سرگذشت دستگاه‌های ویدئوی خانگی

هاله گیوری

شرکت آیوا یکی از شرکت‌های برجسته در صنعت محصولات صوتی شامل دستگاه‌های استریو پخش صدا، سیستم‌های استریو کوچک، مینی‌دیسک پلیرها، دستگاه پخش سی دی و نوار کاست و سیستم‌های پخش مخصوص اتومبیل‌ها است. این شرکت البته در تولید و پخش دستگاه‌های پخش تصویری نظیر پخش ویدئو، تلویزیون رنگی و پخش دی وی دی نیز فعالیت می‌کند. این بخش ۱۲ درصد فروش را شامل می‌شود. البته آیوا در بخش‌های دیگر و در تولید لوازم جانبی کامپیوتر مانند مودم، آداپتور و اسپیکر نیز فعالیت دارد.

آیوا بیش از ۸۹ درصد از محصولات خود را با تاکید بر تولید کم‌هزینه، خارج از ژاپن و در کشورهایی نظیر سنگاپور، مالزی و اندونزی تولید می‌کند. شرکت به فروش خارج از کشور بسیار وابسته است و ۸۰ درصد از گردش مالی آن در خارج از ژاپن انجام می‌گیرد. به میزان ۴۳ درصد از این رقم سهم آمریکای شمالی و جنوبی، ۲۵درصد سهم اروپا و ۱۳ درصد سهم کشورهای آسیایی خارج از ژاپن است. اگرچه شرکت سونی ۶/۵۰ درصد سهام این شرکت را دارا است، ولی در موارد زیادی آیوا با محصولات سونی در بازار رقابت می‌نماید.

چگونگی آغاز به کار آیوا مقداری مبهم است. شرکت در سال ۱۹۵۱ با نام آلکو دنکی سانگیو که سازنده میکروفن بود، پایه‌ریزی شد. در سال ۱۹۵۸ سهام شرکت در بورس به معامله درآمد و در اکتبر سال ۱۹۵۹ نام شرکت به آیوا تغییر یافت. در همان سال کارخانه‌ای در شهر اوتسونومیا که در ۶۰ کیلومتری شمال توکیو واقع بود، ایجاد شد و سهام شرکت به عنوان دومین سهم پرمعامله در اکتبر ۱۹۶۱ در بورس توکیو رتبه‌بندی شد.

پیشرفت اساسی در فوریه ۱۹۶۴ با تولید اولین دستگاه ضبط صدای ژاپنی به نام TP۷۰۷ توسط آیوا صورت گرفت و دستگاه‌های ضبط صدا و پخش به عنوان محصولات کلیدی شرکت مطرح شدند. در سال ۱۹۶۷ آیوا کارخانه دیگری در Iwate ساخت و دو سال بعد زمانی که شرکت سونی سهام زیادی را در این شرکت خریداری کرد به عنوان یکی از شرکت‌های زیرمجموعه سونی مطرح شد.

در طول دهه ۱۹۷۰ آیوا فعالیت زیادی در بازارهای خارج از مرز انجام داد. در اواخر دهه ۱۹۷۰ آیوا شرکت سرمایه‌گذاری مشترک در هنگ‌کنگ تشکیل داد. خاورمیانه به عنوان بازاری پرپتانسیل برای رشد تشخیص داده شد و آیوا در سال ۱۹۷۳ شرکت سرمایه‌گذاری مشترک دیگری در لبنان راه‌اندازی کرد. زمان‌بندی شرکت بسیار خوش یمن بود، زیرا در همین وقت بحران نفت باعث رکود در اروپا و آمریکا شد و آسیا را به بازاری جذاب تبدیل کرد و در اوایل دهه آیوا توانست

۳۰ درصد از سهم بازار از فروش دستگاه‌های ضبط را در آسیا از آن خود نماید. همچنین شرکت در سال ۱۹۷۴ جهش بزرگی در تولید خارج از مرزها با ایجاد کارخانه در سنگاپور و تولید در آن کشور انجام داد و در همان سال کارخانه دیگری را در شمال اوتسونومیا راه‌اندازی کرد و سهام شرکت به رتبه اول در بورس توکیو تبدیل شد. مدتی بعد بازار خاورمیانه به دلیل عدم ثبات اقتصادی و سیاسی جذابیت خود را از دست داد و آیوا تلاش کرد که وابستگی خود را به این بازار که دردسر آن زیاد شده بود، کاهش دهد و بازار اروپا و آمریکای شمالی را هدف قرار داد. از سال ۱۹۷۶ تا ۱۹۷۸ شرکت شعبه‌هایی را برای فروش در بریتانیا، آلمان و ایالات متحده آمریکا ایجاد کرد. در اواخر دهه، فروش در اروپا و آمریکا بیش از

۶۵ درصد کل صادرات بود. در همین دهه آیوا دامنه محصولات خود را به سیستم‌های استریوی کوچک گسترش داد. این سیستم‌ها کیفیت بالایی از صدا را ارائه می‌دادند و خصایص پیشرفت‌های نظیر صفحه نمایش دیجیتالی داشتند و داخل پکیج‌هایی ارائه می‌شدند که شامل رادیو، استریوهای کوچک و اسپیکر بودند. در پایان آن سال مالی شرکت رقم سودی حدود ۱میلیون دلار را اعلام کرد.

در سال ۱۹۸۱ آیوا برای اولین بار وارد صنعت ویدئو شد و از مدل بتامکس سونی الگو برداری کرد. در این سال جنگ بر سر ارزش واحد پولی ژاپن؛ یعنی ین آغاز شد و صادرات برای آیوا بسیار هزینه بردار شد و برای اولین بار در طول هشت سال با ضرر بزرگی مواجه شد.

در اوایل دهه ۱۹۹۰ شرکت به توسعه محصول خود ادامه داد. در سال ۱۹۹۳ آیوا توانست کنترل شرکت آمریکایی کور اینترنشنال را که تولیدکننده لوازم جانبی کامپیوتر بود به دست بگیرد. همچنین شرکت در افزایش تولید و حضور خود در بازار ویدئو به موفقیت رسید.

زمانی که اکثر رقبای آیوا در اواسط دهه ۱۹۹۰ به دلیل ادامه رکود اقتصادی ژاپن وضع بدی را تجربه می‌کردند، این شرکت توانست سودآور باشد. آیوا همچنان بخش تولید خود را به خارج از مرزها منتقل می‌کرد و در اواخر دهه بیش از ۹۰درصد تولیدات در کشورهای دیگر صورت می‌گرفت.

وقتی آیوا وارد هزاره جدید شد، موفق‌ترین محصولش سیستم‌های استریوی کوچک بود و به عنوان تنها هدایت‌کننده بازار در این زمینه فعالیت می‌کرد. بیش از نیمی‌از بازار در آمریکا در دهه ۱۹۹۰ در دست آیوا بود، اما این محصول نمی‌توانست ضامن رشد آیوا باشد و محصولات جدید

مورد نیاز بود. در بازار ژاپن آیوا توانست با محصولات متنوعی نظیر مودم، آداپتور، تلویزیون‌های رنگی ۲۱-۱۴ اینچی و تیونرهای دیجیتال و مینی دیسک پلیرها به موفقیت دست یابد. در سال ۱۹۹۷ آیوا وارد بازار تولید استریو برای اتومبیل‌ها شد و در آمریکای شمالی استریو، سی دی چنجر و سیستم پخش را عرضه کرد. در سال ۱۹۹۹ آیوا تولید مستقیم محصولات را در اندونزی آغاز نمود. مدتی بعد زیرمجموعه آمریکایی آیوا دی وی دی پلیر را نیز به بازار معرفی کرد.