یادگیری مشارکتی؛ نیاز عصر مدرن

مترجم:فریبا ولیزاده منبع: hrmagazine.co.uk مایکل موران، بنیانگذار و مدیرعامل شرکت Eighty ۱۰، که در زمینه مشاوره عملکرد سازمانی و فردی فعالیت می‌کند، معتقد است روش‌هایی که بر اساس آن دوره‌های آموزشی مختلف طراحی و ساختار دهی می‌شده است، با ورود به عصر یادگیری الکترونیک کم کم به چالش کشیده خواهند شد. امروزه دوره‌های آموزشی شامل برنامه‌های پیچیده آنلاین و خودآموزی هستند که با اضافه شدن عناصر اجتماعی به پلت‌فرم یادگیری مشارکتی تبدیل شده‌اند. به این ترتیب، فرآیند یادگیری در صورت تشویق افراد به تفکر گروهی، تبادل نظر، پرسش و پاسخ و تجزیه و تحلیل و حل گروهی مشکلات و بدون دخالت معلم به آموزشی تاثیرگذار تبدیل می‌شود.

بنابراین «یادگیری مشارکتی» همچون چتری است که طیف وسیعی از رویکردهای مختلف را که شامل نظرات یادگیرندگان و آموزگاران دوره‌ها است در بر می‌گیرد. معلم به دنبال ایجاد فضایی است که در آن یادگیرندگان قادر به فعالیت مشترک و گروهی بوده و فرصت‌هایی را به‌منظور به اشتراک‌گذاری و درک ایده‌های در حال ظهور پیش رو دارند. هدف ایجاد زمینه توسعه استقلال، مسوولیت‌پذیری و خلاقیت به واسطه ارتباط معنادار و تلاش‌های مشارکتی است.

تاثیرگذاری این مدل در صورت انطباق آن با زندگی کاری افراد افزایش پیدا می‌کند، زیرا یادگیرندگان برای داده‌ها ارزش بیشتری قائل بوده و از اهمیت مسائل و موضوعات مطرح شده به خوبی آگاه هستند. در واقع مسوولیت اعطا‌شده و احساس مالکیت یادگیرندگان نسبت به مولفه‌های یادگیری، از جمله عوامل الهام بخش و دلایل تعامل و به چالش کشیده شدن در میان آنان است.

یادگیری مشارکتی از سیستمی برخوردار است که بر اساس آن یادگیرندگان در سطوح عملکردی مختلف و با هدف دستیابی به اهداف مشترک در کنار یکدیگر فعالیت می‌کنند. تک تک یادگیرندگان مسوول یادگیری هریک از اعضا هستند؛ زیرا موفقیت هر یک از آنان در گرو کیفیت یادگیری سایرین است. این شکل به‌دلیل عدم تاکید بر کار گروهی غیررقابتی از نظر آموزش در کسب‌وکارها بسیار مناسب است.

کار گروهی

در واقع ضرب‌المثل «یک دست صدا ندارد» مصداق بارز یادگیری مشارکتی است. یادگیری مشارکتی شامل مولفه‌های ذیل است:

• تعیین هدف یادگیری

• تهیه چشم‌اندازی کلی از ساختار یادگیری مشارکتی

• توصیف عناصر کلیدی یادگیری مشارکتی

• تشویق یادگیرندگان به کشف مسیری برای دستیابی به اهداف

• همکاری اعضای گروه به‌منظور تدوین نظرات و راه‌حل‌ها

مسلما طراحی ساختاری که خطوط مشترک فراوانی دارد در نهایت نتایج قابل قبولی در پی خواهد داشت. برای دستیابی به چنین هدفی مولفه‌های زیادی باید در نظر گرفته شوند که در ادامه به دو مورد از آنها اشاره می‌شود.

روابط اجتماعی بهتری داشته باشید

در رویارویی با بحران توانایی یادگیری و انطباق پذیری، روابط اجتماعی به طرز چشمگیری افزایش پیدا می‌کند.گذر از عصر صنعتی به عصر اطلاعات نمونه‌ای از تغییرات بی‌نظیر دورانی است که در آن زندگی می‌کنیم.

ابزارهای دیجیتال و رسانه‌های اجتماعی به واسطه فعالیت‌های شبکه‌ای و به اشتراک گذاری اطلاعات و آموزش توزیعی و ایجاد محتوا، تاثیر عمده‌ای بر جوانب اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی و حتی آموزشی جامعه

دارند.

برخلاف سیستم‌های آموزشی قدیمی که به صورت انفرادی اجرا می‌شدند، یادگیری مشارکتی اهرمی برای پرورش مهارت‌های گروهی است. تمرکز اصلی این روش بر تقویت مهارت‌های تفکر شامل رویکردهای خلاقانه و انتقادی نسبت به فرآیند حل مشکل و تصمیم‌گیری است.

منابع آنلاین یادگیری به واسطه مهارت‌های مشارکتی فرآیند یادگیری را تسهیل می‌بخشد. این امر اغلب از طریق یک سیستم مدیریت یادگیری شامل جلساتی برای بحث، ویدئوها، اشتراک‌گذاری برنامه‌های کاربردی و استفاده از وبلاگ‌ها امکان‌پذیر می‌شود.

همکاری داشته باشید

یادگیری، فرآیندی اجتماعی است، مسلما یادگیری در انسان به واسطه ساخت دانش، درک و کسب مهارت‌های فعالیت گروهی صورت می‌گیرد. ما موجوداتی اجتماعی هستیم که اغلب اهداف گروهی و اجتماعی در سر می‌پرورانیم. آموزش تابعی از یادگیری گروهی است که در نهایت به نتایج بهتر منجر می‌شود. توانایی فعالیت و همکاری با دیگران مولفه رقابتی کلیدی و تاثیرگذاری برای فعالیت‌های شغلی محسوب می‌‌شود. یادگیری مشارکتی مهارت‌های بین فردی را تقویت کرده و رفتارهایی را که برای حضور در فضایی شبکه‌ای مورد نیاز است پرورش می‌دهد.

بحث پیرامون مسائل مربوط به توسعه یادگیری همچون نیروی محرکه‌ای قدرتمند به‌منظور ارتقای روش‌های یادگیری در سازمان عمل می‌کند. از مزایای کلیدی یادگیری مشارکتی می‌توان به پرورش مهارت‌هایی اشاره کرد که منافعی تخصصی را برای افراد به ارمغان می‌آورند.