هوتسا عسگری‌نسب

تعداد معدودی از شرکت‌های تجاری‌، علاقه‌مند به استفاده از مدیریت ریسک در برنامه کاری خود هستند، اما «مکس رودلف» کارشناس بیمه معتقد است رکود اقتصادی زمان مناسبی برای بهینه سازی است. در حال حاضر با وجود شرایط بد اقتصادی‌، صاحبان شرکت‌های تجاری کوچک در مورد بروز خطرات احتمالی و یافتن راهی جهت تشخیص و مدیریت آنها در شگفتند‌. به عقیده «مکس رودلف » کارشناس بیمه‌، شرکت مشاوره مالی رودلف که عمدتا با شرکت‌های کوچک و متوسط همکاری دارد : کارآفرینان بهتر است به جای در نظر گرفتن خطرات به عنوان عامل منفی‌، از خطرات پیش‌آمده به عنوان فرصت‌های مناسب استفاده کنند. وی طی گفت‌وگویی که اخیرا با «کارن کلن» مقاله‌نویس بخش پاسخ هوشمندانه مجله اقتصادی Business Week انجام داده است به توضیح درباره چگونگی کمک مدیریت ریسک به شرکت‌های کوچک می‌پردازد. گزیده‌ای از گفت‌وگویشان به شرح زیر است :

با توجه به مدیریت ریسک‌، ماموران بیمه چه کمکی می‌تواند در حق شرکت‌های کوچک انجام دهد ؟

• بیشترین کاری که در این زمینه انجام می‌دهند کمک به شرکت‌ها جهت تشخیص خطرات از لحاظ عملی است. بیشتر صاحبان شرکت‌ها از وجود خطرات خاصی آگاه هستند، اما با کمک ماموران بیمه از وجود خطرات دیگر نیز آگاه می‌شوند.

•به نظر می‌رسد باید از خطرات ترسید، اما طبق گفته شما‌، خطر همیشه مساله نگران کننده‌ای نیست.

•ما خطرات را از دو جنبه منفی و مثبت بررسی می‌کنیم‌. برای مثال‌، اگر شما‌ صاحب فروشگاه سخت افزار باشید احتمالا نگران خطراتی هستید که فروش شما را در دوران رکود اقتصادی تهدید می‌کند و همچنین به موقعیت مناسبی توجه می‌کنید که برای فروش فروشگاه در دوران رکود پیش خواهد آمد.

• لطفا به برخی از خطرات بارزی که شرکت‌های کوچک با آنها مواجه‌اند اشاره کنید ؟

•خطرات را می‌توان به چند دسته طبقه‌بندی کرد. خطراتی همچون کلاهبرداری‌، از دست دادن کارمندان یا خطراتی که به هنگام از کار افتادگی کارمندان کلیدی اتفاق می‌افتد. همچنین خطرات مالی و بیمه نیز وجود دارد، به عنوان مثال چگونه به عنوان مالک شرکت در صورت عدم تحقق برنامه تجارت بلند مدت به اهدافتان دست پیدا می‌کنید. در شرایط تجاری کنونی‌، خطرات خاصی شرکت‌های کوچک را تهدید می‌کند، برای مثال اگر بانک شما قادر به تمدید مهلت بازپرداخت وام نیست‌، در چنان شرایطی می‌توان با افتتاح حساب در بانک‌های مختلف و گسترش روابط با بانکداران دیگر خطر را به حداقل رساند‌.

•صاحبان کسب و کار هر چند وقت یک بار باید خطراتی که شرکت را تهدید می‌کند ارزیابی کنند؟

•یک سال پس از انجام پروژه مدیریت ریسک برای یک شرکت‌، به مرور و بازبینی پروژه مربوطه می‌پردازیم که فرآیند تکامل مدت زیادی طول می‌کشد. با مرور زمان تغییراتی را در برنامه ایجاد می‌کنیم و بر اساس اطلاعات برگرفته از دنیای واقعی به تنظیم آن می‌پردازیم.

روش عملکرد

فرآیند تجزیه و تحلیل خطر چیست؟

از تمامی ‌مدیران بخش‌های مختلف یک شرکت در مورد علت نگرانی شان سوال می‌کنیم ؟ و اینکه چه موضوعی آنها را متوجه حوادثی کرده که قرار است ظرف ۶ ماه تا یک سال آینده اتفاق بیافتد ؟ تا حد امکان سعی می‌کنیم اطلاعاتی را از منابع مختلف یک شرکت به‌دست آوریم. بر اساس پاسخ‌های به دست آمده، لیستی از خطرات تنظیم کرده‌، سپس بر حسب اولویت، تناوب و شدت خطر آنها را طبقه‌بندی می‌کنیم که در هر سازمان این دسته بندی به سه تا پنج گروه مهم تقسیم می‌شود‌. از مدیر عاملان و مدیران مالی از وجود خطرات احتمالی انجام برنامه تجاری پنج تا ده ساله نیز سوال می‌شود.

زمانی که از خطرات اصلی آگاه بود‌، از طریق ایجاد فرهنگ مدیریت ریسک و با استفاده از راه‌حل‌های مناسب در یک شرکت می‌توان خطرات را کنترل کرد.

•آیا شرکت‌های کوچک باید به منظور انجام تحلیل خطرات اولیه‌، از مشاوری خارج از محیط شرکت کمک بگیرند ؟

•خیر، به هیچ وجه. اگرچه وجود نظری خارج شرکت مفید است‌، اصولا تجزیه و تحلیل، فرآیند داخلی به حساب می‌آید و احتمالا شرکت‌های کوچک با دانشگاه محلی درباره برنامه داخلی خود مشورت می‌کنند‌. می‌توان با استفاده از راهنمای موجود در سازمان بیمه، از کمک متخصصین استفاده کرد که این کار هزینه هنگفتی در بر ندارد.

•شرکت‌ها اغلب به دلیل راه‌اندازی یک شعبه دیگر یا شروع خط تولید جدید‌، دچار شکست می‌شوند که عدم موفقیت در این زمینه‌، ناشی از مثبت اندیشی نسبت به احتمال خطر کردن است که عمدتا عواقب منفی دارد. چگونه می‌توان از وقوع چنین اشتباهاتی جلوگیری کرد؟

•اگر مدیر عاملان فرهنگ مدیریت ریسک را اجرا کنند‌، آنگاه تمامی‌کارمندان یک شرکت نیز آمادگی لازم را جهت مواجه شدن با خطر و غلبه بر آن پیدا می‌کنند. بهتر است فردی در شرکت دارای قضاوت صحیحی باشد و مدیران را به خطر کردن و رقابت تشویق کند‌، اما به دلیل انجام چنین کاری اخراج نشود.

•آیا می‌توان بر اساس شناخت دوباره صاحبان شرکت‌ها از مفهوم مدیریت ریسک‌، جنبه مثبتی برای شرایط دشوار اقتصادی فرض کرد؟

• اجرای مدیریت ریسک بسیار سخت است، زیرا به صورت دوره‌ای درگیر موقعیت دشوار هستیم‌. اگر شرایط همیشه عالی باشد مردم مدیریت ریسک را هزینه بر و به عنوان یک مانع در نظر می‌گیرند پس باید به فکر بهینه‌سازی توان آینده شرکت باشیم..