لرزش تهران دماوند را فعال می‌کند

یک تحقیق جدید نشان می‌دهد زلزله در تهران می‌تواند فعالیت آتشفشانی قله دماوند را تحریک کند.

«خبر آنلاین» در گزارشی که سایت الف آن را منتشر کرده اعلام کرد: براساس مطالعات انجام شده زمین لرزه‌‌‌ها می‌‌‌توانند منجر به انفجار آتشفشان‌‌‌ها شوند؛ پدیده‌‌‌ای مشابه تاثیری که تکان دادن بطری بر نوشابه گازدار می‌‌‌گذارد. این تحقیق نشان می‌‌‌دهد که فوران آتشفشان‌‌‌ها پس از یک زلزله بزرگ، ۴ بار بیشتر از هنگامی ‌‌‌بوده که عامل محرک زلزله وجود نداشته است. به این ترتیب و با توجه به زلزله‌خیز بودن تهران، احتمال فعال شدن آتشفشان دماوند نیز در اثر همین پدیده منتفی نیست.

زمین‌شناسان می‌گویند: تاثیرات زلزله می‌‌‌تواند صد‌‌‌ها کیلومتر دورتر از کانون زلزله احساس شود و آن قدر قوی است که می‌‌‌تواند آتشفشان‌‌های خفته را بیدار کند. با این حال تامین فشار لازم برای ایجاد انفجار می‌‌‌تواند زمان زیادی را از یک جریان مذاب تلف کند، به طوری که بین تحریک و انفجار شاید ماه‌‌‌ها فاصله بیفتد.

ارتباط بین آتشفشان‌‌‌ها و زمین لرزه‌‌‌ها از گذشته محل بحث و تردید بوده است، ولی اکنون مطالعه جدید اولین شواهد آماری را تامین کرده است. محققان در دانشگاه آکسفورد تاثیر پدیده «نوشابه گازدار» را در شیلی جنوبی شناسایی کرده‌اند، ناحیه‌‌‌ای که چارلز داروین اولین بار این ارتباط احتمالی را در آن مطرح کرد. آنها با بررسی الگوی انفجار‌‌‌های رخ داده در ۱۵۰ سال اخیر متوجه این نکته شده اند که تعداد آتشفشان‌ها یک سال پس از زلزله به مقدار قابل‌توجهی افزایش داشته است.

سباستین وات، یکی از محققین این مطالعه به روزنامه تایمز می‌‌‌گوید: «غیر‌منتظره‌ترین بخش این یافته فاصله قابل توجه از محل گسیختگی زلزله، جایی که فوران‌‌‌ها رخ داده و مدت زمانی که ما در آن افزایش فعالیت آتشفشانی را مشاهده کرده‌ایم، است.» این موضوع نشان می‌‌‌دهد که امواج لرزه‌ای که از گسیختگی ناشی از زلزله متصاعد می‌‌‌شوند، ممکن است با تحریک و تکان دادن ماگمای موجود در زیر آتشفشان، ماشه انفجار را بچکاند.

در سال‌‌های اخیر در مورد فعالیت آتشفشان دماوند نیز دیده‌‌‌ها و شنیده‌‌هایی بازگو شده است. آخرین این موارد به سال گذشته و تقریبا در چنین ایامی ‌‌‌از سال باز می‌گردد. سال گذشته، مشاهده خروج گاز و بخار از از دودکش دماوند و وقوع چند لرزه شائبه و نگرانی از فعالیت این دیو سپید را احیا کرد.

زمین لرزه بزرگ شیلی که دارای بزرگی ۵/۹ در مقیاس ریشتر بود و یک نمونه شاخص از این تاثیر است، بزرگترین زلزله ثبت شده است. کشته‌‌های این حادثه بین ۱۶۵۵ تا ۵۷۰۰ نفر برآورد شده است.

گفته می‌شود ۱۰ ایستگاه لرزه‌نگاری در منطقه دماوند وجود دارد و تاکنون فعالیت لرزه‌خیز غیرعادی ثبت نشده است. نصب دوربین در اطراف دهانه آتشفشان خفته دماوند به منظور پایش مستمر هرگونه تغییر و فعالیت‌ غیرعادی و برداشت و ارزیابی دقیق ژئوشیمیایی مواد مختلف از جمله گازها و بخارهای خروجی از دیگر روش‌های بررسی فعالیت‌های آتشفشانی از جمله در قله دماوند است.