گروه مسکن- تا پیش از این اگر قرار بود مردم برای گذران اوقات فراغت خود از فضای خانه و کار جدا شده و دلی به طبیعت بزنند چند راه پیش رو داشتند: اول اینکه اگر حال و حوصله شلوغی پارک‌های داخل شهر را در ایام تعطیلات داشتند به نزدیک‌ترین و زیباترین پارک می‌رفتند. اگر هم از شلوغی و ازدحام جمعیت در طبیعت درون‌شهری گریزان بودند و از طرفی باغ و باغچه‌ای در اطراف تهران داشتند، به آنجا سفر می‌کردند.

و اما راه سوم، آن هم این که شرط داشتن خودرو و بنزین کافی بود به زمین‌ها و اراضی بدون مالک خصوصی (دولتی) در اطراف تهران همانند مناطق لواسان، دماوند و... عزیمت می‌کردند و بدون دغدغه‌ای از همهمه و شلوغی، در قالب پیک‌نیک یک روزه، اوقاتی را در کنار خانواده و در دل طبیعت می‌گذراندند.

این در حالی است که اخیرا اجرای طرحی به نام باغ‌شهر برای تمامی کلان‌شهرهای کشور از سوی مسوولان دولتی اعلام شده که براساس آن زمین‌های مرغوب دولتی در اطراف شهرهای بزرگ از طریق مزایده به فروش می‌رسد.

به واقع اگر در کلان‌شهری همچون تهران، زمین‌هایی به غیر از آنچه در اختیار اهالی محلی یا افراد مرفه جامعه است، به قطعات کوچک‌تر تقسیم و با توجه فروش آن از طریق مزایده و واگذاری آن به مرفهین جامعه صورت عینی پذیرد، چه اتفاقی خواهد افتاد؟

و آیا صرف اینکه دولت شرط واگذاری این زمینه‌های مرغوب را بهره‌گیری از سیستم آبیاری مکانیزه و احداث آپارتمان‌هایی به میزان ۱۰درصد از مساحت کلی زمین و با ارتفاع کمتر از درختان موجود در آن بداند، کافی است؟ به اعتقاد کارشناسان زیست‌محیطی این شروط قابل قبول نیست، زیرا یکی از مهم‌ترین اهداف ایجاد و توسعه فضای سبز ایجاد اکوسیستم‌های فعال طبیعی جهت بهبود کیفیت زیست‌محیطی است؛ چرا که با نگاهی سطحی به آنچه در تهران فضای سبز نامیده شده، آشکار می‌شود که در تهران هدف اصلی توسعه فضای سبز صرفا زیباسازی فضای شهری بوده و برنامه‌ریزی برای انتخاب نوع فضای سبز متناسب با شرایط اکولوژیکی منطقه مورد توجه قرار نگرفته است. همچنین باید توجه داشت که حداقل متراژ در نظر گرفته شده برای این زمین‌ها هزارمترمربع بوده و حداکثری در این رابطه اعلام نشده است؛ بنابراین معلوم نیست به طور مثال خریداران زمین‌هایی با متراژ ۱۰هزار مترمربع آیا اجازه ساخت ۱۰درصد از مساحت زمینی که همانا هزار مترمربع ساختمان مسکونی است را دارند یا خیر؟

از سوی دیگر اگر چه دولت با اجرای این طرح به دنبال توسعه و حفظ فضای سبز عمومی است؛ اما به واقع مهم‌ترین هدفی که در اجرای آن دنبال می‌شود هدایت منابع و نقدینگی موجود در جامعه از بازار مسکن و زمین داخل کلان‌شهرها به حومه شهرها و خرید زمین است.

با این رویکرد، دولت باید اهداف خود را از اجرای چنین برنامه‌هایی صراحتا اعلام و عنوان کند در شرایط کنونی که سرانه فضای سبز در کشور ۷مترمربع بوده و با استانداردهای جهانی که ۱۵مترمربع است فاصله بسیار زیادی داریم، با اجرای این طرح تا چه حد می‌تواند میزان سرانه فضای سبز را به استانداردهای جهانی نزدیک کند.

از سوی دیگر، وقتی گفته می‌شود با اجرای طرح باغ‌شهر بین ۷ تا ۲۰درصد از مشکلات مسکن در کشور حل خواهد شد، تحقق چنین امری برای کلان‌شهری همچون تهران که با معضل جدی در بخش مسکن روبه‌رو است، صورت عینی به خود خواهد گرفت یا خیر؟