تسخیر دنیای مد با استفاده از میراث کهن

کوشان غلامی

در روز ۲۷ آگوست ۱۸۳۵ توماس بربری (Thomas Burberry) در دهکده بروکهام گرین در نزدیکی شهر لندن متولد شد. او در نوجوانی نزد یک پارچه فروش کار می‌کرد و پس از مدتی در سال ۱۸۵۶ خودش در بیسینگ استاک (BasingStoke) همشایر، یک فروشگاه کوچک لباس باز کرد، ولی در ابتدا موفقیت چندانی نداشت. در سال ۱۸۷۰ او روی فروش لباس‌های بیرون متمرکز شد. توماس به آب و هوای بارانی انگلیس عادت نداشت و پس از مراجعه به دکتر برای دردهای روماتیسمی متوجه شد که دلیل آن پوشیدن بارانی‌های پلاستیکی است؛ بنابراین به فکر افتاد که نوعی بارانی نخی درست کند که علاوه بر محافظت در برابر باران، مانع تنفس پوست بدن نیز نشود؛ بنابراین پارچه مقاوم و جدید «گاباردین» را در سال ۱۸۸۰ ابداع نمود و با این کار به شهرت زیادی رسید. در سال ۱۸۹۱ شعبه دوم بربری در لندن افتتاح و به عنوان دفتر مرکزی شرکت معرفی شد. خانواده سلطنتی انگلیس و ارتش نیز به این برند علاقه‌مند شده بودند و فرماندهان و سربازان ارتش بریتانیا در جنگ جهانی اول لباس‌های ضدآب بربری مانند بارانی و ترنچ کت (Trench Coat) معروف بربری را به تن می‌کردند. خاندان سلطنتی نیز حکم مخصوص سلطنتی انتصاب (Royal Warrants of Appointment) را به نشان تایید به توماس بربری داد.

کیفیت ضد آب بودن لباس‌های بربری زمانی که در سال ۱۹۱۱، کاپیتان روآلد آموندسن نروژی که برای نخستین بار پا به قطب جنوب گذاشت و برای سفرهای اکتشافی خود از لباس‌های بربری استفاده کرد، کاملا تایید شد. همفری بوگارت نیز در فیلم کازابلانکا یک بارانی بربری بر تن کرده بود.

در سال ۱۹۵۵ فروشگاه‌های بزرگ یونیورسال (Great Universal Stores) یا همان GUS نام تجاری بربری را خریداری کرد، ولی در آن زمان مدت‌ها بود که پارچه منحصر به فرد بربری بدون هیچگونه تغییری در سطح بین‌المللی به فروش می‌رسید و متناسب با تغییرات مد پیش نرفته بود. بربری دیگر به نام تجاری قدیمی تبدیل شده بود که آرام آرام به سراشیبی سقوط هدایت می‌شد. در دهه ۱۹۶۰ طرح شطرنجی بربری روی چتر، کیف، چمدان، شال و روسری هم دیده شد. تا آن زمان از این طرح بیشتر برای آسترکاری کت و بارانی استفاده می‌شد. این برند با وجود اینکه هنوز یک نام خوش کیفیت در بازار پوشاک بود، ولی دیگر جذابیت اولیه خود را نداشت.

تا اینکه در سال ۱۹۹۷ رز ماری براوو آمریکایی، به سمت مدیرعامل جدید بربری منصوب شد و همه چیز را تغییر داد و برنامه جدیدی برای آینده شرکت تدوین کرد. او به جای کنار گذاشتن میراث با ارزش بربری، از آن برای رسیدن به کالای لوکس و مد روز استفاده کرد. رز ماری شکل جدیدی به بربری داد و کمک کرد تا این نام در کنار نام‌های بزرگ مد دنیا قرار گیرد. کمپین‌های تبلیغاتی با اهداف دقیق در رسانه‌های معتبر و به روز کردن طرح لباس‌ها و استفاده از پارچه شطرنجی سنتی بربری، این برند را مورد توجه افراد خوش لباس معروف و طرفداران مد، مانند ویکتوریا بکهام و کیت ماس قرار داد.

بربری در حالی که همچنان میراث کهنه انگلیسی خود را حفظ کرده بود، با سالن‌های مد و شیوه جدید و مدرن زندگی ارتباط یافت و با موفقیت توانست مسیر بازارهای بالاتر را در پیش بگیرد و به یک نام تجملی تبدیل شد. در سال ۲۰۰۲ ارزش این نام تجاری به ۵/۱ میلیارد دلار رسید.

در سال‌های اخیر، ارتباط بربری با هولیگان‌های انگلیسی می‌توانست منجر به مخدوش شدن ارزش‌های این شرکت شود، با این وجود هنوز محبوبیت بربری در جایگاه‌های ویژه ورزشگاه‌های فوتبال، شیک‌پوشان را به سمت آن می‌کشاند. در سال ۲۰۰۶ رز ماری بازنشسته شد و آنجلا آرنتس جانشین او شد. رز ماری در طول دوره مدیریت خود در بربری کمک بسیاری به ارتقای این نام در دنیای مد کرد و سهم بزرگی در موفقیت شرکت در تسخیر بازارهای جهانی داشت. امروزه پارچه شطرنجی بربری که در دهه ۱۹۲۰ معرفی شد، در همه نقاط دنیا از برزیل تا اروپا و حتی ژاپن شناخته شده و به صورت علامت مشخصه این نام درآمده است. یعنی همان گونه که لباس‌های چهارخانه قرمز، راهی برای متحد کردن اسکاتلندی‌ها است، طرح معروف پارچه بربری هم شیوه مفیدی برای یکی کردن هویت طرفداران قومیت‌گرای مد شده است تا به نوعی وفاداری خود را به امروزی‌ترین نام تجاری میراث‌دار نشان دهند. اکنون بربری بیش از ۷۰ فروشگاه در نقاط مختلف جهان دارد و با فروش انواع لباس، تزیینات جانبی و عطر در سال گذشته درآمدی بالغ بر یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار داشته است.