بانک پیشتاز چین در استفاده از تکنولوژی‌

هاله گیوری

بانک چین BOC قدیمی‌ترین و یکی از چهار بانک اصلی این کشور می‌باشد. دارایی این بانک ۴۳۳ میلیارد دلار است و به همین دلیل در رده بندی ۲۰ بانک برتر دنیا قرار گرفته است. تخصص BOC در مبادلات خارجی برای مدت ۴۰ سال باعث شده است که به عنوان بین‌المللی‌ترین بانک با ۵۸۰ شعبه و زیرمجموعه در ۲۶ کشور شناخته شود. در چین این بانک ۱۲۰۰۰ شعبه دارد. این بانک ۱۹۳۰۰۰ کارمند دارد. BOC دامنه وسیعی از خدمات مالی بین‌المللی، تبلیغاتی، خصوصی، سرمایه‌گذاری و همچنین مدیریت دارایی‌ها و خدمات بیمه را ارائه می‌دهد. اگرچه چین اولین کشوری بود که از پول کاغذی در قرن دوازدهم استفاده کرده، ولی همیشه از داشتن سیستم بانکی مدرن تا بعد از جنگ داخلی کشور در سال ۱۸۴۲ محروم بود. در این زمان، درهای کشور برای ورود بانک‌های خارجی باز شد و به دلیل وام دادن به سلسله کینگ (Qing) که رهبری چین را به عهده داشت، بانک‌های خارجی توانستند اقتصاد چین را تحت سلطه خود درآورند.

با افزایش حس ملی‌گرایی در دولت کینگ، در اواخر همان قرن اجازه فعالیت به بانک‌های چینی داده شد و امپریال بانک چین در سال ۱۸۹۷ در شانگهای راه‌اندازی شد. خود دولت نیز بانکی را در پکن تاسیس کرد. در سال ۱۹۰۵ بانکی به نام Board of Revenue که توسط اشخاص حقیقی و دولت اداره می‌شد، راه اندازی شد و در سال ۱۹۰۸ نام این بانک به دا کینگ بانک تغییر یافت. در آن زمان، دولت کینگ اختیار صدور پول و محافظت از خزانه را به این بانک واگذار نمود.

سلسله کینگ در سال ۱۹۱۱ از بین رفت و دولت موقت که توسط سان‌یاتسن رهبری می‌شد، دا کینگ بانک را تحت تسلط خود درآورد و نام آن را به بانک چین تغییر داد. اکنون دفتر مرکزی بانک دولت سان در شانگهای واقع است.

BOC به عنوان بانک مرکزی دولت سان باقی ماند. در سال ۱۹۲۸ این بانک به عنوان بانک مبادلات بین‌المللی دولت مطرح شد. این جایگاه با گشایش شعبه‌ای در لندن در سال ۱۹۲۹ عملی شد و اولین مرتبه‌ بود که یک بانک چینی در خارج از کشور شعبه ایجاد می‌کرد. BOC به سرعت شبکه خود را در خارج از کشور گسترش داد و در اواخر دهه ۱۹۴۰ تعداد ۳۴ شعبه خارج از چین افتتاح کرد.

BOC نقش عمده‌ای را در معرفی بانک‌های چینی به بازار جهانی بازی کرد. این بانک به عنوان واسطه در مذاکره برای قراردادهای مهم بین‌المللی- مانند اولین وام برای توسعه صنعت انرژی با بانک واردات و صادرات ژاپن در سال ۱۹۷۹ - شرکت می‌کرد. سال بعد BOC وارد ژاپن شد و اولین دفتر کار خود را در توکیو باز کرد. در همان سال BOC اولین بانکی بود که برای صادرات اعتبار ایجاد می‌نمود. در سال ۱۹۸۴ این بانک اولین بانک چینی بود که به صدور اوراق قرضه به نام اوراق قرضه سامورایی با ارزش ۲۰ میلیارد ین در بازار خارجی پرداخت. با گرم شدن روابط بین چین و کشورهای غربی، BOC توانست در دهه ۱۹۸۰ وارد آمریکا شود و در سال ۱۹۸۲ اولین شعبه خود را در نیویورک افتتاح نماید. در طول دهه ۱۹۹۰-۱۹۸۰ این بانک شبکه‌ای قوی تشکیل داد و اولین کارت‌های اعتباری را در چین در سال ۱۹۸۶صادر نمود.

در دهه ۱۹۹۰، BOC نقش مهمی را در تولید تکنولوژی و توسعه بانکداری چین به عهده داشت. در سال ۱۹۹۱ اولین بانکی بود که خدمات بانکداری تلفنی ارائه داد و در سال ۱۹۹۴ اولین بانکی بود که شبکه تلفن گویا راه‌اندازی کرد. از آن به بعد BOC یکی از ستون‌های چین در مبادلات خارجی و یکی از پایه‌های مهم اقتصادی دنیا در آغاز بیست و یکم بود. در سال ۱۹۹۴ این بانک اولین بانک چینی بود که به صدور و فروش اوراق قرضه در آمریکا پرداخت.

در سال ۱۹۹۸ مجددا دامنه خدمات بانک گسترش یافت و هلدینگ بین‌المللی BOC در هنگ کنگ به عنوان بانک سرمایه‌گذاری آغاز به کار نمود. در اواخر دهه، BOC وارد بازار بیمه شد و گروه بیمه بانک چین تاسیس شد.

تصمیم چین برای وارد شدن به بازار تجارت جهانی در سال ۲۰۰۶، وعده وارد شدن به فضای جدید بانکداری را می‌داد. دهه‌هایی که بانک تحت نظارت دولت بود پیامدی به جز فساد مالی، اعطای وام‌های اشتباه و نگهداری از شرکت‌های دولتی ناکارآ در چین را نداشت. مشکل اساسی در وام‌هایی بود که بازپرداخت آنها با مشکل مواجه شده بود. در برخی بخش‌ها، مثلا بخش تدارکات، رقم این وام‌ها بیش از ۶۰ درصد پرتفوی بانک را تشکیل می‌داد. با ایجاد روابط بین‌المللی BOC تلاش کرد که سطح این وام‌ها را تا سطح قابل قبول بین‌المللی کاهش دهد. در سال ۲۰۰۱ BOC شرکت‌های زیرمجموعه خود را در هنگ‌کنگ ادغام نمود و یک بانک مرکزی با همان نام بانک چین به وجود آورد و دومین بانک بزرگ هنگ‌کنگ شد. پس از یک‌سال فعالیت و عملیات توسعه، BOC برای مرحله بعد که عرضه عمومی سهام بود، آمادگی کامل پیدا کرد. عرضه سهام با ارزشی بیش از ۸/۲ میلیارد دلار عرضه اولیه آغاز شد و اولین بانک خصوصی چین بود که به عرضه عام درآمد.