هایی که در اطراف شهرهای بزرگ قرار دارند برای متقاضیان جذابیت ایجاد کند.

فرید اعلم گفت: دولت نباید پس از ساخت مسکن متوجه شود که این واحد‌های مسکونی نیازمند مدرسه، درمانگاه، تلفن و ... است. ساخت مسکن یک کار اقتصادی است و در اقتصاد بیمار هر نوع برنامه‌ریزی، فعالیت و سرمایه‌گذاری در آن با مشکل مواجه می‌شود.

بنابراین اول باید اقتصاد سالم داشته باشیم و بعد وارد ساخت و ساز شویم.

امان از نقدینگی سرگردان

وی در پاسخ به این سوال که مشخصا فرصت و تهدیدی که دولت در بخش مسکن با آن روبه‌رو است، چیست؟ گفت: نقدینگی سرگردان در حال حاضر بزرگ‌ترین تهدید دولت در بخش مسکن است. این حجم سرگردان نقدینگی هر روز در یک نقطه اقتصادی وارد می‌شود و مشکلاتی را به وجود می‌آورد.

این نقدینگی یک روز وارد بازار مسکن، یک روز وارد بازار طلا و سکه و یک روز هم وارد بازار ارز می‌شود و قیمت‌ها را افزایش می‌دهد.

بنابراین دولت باید این حجم نقدینگی سرگردان را در بازار کنترل و به مکان‌های مورد هدف و مناسب برای تولید و صنعت سوق دهد. این حجم سرمایه‌ها اگر به سمت صنعت و تولید سوق پیدا کند موجب ایجاد اشتغال می‌شود. اگر این کار انجام شود می‌توان امیدوار بود که دولت در عرصه اقتصاد موفق خواهد بود. بخش مسکن در حال حاضر به دلیل ورود سرمایه‌های سرگردان که قبلا صرف سرمایه‌گذاری در بازار ارز و طلا و حتی خرید اوراق مشارکت می‌شد، مکان امن و مناسبی برای سرمایه‌گذاری شده است، بنابراین بسیاری از سرمایه‌گذاران با خرید آپارتمان و زمین سرمایه‌های خود را تنها با گذشت مدت زمان اندکی افزایش قابل ملاحظه‌ای می‌دهند.