بزرگ‌ترین شرکت خصوصی جهان

کوشان غلامی

کمپانی کارگیل (Cargill) یک موسسه چندملیتی خصوصی است که در مینیاپلیس مینه سوتا واقع شده و اکنون بزرگ‌ترین و پردرآمدترین شرکت خصوصی جهان می‌باشد. فعالیت‌های اقتصادی کارگیل شامل خرید، فرآوری و توزیع دانه‌ها و محصولات کشاورزی و تهیه غذاهای دامی‌و مواد اولیه غذایی و دارویی است. ۷۵ درصد غذای انسان‌های روی زمین را محصولات دانه‌ای مانند گندم، ذرت، سویا و ... تشکیل می‌دهد که ٩۰ درصد تجارت آنها در انحصار شرکت کارگیل به همراه «آرچر دنیلز میدلند» (Archer Daniels Midland) و «بانجی» (Bunge) است. قوی‌ترین شرکت کشاورزی فعال در این حوزه، شرکت آمریکایی «کارگیل» است که احتمالا چیزی در مورد آن نشنیده‌اید.

این شرکت ۲۲ درصد بازار گوشت آمریکا را در دست داشته و بزرگ‌ترین صادرکننده گوشت از آرژانتین می‌باشد. تمامی‌ تخم‌مرغ‌هایی که در شعبه‌های مک دونالد آمریکا استفاده می‌شوند، از این شرکت تهیه شده‌اند و بزرگ‌ترین صنایع طیور تایلند نیز در اختیار کارگیل است.

این شرکت تجاری خانوادگی در سال ۱۸۶۵ زمانی که «ویلیام کارگیل» یک کشتزار بزرگ در آیووا خریداری کرد، فعالیت خود را آغاز نمود. یک سال بعد سام «کارگیل» برادر ویلیام، به او پیوست و شروع به توسعه تجارت خانواده خود کردند. در سال ۱۸۷۵ این شرکت به ویسکانسن منتقل شد و برادر دیگرشان جیمز نیز به آنها پیوست.

این شرکت از همان ابتدا همواره بر آن بود که توجه رسانه‌ها را به خود جلب نکند. اساسی‌ترین دلیل این مساله درآمد عظیم این شرکت خانوادگی هشتاد عضوی، بوده است. این شرکت که به عنوان یک واسطه در عرصه محصولاتی همچون گندم، ذرت، سویا، شکر و پنبه فعالیت می‌کرد، با خرید ارزان و فروش گران محصولات کشاورزی، به سرمایه‌ بسیار زیادی دست یافت. جهانی‌سازی رویایی برای این شرکت در راه سودآوری است که در حال تحقق یافتن است.

شرکت کارگیل به عنوان یکی از غول‌هاى صنایع کشاورزى به همراه شرکت داو (Dow) برترین شرکت شیمیایى جهان، چند سال پیش به توسعه تبدیل شکرهاى گیاهى به پلاستیک همت گماشتند که به تبدیل شکر حاصل از ذرت و دیگر گیاهان به پلاستیکى به نام پلى لاکتید (PLA) منجر شد. در این فرآیند، زنجیره‌اى مشابه زنجیره پلى‌اتیلن ترفنالات (PET) که پلاستیکى پتروشیمیایى است و در بطرى نوشابه‌هاى خانواده و در الیاف لباس‌ها استفاده می‌شود، به دست آید.

در واقع جست‌وجوی محصولات جدید از شکر ذرت، جزئی از فعالیت‌های طبیعی شرکت کارگیل بود که با استفاده از کارخانه‌های آسیای مرطوب، دانه‌های ذرت را به محصولات مختلفی از قبیل شربت با فروکتوز بالای ذرت، اسید سیتریک، روغن نباتی، بیواتانول و غذاهای حیوانات تبدیل می‌کرد.

در سال ۱۹۹۹ کارخانه‌هاى این شرکت ۳۹ میلیون تن ذرت را فرآوری کردند که این مقدار تقریبا ۱۵ درصد کل برداشت ذرت آمریکا در آن سال بود. در ابتداى سال ۲۰۰۰ مجموعه «کارگیل- دو» طرحى با سرمایه ۳۰۰ میلیون دلار به منظور تولید انبوه پلاستیک جدیدشان راه‌اندازى کرد. این طرح با نام تجارى Nature Works و براى تولید انبوه PLA ارائه شد.

این شرکت صاحب دوسوم کمپانی «موزاییک» یکی از عرضه‌کنندگان بزرگ فسفات و پتاس بوده و همچنین گروه مالی بزرگی داشت که در سال ۲۰۰۳ به عنوان یک زیرمجموعه از این شرکت جدا شد و با نام «شرکت مدیریت دارایی بلک ریور» به انجام خدمات سرمایه گذاری مالی پرداخت.

از زمانی که پیمان نفتا بین کشورهای آمریکای شمالی منعقد شد، صادرات ذرت آمریکایی به مکزیک سه برابر شده و بهای محصولات داخلی ۷۰ درصد کاهش یافت. در همین حال صنایع کشاورزی آمریکا شاهد سود زودرس و سریع بوده‌اند. در سال ۲۰۰۸ شرکت کارگیل اعلام کرد که سود سه ماهه سوم این شرکت ۸۶ درصد افزایش داشته و به بیش از یک میلیارد دلار رسیده است، ولی در همین مدت، تقریبا ۱۰۰ میلیون نفر به دلیل افزایش بهای مواد غذایی فقیر شدند.

در سال گذشته پس از اخطار دولت ونزوئلا به شرکت کارگیل، کارخانه فرآوری برنج این شرکت به دستور رییس جمهوری ونزوئلا به دلیل ناتوانی در تولید کافی و فروش محصولات خود براساس قیمت‌های تعیین شده، سلب مالکیت شد.

این شرکت که بیش از ۱۶۰ هزار کارمند دارد، در سال جاری میلادی درآمدی بالغ بر ۱۰۷ میلیارد دلار داشته و سود خالصی معادل ۶/۲ میلیارد دلار به دست آورده است.