وعده اصلاح «نظارت» بر ساخت وساز
گروه مسکن : رئیس سازمان نظام مهندسی استان تهران روز گذشته در نخستین نشست خبری هیات مدیره جدید سازمان نظام مهندسی با بیان اینکه نظارت بر حسن خدمات مهندسان و اجرای ساخت و سازها از سوی مدیران ذی‌صلاح و افراد دارای صلاحیت فنی یکی از مهم‌ترین برنامه‌های سازمان در دوره جدید مدیریت سازمان نظام مهندسی است گفت: تبیین راهبردهای مدیریت از اهم وظایف سازمان نظام مهندسی است.

حبیب الله بیطرف رئیس سازمان نظام مهندسی استان تهران با تاکید بر اینکه مداخله افراد فاقد صلاحیت در امر ساخت و ساز غیرقانونی است گفت: یکی از برنامه‌های جدی سازمان نظام مهندسی کنترل مضاعف نقشه‌های طراحی شده و کنترل نقشه‌های متعلق به پروژه‌های بالای ۲هزار متر مربع است. رئیس سازمان نظام مهندسی با بیان اینکه در بخش نظارت هم سیستم ارجاع کار به شرکت‌های حقوقی به افراد حقیقی واگذار شده است، گفت: واگذاری بخش نظارت به شرکت‌های ساختمانی از اردیبهشت ماه از سوی سازمان نظام مهندسی انجام می‌شده و فرآیند صدور پروانه با شهرداری‌ها بوده است. بیطرف ادامه داد: کار نظارت درپروژه‌های بالای ۱۵۰۰ متر مربع توسط ۴ ناظر و در پروژه‌های زیر ۱۵۰۰ متر توسط یک ناظر انجام می‌‌شود که البته در بخش نظارت گازرسانی و برق‌رسانی با چالش‌هایی مواجه هستیم چرا که شرکت‌های برق و گاز این نظارت را قبول ندارند و باید برنامه جدی در این حوزه داشته باشیم.

رئیس سازمان نظام مهندسی با بیان اینکه در بخش اجرا هم با چالش بسیار جدی دخالت افراد فاقد صلاحیت مواجه هستیم گفت: متاسفانه بیشتر ساخت و سازهای امروز از سوی افراد فاقد صلاحیت انجام می‌شود. وی ادامه داد: از تیرماه امسال براساس رای دیوان عدالت اداری ثبت نام مجری ذی‌صلاح در پروانه ساخت توسط شهرداری‌ها لغو شد و پس از آن مشکلاتی هم در بحث انعقاد قراردادهای صوری به وجود آمد که هیات‌مدیره جدید برای رفع این مشکل جلسات هفت‌جانبه‌ای را برگزار کرد. نتیجه آن شد که از تیرماه سال آینده دوباره نام مجری ذی‌صلاح در پروانه ساختمانی ثبت می‌‌شود و تمام مسوولیت‌ها از این پس بر عهده مجری ذی‌صلاح است. بنابراین فرد باید دارای صلاحیت‌های فنی و مجوزهای تایید باشد. بیطرف گفت: در استان تهران بیش از ۱۵ هزار مجری ذی‌صلاح حقیقی و چهار شرکت حقوقی وجود دارد و حقیقی‌ها می‌توانند در پروژه‌های ۵هزار متر مربع فعالیت داشته باشند و حقوقی‌ها هم در پروژه‌های بالای ۵ هزارمتر مربع وارد می‌شوند.

وی با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین رسالت‌های سازمان نظام مهندسی در سطح شهر تهران تلاش برای اجرای مقررات ملی ساختمان و شهرسازی است، گفت: با وجود طرح‌های جامع و طرح‌های تفصیلی شاهد ساخت و سازهای بی‌ضابطه در تهران هستیم که گاهی این مجوزها از سوی شهرداری‌ها داده می‌شود البته شهرداری مدعی است که این مجوزها از مراجع قانونی صادر شده اما معتقدیم شهرداری می‌‌تواند با پایبندی بیشتری به قوانین نسبت به صدور مجوزها اقدام کند. بیطرف با اشاره به آمار گودهای ساختمانی پایتخت گفت: در سال‌های اخیر به دلیل اهمیت فضاهای پارک خودرو استفاده از فضاهای زیرزمینی برای احداث پارکینگ افزایش پیدا کرده است؛ بنابراین بر تعداد طبقات منفی ساختمان‌ها در این سال‌ها افزوده شده و گودبرداری‌های عمیق‌تری هم در سطح تهران انجام شده است. در حال حاضر بیش از ۲۴ هزار گودبرداری در سطح شهر تهران انجام شده است که از این میان هزار و ۷۶۰ گودبرداری پر خطر است و ۱۵۰ گود رها شده نیز در تهران وجود دارد که می‌‌تواند منشأ خطرات بسیاری برای پایتخت باشد.

رئیس سازمان نظام مهندسی استان تهران در حاشیه این نشست در خصوص آسیب شناسی ساختار نظام مهندسی و نبود نظارت اصولی بر ساخت و سازهای شهر تهران به «دنیای اقتصاد» گفت: مسوولان نظام مهندسی استان تهران در آسیب‌شناسی که از روند خدمات مهندسی در ساخت و ساز شهری داشتند به اشکالاتی که مسوولان وزارت راه و شهرسازی نیز پیش از این به آن اشاره کرده‌اند، رسیده‌اند و معتقدند ساختار احداث ساختمان از سوی عوامل مختلف باید مورد بازنگری جدی قرار گیرد. وی ادامه داد: پیش از این مقایسه‌ای میان نظام مهندسی ساختمان و نظام اجرایی که در بخش دولت انجام می‌‌گیرد، داشته‌ام. در نظام فنی و اجرایی به جز دولت که نقش حاکمیتی و تصویب مقررات را دارد عمدتا ۳ عامل اجرایی فعالیت می‌‌کنند. نخست کارفرما که دستگاه دولتی است، پیمانکار که انجام دهنده کار ساخت و ساز است و در آخر مشاور پروژه که در یک زمان پروژه را طراحی می‌‌کند و در زمان آن را نظارت می‌‌کند. این ۳ عامل به صورت کامل وظایف خود را انجام می‌‌دهند. اما در حوزه ساخت و ساز شهری این آرایش واقعی وجود ندارد و بسیاری پروژه‌های ساخت و ساز شهری سازنده و پیمانکار شخص دارای صلاحیت نیست و نظارت واقعی بر اجرا نیز وجود ندارد یا همان شخص بساز و بفروش نظارت را انجام می‌‌دهد. بیطرف با اشاره به طراحی پروژه‌های ساختمانی گفت: طراحی پروژه ساختمانی از سوی مهندسان طراح ناظر انجام می‌‌گیرد اما دوباره سازنده آن نقشه را کنار می‌‌گذارد و نقشه دیگری را اجرا می‌‌کند. در بخش نظارت فردی به عنوان ناظر شهرداری مشخص می‌‌شود و می‌‌خواهد مشکلات را درست کند اما قدرت اجرایی ندارد. بنابراین در این حوزه دارای چالش‌های جدی هستیم و بدون اصلاح قانون هم این مشکلات ریشه‌ای قابل رفع نیست. رئیس سازمان نظام مهندسی تاکید کرد: جهت‌گیری وزارت راه و شهرسازی اصلاح قوانین است که همین نگاه نیز در سازمان نظام مهندسی وجود دارد و امیدواریم با همفکری و تعامل این سند کارآمدتر باشد و الزامات اجرایی را داشته باشد.