ثروتمندترین ایرانی جهان

الهام جوادی

پیر امیدیار بنیانگذار و رییس ایرانی-آمریکایی سایت حراج ای‌بی است و با ثروت ۲/۵ میلیارد دلار صد و چهل و هشتمین میلیاردر جهان است. وی این شرکت را در سال ۱۹۹۵ تاسیس کرد. پیر مراد امیدیار در ۲۱ ژوئن سال ۱۹۶۷ در پاریس متولد شد. پدر و مادر او ایرانیانی بودند که برای تحصیل به خارج از کشور رفته بودند. مادر او الهه میرجلالی امیدیار مدرک دکترای زبانشناسی خود را از دانشگاه سوربن دریافت کرده بود و پدرش یک جراح بود. خانواده پیر زمانی که او ۶ ساله بود به آمریکا مهاجرت کردند و پیر در واشنگتن بزرگ شد. وی در ۱۴ سالگی با نوشتن دومین برنامه رایانه‌ای برای کتابخانه مدرسه پا به دنیای بیتها گذاشت. امیدیار به دبیرستان سنت اندرو در مریلند رفت و در سال ۱۹۸۴ فارغ‌التحصیل شد. وی سپس به دانشگاه تافتز رفت و در سال ۱۹۸۸ با مدرک علوم کامپیوتر از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد. امیدیار کمی ‌بعد برای کار به شرکت کلاریس، یکی از شرکت‌های زیرمجموعه شرکت اپل رفت. او در این شرکت برای نوشتن برنامه مک همکاری می‌کرد. وی در سال ۱۹۹۱ یکی از افرادی بود که شرکت توسعه اینک، یک شرکت نرم‌افزاری، را تاسیس کردند. این شرکت بعدها تبدیل به یک شرکت تجارت الکترونیک شد و به ای‌شاپ تغییر نام پیدا کرد.

پیر امیدیار زمانی که ۲۸ ساله بود در یکی از تعطیلات خود یک برنامه کامپیوتری نوشت که نهایتا تبدیل به یک سوپربرند اینترنتی به نام سایت حراج ای‌بی شد. او که در زمینه برنامه‌نویسی کامپیوتری تخصص داشت در اتاق‌نشیمن خانه‌اش چند سایت اینترنتى را تحت یک مجموعه واحد و با آدرس www.ebay.com گرد آورده و اداره می‌کرد.

امیدیار در یکی از تعطیلاتش تصمیم گرفت جایى را براى برگزارى حراج در اینترنت شکل دهد. وى این کار را انجام داد و آن را «حراج شبکه» نامید. براى آنکه کارآیى سایت خود را امتحان کند یک دستگاه سوراخ کن لیزرى را که ایراد فنى هم داشت به حراج گذاشت. دو هفته بعد این دستگاه به قیمت ۱۴ دلار حراج شد. به این ترتیب اولین کالا در این سایت حراج شد و رسما سایت مذکور آغاز به کار کرد. این سایت تا مدتى با همان نام «حراج شبکه» فعالیت می‌کرد اما در سال ۱۹۹۷ به ای‌بی تغییر نام پیدا کرد. ایده تشکیل این سایت به گفته خود امیدیار خیلى ساده و البته ایده‌آلیستى بود: «از طریق اینترنت می‌توان بازارى کامل و جامع ایجاد کرد که در آن وضعیت عرضه و تقاضا براى همگان شفاف و روشن باشد».

در ابتدا خدمات این سایت رایگان بود، اما برای پوشش هزینه‌های تامین خدمات اینترنتی شروع به دریافت وجه کرد. در مدتى کوتاه افراد بسیارى فروشنده و خریدار براى اقلام لیست شده روی سایت پیدا شدند. به تدریج تعداد کاربران این سایت زیاد شدند و معاملات بسیارى از طریق آن صورت گرفت. امیدیار برای شرکت افراد در حراج مبلغ بسیار کمی‌ بین ۲۵ سنت تا ۲ دلار دریافت می‌کرد و همچنین درصدی از هر معامله به او می‌رسید. به این شکل ای‌بی تعامل فروشندگان و خریداران را بسیار ساده‌تر کرد. امیدیار پس از ۹ ماه از شروع کار ای‌بی شغل خود را در شرکت جنرال مجیک رها کرد تا به شکل تمام وقت روی ای‌بی کار کند.

در حال حاضر ای‌بی در حدود ۱۵۵۰۰ کارمند دارد. درآمد آن در سال ۲۰۰۹ درآمدی بیش از ۷۲/۸ میلیارد دلار و درآمد خالصی در حدود ۳۹/۲ میلیارد دلار برآورد شده بود. ای‌بی در سال ۲۰۰۹ بیش از ۸۴ میلیون کاربر داشت.

پیر امیدیار و همسرش همانند بیل گیتس و همسرش اعلام کرده‌اند که قصد دارند طى سال‌هاى آینده بخش عمده ثروت خود را خرج کنند. آنها اعلام کرده‌اند تا بیست سال آینده به جز یک درصد از ثروتشان بقیه آن را خرج می‌کنند. امیدیار در حال حاضر ۳ فرزند دارد و ساکن هونولولو در‌هاوایی است.