تجارت مسکن پوششی برای زیان صنعت

طرح: ساسان ضرابی

فرید قدیری

شرایط نابسامان و وخیم بخش تولید در کشور باعث شده برخی صاحبان صنعت برای گذراندن امورات جاری کارخانه، شغل دوم برای خود انتخاب کنند. این گروه از صاحبان صنایع با تشخیص اینکه تجارت در بخش مسکن پرسود بوده و می‌تواند پوششی برای زیان بخش صنعت باشد، به بازار مسکن رو آورده‌اند.

بازار مسکن در طول بیش از یکسال گذشته و تقریبا از اواخر سال ۸۵ درست زمانی که گرانی ملک به اوج خود رسید تعداد زیادی از گروه‌های سرمایه‌دار را به خود دیده است.

این گروه‌ها که هم شامل تجار و هم دربرگیرنده سرمایه‌داران بخش صنعت است با انجام معاملات کلان در بازار مسکن ناخودآگاه بیشترین تاثیر را در شیب نمودار رشد قیمت مسکن داشته‌اند.

شغل دوم این گروه از صاحبان صنعت برعکس شغل اول که پر از استرس، جنگ و دعوا، التماس در مقابل بانک‌ها، درخواست بدون پاسخ از دولت، دغدغه تامین مواداولیه، نگرانی از فروش کالا در بازار، اعصاب خرد‌کنی محصولات چینی، ترس از بیچارگی و ورشکستگی و اعتصاب کارگری و... است؛ راحت، پرسود و بدون دردسر است.

مدیران صنعت به عنوان کارآفرینان زحمت‌کش که باید بخش قابل توجهی از درآمد کشور و تولید ناخالص داخلی توسط آنها محقق شود با ناامیدی از درآمدزایی صنعت، به سمت مسکن رو آورده‌اند.

آنها به این جمع‌بندی رسیده‌اند که صنعت با این اوضاع و احوال سودی ندارد و سود واقعی در مسکن است.

شاید برای همین است که بانک مرکزی اواخر سال گذشته پرسودترین بازار اقتصادی در سال ۸۶ را بازار املاک معرفی کرد.

بخش صنعت اگر نگوییم مقام اول بیشترین سرمایه‌گذاری در ملک و املاک را به خود اختصاص داده لااقل یکی از بزرگ‌ترین گروه‌های متمرکز صاحب سرمایه در این بازار به شمار می‌آید.

صنعتگران به خوبی می‌دانند سود مسکن سودی چند برابر صنعت، تضمین شده و قطعی است.

به همین خاطر برای جلوگیری از ضرر بیشتر در تولید بخشی از درآمد و اندوخته‌هایشان را وارد بازار املاک کرده‌اند. تعدادی از کارخانه‌داران صاحب نام در یکی از صنایع گرفتار، شب عید برای پرداخت حقوق و عیدی و پاداش آخر سال کارگران دست به دامن بانک‌ها شدند و هر کدامشان با دریافت ده‌ها وام کلان توانستند بالاخره سال ۸۶ را به پایان ببرند.

این روزها سود بازار مسکن نقل همه محافل از جمله محافل صنعتی شده است.

برخی صاحبان صنعت در جلسات رسمی و غیررسمی بعد از آنکه کلی امضاء برای هشدار ورشکستگی به وزیر و وکیل جمع می‌کنند و هر کدامشان خبر نگران‌کننده از حال و روز تولید را به دیگری ارائه می‌کند بحث مسکن را پیش می‌کشند و محله‌های بکر تهران را برای خرید به هم معرفی می‌کنند.

این است حال و روز صنعت و تولید در ایران. شاید تعداد صنعتگران که به امید سود از فعالیت دلالی وارد بازار مسکن شده‌اند خیلی خیلی کم باشد. اما دیدگاه همین تعداد اندک هشداری است به مدیران ارشد تصمیم‌گیر در حوزه صنعت و نسبت به اینکه تولید جواب نمی‌دهد.

بخش صنعت با دردهای مشترکی همچون بی‌میلی بانک‌ها در پرداخت تسهیلات به تولید، عدم همکاری شرکت‌های خارجی در تامین مواد اولیه، هزینه سرسام‌آور تولید و دستمزد کارگران، تامین انرژی، کاهش روز به روز سهم بازار داخلی در مقابل کالاهای خارجی و ... روبه‌رو است. در این میان برخی صنایع مشکلات منحصر به فرد و حادتری دارند.

صنعت نساجی بعد از نوسازی چند سال پیش حالا با انبوه بدهی به بانک‌ها به دلیل افزایش نرخ یورو روبه‌رو است.

صنعت فولاد به دلیل افزایش قیمت جهانی شمش از یک سو و محدودیت‌های دولتی در تعیین قیمت حقیقی محصولات تولیدی از سوی دیگر با چالش تولید و فروش روبه‌رو است.

صنعت قند و شکر به دلیل انبوه واردات دولتی در آستانه ورشکستگی قرار دارد.

صنعت لبنیات به دلیل قرار داشتن لبنیات در سبد حمایتی اجازه هر گونه افزایش قیمت از آنها سلب شده است و در مقابل به دلیل افزایش سالانه هزینه‌های تولید زیان‌ده هستند.

صنایع شوینده نیز به حال و روز صنعت لبنیات دچار هستند.

در چنین فضای تنگ و محدود صنعتی، چراغ سبز بازار مسکن به صنعتگران پیام سرمایه‌گذاری می‌دهد.

اما در شرایطی که خیالی برای سروسامان دادن اساسی به اوضاع تولید وجود ندارد و صنعت ناچار است برای ادامه حیات به هر نحوی شده منابع مالی مورد نیازش را تامین کند بهتر آن است به جای تجارت مسکن، ساخت‌وساز را در پیش بگیرد.

سرمایه‌گذاری در بخش ساخت هم سود سرمایه‌گذاری را تضمین می‌کند و هم به افزایش عرضه ملک در بازار و در نهایت تعدیل قیمت کمک خواهد کرد.