ایلنا: دولت در بسته خروج از رکود غیرتورمی بر فروش املاک مازاد بانک‌ها و ارگان‌های دولتی از طریق بورس کالای ایران تاکید کرده است اما تاکنون بانک‌ها گامی برای تحقق این خواسته دولت برنداشته‌اند. در این بین برخی کار‌شناسان حوزه بازار و مسکن با اشاره به لزوم اجرای این بند از سیاست‌های اقتصادی دولت در بسته خروج از رکود اعلام می‌کنند، برخی بانک‌ها به دلیل آنکه به دنبال شفافیت در روند مزایده‌ها نیستند در برابر اجرای این طرح مقاومت می‌کنند. این مهم سبب شد تا در این مورد نظر کار‌شناسان را جویا شویم.

روندی کاملا غیر‌شفاف بر مزایده‌ها حکمفرما است

بیت‌الله ستاریان، کار‌شناس بازار سرمایه در این باره اظهار کرد: در همه جای دنیا مزایده‌ها در بازار با روندی شفاف و عادلانه انجام می‌شود اما متاسفانه در کشور ما روندی کاملا غیر‌شفاف بر مزایده‌ها حکمفرما است. ستاریان افزود: اینکه دست بانک‌ها و ارگان‌های دولتی در مراحل مختلف مزایده‌ها باز باشد و آنها بتوانند حتی در قیمت و تعیین خریداران نقش داشته باشند به هیچ عنوان منطقی نیست. این کار‌شناس بازار سرمایه تصریح کرد: همان طور که دولت در بسته خروج از رکود غیر‌تورمی اشاره کرده است، بورس کالای ایران با توجه به مکانیزم شفافی که دارد می‌تواند بهترین گزینه برای مزایده املاک باشد.

ستاریان در پاسخ به این پرسش که آیا امکان زدوبند در مزایده‌های فعلی وجود دارد یا خیر، گفت: اگر تعارف را کنار بگذاریم باید گفت که این اتفاق و فساد‌ها در حال رخ دادن است. این امر به دلیل نبود قوانین، کنترل‌های مناسب و ساختار ناکارآمد مزایده‌ها رخ می‌دهد که امیدواریم با پیگیری مسوولان شاهد شفافیت این روند از طریق بورس باشیم. به گفته وی، با توجه به موارد ذکر شده مقاومت بانک‌ها برای ورود املاک مازاد خود به بورس کالا کاملا روشن است؛ به بیان بهتر آنها تمایلی به شفافیت در روند مزایده‌ها ندارند. ستاریان درخصوص برخی اظهار نظر‌ها مبنی بر اینکه دلیل اصلی استقبال نکردن بانک‌ها از مزایده املاک خود از طریق بورس کالا، رکود بازار مسکن و ارزان‌فروشی آنها در بورس خواهد بود، گفت: اتفاقا بانک‌ها در بورس کالا با توجه به رقابتی که در معاملات رخ خواهد داد، با قیمت بالاتری املاک خود را می‌فروشند و برندگان مزایده کسانی هستند که قیمت بالاتری در بورس ثبت می‌کنند، ‌با این تفاسیر به نظر می‌رسد بحث مطرح شده بیشتر به بهانه شبیه است تا دلیلی منطقی برای خودداری از اجرای طرح دولت.

خروج بانک‌ها از شرکت‌داری ضروری است

همچنین ابوذر مشایخی، کار‌شناس بازار سرمایه و کارگزار بورس کالا در این باره گفت: به اعتقاد بنده اراده قوی برای این موضوع وجود ندارد هر چند ممکن است قوانینی برای این موضوع تصویب شده باشد اما نیاز به بالندگی بیشتری دارد. وی ادامه داد: سال‌های گذشته برای فروش املاک بانک‌ها شرکتی نیز تاسیس شده بود که موفق عمل نکرد. مشایخی تصریح کرد: به نظر می‌رسد بیش از ۳۰ درصد کفایت سرمایه بانک‌ها در زمینه ساختمان و ملک بوده اما مکانیزم فروش آنها ابهام دارد. وی گفت: بانک‌ها باید از شرکت‌داری خارج شوند، اما به دلایل اقتصادی طی سال‌های گذشته مجبور به این کار بوده‌اند، زمانی که تورم ۴۵ درصد بود آنها تسهیلات ۳۰ درصدی می‌دادند و هزینه تمام شده پول برای آنها بالای ۲۵ درصد بود که به نوعی متضرر شده بودند و بانک‌ها راهی جز سرمایه‌گذاری در بخش مسکن نداشتند. این کارگزار بورس کالا خاطرنشان کرد: به اعتقاد بنده ۱۰ درصد اقتصاد این کشور تورم ساختاری و نهفته دارد. وی گفت: بانک‌ها باید به سمت فروش خدمات و تسهیلات بروند، این در حالی است که قوانین نظام بانکی در این مورد شفاف نیست.

لزوم شفافیت در مزایده‌ها از طریق سازوکار بورس کالا