برترین نام تجاری دخترانه در دنیا

کوشان غلامی

متل (Mattel) بزرگ‌ترین کمپانی اسباب بازی‌سازی در دنیا است که در سال ۱۹۴۵ توسط «هارولد مت متسون» و «الیوت هندلر» در ایالت کالیفرنیای جنوبی آمریکا تاسیس شد. نام متل از ترکیب «مت» و «ال» ساخته شده است. این شرکت، ابتدا قاب عکس تولید می‌کرد و سپس به ساخت مبلمان خانه و در نهایت به تولید اسباب بازی روی آورد. این کمپانی در سال ۱۹۵۵ با کلوپ میکی ماوس برای تبلیغ اسباب بازی‌ها به همکاری در نمایش‌های تلویزیونی پرداخت که موجب دگرگونی ساختاری در تجارت اسباب بازی شد.

در ۱۹۵۶ به دلیل علاقه دختر هندلر به عروسک‌های کاغذی، طرح ساخت عروسک را دنبال کردند. روث هندلر هنگام مشاهده بازی دخترش باربارا با عروسک‌های کاغذی متوجه شد او از بازی دادن آنها در نقش بزرگسالان لذت می‌برد. آن زمان اغلب عروسک‌ها به شکل کودکان خردسال ساخته می‌شدند. روث ایده ساخت عروسکی با اندام بزرگسالان را به شوهرش الیوت پیشنهاد نمود؛ اما وی به عنوان مدیر شرکت متل اشتیاقی به این پیشنهاد نشان نداد.

در همان سال روث در سفر به آلمان به عروسکی که «بایلد‌لی‌لی» نامیده می‌شد برخورد نمود که عینا مطابق آن چیزی بود که در سر می‌پروراند. او سه عدد از این عروسک‌ها را خریداری کرد. یکی را به دخترش داد و دوتای دیگر را به متل برد.

عروسک لی‌لی اولین بار در سال ۱۹۵۵ در آلمان به فروش رفته بود و اگر چه در آغاز به بزرگسالان فروخته می‌شد، اما به تدریج محبوبیتی بین کودکان به‌دست آورد و از پوشاندنش با قطعاتی که جداگانه در دسترس بودند، لذت می‌بردند.

روث پس از بازگشت به آمریکا با کمک مهندسی به نام جک رایان اقدام به طراحی عروسکی مشابه نمود و به نام دخترش باربارا نام باربی را بر آن نهاد.

جک تا سال ۱۹۹۱ طراح تغییرات باربی در کمپانی متل بود. وی قبل از آن در پنتاگون (وزارت جنگ آمریکا) طراح موشک‌های اسپارو و‌هاوک بود. شرکت متل او را به خاطر تخصص و استعدادش در شناخت فرم بدن انسان استخدام کرد.اولین سری عروسک باربی که برای اولین بار در نهم ماه مارس سال ۱۹۵۹ در شهر نیویورک به نمایش گذاشته شده بود، در ژاپن ساخته شد و در سال نخست حدود ۳۵۰ هزار عدد از آن به فروش رفت.

باربی به زودی در صف اول اسباب بازی دختران در غرب قرار گرفت. در سال ۱۹۵۹ هر عروسک باربی به قیمت سه دلار فروخته می‌شد، اما اکنون هر عروسک باربی اصل ساخت کمپانی متل تا ۴۵۰۰ دلار قیمت دارد.

در ۱۹۶۱ کمپانی متل، عروسک «کن» را تولید کرد. این عروسک پسری بود با لباس‌های شیک و موهای قهوه‌ای که برگرفته از نام پسر آقای هندلر رییس کمپانی متل بود. بعدها نام آن در سال ۱۹۶۳ عروسک میچ و در سال ۱۹۶۵ عروسک اسکیپر به جمع کن و باربی پیوستند.

اولین باربی سیاهپوست و اولین باربی اسپانیایی تبار در سال ۱۹۸۰ ارائه شد. باربی برای اینکه بتواند نقش تربیتی خود را ایفا کند باید پاسخگوی تمامی سلایق و علاقه‌ها می‌بود و در نقش‌های گوناگونی ظاهر شد؛ باربی با بیش از ۸۰ شغل مختلف از جمله: پرستار، معلم، خلبان، نوازنده موسیقی، دامپزشک و حتی باستان شناس به بازار آمد. همچنین برای پذیرش این عروسک از سوی ملیت‌های گوناگون باربی با حفظ اصالت خود در رنگ‌ها و ملیت‌های گوناگون هندی، آفریقایی، چینی و ... نیز تولید شد. اولین حیوان خانگی متعلق به باربی، یک اسب بود و تاکنون بیش از ۴۰ حیوان دیگر نیز برای او ساخته شده است.پرفروش‌ترین عروسک باربی، باربی گیسو بلند بود. بزرگ‌ترین طراحان لباس دنیا به کمک کمپانی متل شتافته و به طراحی ظریف و زیبای لباس‌های گوناگون باربی می‌پرداختند. مد لباس‌های باربی شامل طرح‌هایی از گوچی، دولچه و گابانا، ورساچه و ژیوانشی بود که اغلب تجملاتی و متعلق به طبقه ثروتمند جامعه بودند.

در اوایل دهه ۹۰ باربی نظامی به ارتش پیوست؛ یک گروهبان پزشک که در میان توفان شن مشغول خدمت بود. در سال ۱۹۹۹ با به عهده گرفتن نقش مکمل در فیلم داستان اسباب بازی۲، یک ستاره جدی سینما شد. در سال ۲۰۰۰، یک باربی کاندیدای ریاست‌جمهوری هم به بازار آمد که اهداف سیاسی‌اش ایجاد امکانات برای دختران و بالا بردن سطح تحصیلات بود.در سال ۲۰۰۱ عروسک باربی در اولین فیلم کامپیوتری خود به نام باربی و فندق شکن ظاهر شد و از آن پس تاکنون فیلم‌های کامپیوتری، انیمیشن و سینمایی زیادی در مورد باربی تولید شده است.یکی از باربی‌های موفق اخیر، باربی راپونزل است (راپونزل شخصیت افسانه‌ای است که موهای بلندش به آزادی او از برج بلندی که در آن اسیر است، کمک می‌کند) این عروسک در سال ۲۰۰۲ همزمان در یک روز در ۵۹ کشور به بازار آمد. این بزرگ‌ترین معرفی کالا در تاریخ شرکت متل بود. باربی هنوز به همان محبوبیت قبل باقی مانده است و در هر دقیقه سه عروسک باربی در نقطه‌ای از جهان به فروش می‌رسد. این موفقیت بزرگی برای شرکت متل و دلیل عمده فروش ۶ میلیارد دلاری آنها در سال گذشته است.

در میان عروسک‌هایی که تاکنون ساخته شده باربی از ویژگی‌های منحصر به فردی برخوردار است؛ چرا که باربی تنها یک عروسک نیست، بلکه یک تبادل فرهنگی است و به همین خاطر متخصصین فراوانی در تولید، طراحی، تبلیغ و توزیع آن نقش آفرینی نموده‌اند.

یکی از نکات جالب توجه در حمایت رسانه‌ای از باربی سایت اینترنتی آن است. کودکان پس از ورود به سایت می‌توانند بازی کنند، با باربی در کنار دریا قدم بزنند یا در منزل جشن تولد بگیرند و ... که همین امر جذابیت بسیار بالایی برای آنها ایجاد نموده است.فراگیری و فروش قابل‌توجه محصولات جانبی با مارک باربی مانند لوازم‌التحریر، کیف و کفش و ... باعث رونق بیش از پیش اقتصادی این عرصه گردیده و زمینه تولید آن با کیفیت‌های گوناگون به منظور تامین سطوح مختلف درآمدی را فراهم نموده است. هم‌اکنون بیش از ۳۱ هزار کارمند مختلف در سراسر جهان برای متل کار می‌کنند.