«مهدود» ناگهانی در پایتخت روسیه از کجا شکل گرفت؟
بوی نامطبوع در آسمان مسکو
ولی گزارشها حاکی از شکایت برخی شهروندان از بوی بد هوای مسکو در زمان مه بود و نگراییهایی را بابت آلودگی شدید ایجاد کرده است. بر اساس گزارش خبرگزاری نیودیلی، سخنگوی وزارت اورژانس اعلام کرده است که بوی بد به زودی کاهش خواهد یافت؛ چراکه مقامات منشأ بوی نامطبوع را شناسایی کردهاند و آن را معیوب بودن فیلترهای هوا در یکی از پالایشگاههای شهر مسکو عنوان کردهاند. نهاد ناظر بر آب و هوای مسکو در بیانیهای اعلام کرد که تجمع سولفید هیدروژن اندکی از حد معمول فراتر رفته است؛ ولی دیاکسید گوگرد در حد عادی بوده است. وزیر اورژانس به خبرگزاری فرانسه گفته است بوی سولفید هیدروژن خطرناک نیست.
ولی رومن ویلفاند، مدیر علمی مرکز هواشناسی، روز سهشنبه در گفتوگو با روزنامه تجاری آربیکی، نگرانی درباره منشأ این مه را بیمورد توصیف کرد و گفت این پدیده همان مه تابشی (تشعشعی) است که با وجود نام آن هیچ ارتباطی با رادیواکتیو ندارد؛ با آسمان کمی ابری در شب، لایه زیرین بهدلیل انتشار تابشهایی با موج بلند از سوی زمین، بسیار سرد میشود؛ امروز بهدلیل نبود ابرها، خاک بهشدت سرد شده است و در هوای سرد مولکولهای بخار آب جمع شده و سبب تشکیل مه میشوند.
وجود بوی بد (مشابه بوی سوختگی در هوا) میتواند ناشی از تجمع ذرات آلاینده در سطح زمین باشد. در علم هواشناسی، انحراف از تغییرات طبیعی ویژگیهای جوی با تغییر ارتفاع، به وارونگی (اینورژن) معروف است. این پدیده تقریبا همیشه به وارونگی میزان افت دمای هوا اشاره دارد که وارونگی دما نامیده میشود. بهطور معمول دمای هوا با افزایش ارتفاع کاهش مییابد، اما در زمان وارونگی هوای گرم بالاتر از هوای سرد قرار میگیرد. این پدیده آلودگی هوا را در نزدیکی زمین به دام میاندازد و میتواند بهعنوان یک کلاهک عمل کند و از انتقال گرما توسط حرکت تودههای مولکول هوا در سیالات (همرفت) جلوگیری کند.
به گزارش «دنیایاقتصاد» در تهران نیز انتشار بوی نامطبوع و فراگیر طی سه سال پیاپی در نیمه سرد سال رخ داد و هنوز گزارش دقیقی از منشا دقیق این بو منتشر نشده است. نخستینبار در پاییز سال ۹۷ بوی بدی در بسیاری از مناطق تهران پراکنده شد و در سال ۹۸ نیز این پدیده به دفعات در پاییز و زمستان تکرار شد و بیشتر شهروندان در مناطق مختلف شهر این بوی بد را که برخی آن را به بوی زباله تشبیه میکردند، استشمام کردند. در سال گذشته نیز این پدیده برای سومینبار تکرار شد و با وجود وعدههای مکرر مسوولان مختلف استانی و زیستمحیطی درخصوص پیگیری منشأ این بو، در عمل ریشه این ماجرا مانند یک راز سر به مهر باقی ماند و هیچ گزارش رسمی و روشنی که منبع بو را معرفی کند، منتشر نشد. در این پرونده از نقش انتشار گازهای ناشی از سوخت مازوت در صنایع و پالایشگاهها، گاز مرکاپتان، آلودگی هوا، کیفیت پایین بنزین و... بهعنوان متهمان اصلی انتشار بوی نامطبوع در تهران در فصول سرد سال نام برده شده است.