تعلل یکی از جدی‌ترین اتلاف‌کننده‌های زمان است. تلاش برای جلوگیری از تعلل، نشان‌دهنده تعهد ما برای به کار بستن اصول مدیریت است. طبق اولین اصل مدیریت، باید تحلیل کنید که در چه مواردی تعلل می‌ورزید و برای گریز از کارهای سخت و ناخوشایند از چه بهانه‌ها و دلایلی استفاده می‌کنید. سپس باید انجام کارها را اولویت‌بندی کنید و به اولویت‌های خود پایبند باشید. بهانه‌جویی نکنید و وقت خود را با کارهای کم‌اهمیتی که به خود تحمیل کرده‌اید پر نکنید. در نهایت، لازم است برنامه‌ریزی کنید؛ به ویژه در مورد کارهای بزرگ، بهتر است آنها را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کنید. کار را از نظر منابع اطلاعاتی و افرادی که در انجام آن درگیر هستند بررسی کنید و بخش‌هایی از آن را تفویض کنید. آن را در چارچوب زمانی واقع‌بینانه‌ای طرح‌ریزی کنید و از رویارویی با موانعی که زمان لازم برای انجام را تهدید می‌کنند، بپرهیزید.

اولویت‌بندی کارها

وقتی در جایگاه یک مدیر قرار گرفته‌ایم، با محدودیت‌های فراوانی روبه‌رو هستیم؛ یعنی مجبوریم گاهی اوقات دیدگاه‌های فردی خود را کنار گذاشته و به مصلحت سازمانی بیندیشیم که سرنوشت آن را به ما سپرده‌اند.

اولویت‌بندی کمک می‌کند کارهای مهم را به انجام برسانیم و از انجام آنها احساس رضایت کنیم؛ به این ترتیب برای انجام سایر کارها تشویق می‌شویم. بر این اولویت‌بندی «استرس ناشی از ضرورت پرداختن به کارهای با اهمیت را کاهش می‌دهد». اولویت‌بندی فقط مختص کارهای روزانه نیست، این سیستم به ما کمک می‌کند در برنامه‌ریزی هفتگی، ماهانه و سالانه خود نیز بدانیم چگونه فعالیت‌هایمان را طبقه‌بندی کنیم.

قانون پارتو و ضرورت اولویت‌بندی کارها

شاید با قانون پارتو ۲۰/۸۰ آشنایی داشته باشید، طبق این قانون ۸۰ درصد بازده کار ما ناشی از ۲۰ درصد زمان موجود است و برعکس ۸۰ درصد زمان، فقط ۲۰ درصد بازده کار ما را ایجاد می‌کند.

برخلاف تصور عمومی، الگوهای مدیریت زمان نمی‌توانند آن ۲۰ درصد زمانی را که ۸۰ درصد نتایج را ایجاد می‌کنند به ما معرفی کنند، بلکه این خود ما هستیم که با شناخت دقیق اهداف و اولویت‌های خود باید اوقات خود را در جایی سرمایه‌گذاری کنیم که منافع بیشتری ایجاد کند.

فواید اولویت‌بندی کارها

اولویت‌بندی مدیران را قادر می‌سازد از وقت خود به صورت اثربخش استفاده کنند و در مدت زمان کم، کارهای بزرگی را انجام دهند. اولویت‌بندی علاوه بر ایجاد خودآگاهی نسبت به زمان، رهایی از کارهای عادی و پرداختن به کارهای مهم و ضروری و کنترل مسائلی که در حالات عادی بخش اعظم زمان ما را تلف می‌کنند، باعث می‌شود.

تحقیقات نشان داده فواید حاصل از اولویت‌بندی کارها شامل موارد ذیل می‌باشد.

- رهایی از تعلل در انجام کارها

- تسهیل هدف‌گذاری و تعیین استراتژی حرکت

- ایجاد هم‌افزایی فردی

- تمرکز بر امور مهم و ضروری

- کنترل موثر اتلاف‌کننده‌های زمان

- ایجاد خودآگاهی نسبت به زمان

انواع کارها براساس اهمیت و اولویت

انواع کارهای روزمره مانند خواندن نامه‌های رسیده، امضای اسناد و رسیدگی به درخواست‌ها، شرکت در جلسه‌های کاری، جواب دادن به تلفن‌ها و کارهایی از این قبیل که انجام دادن همه آنها می‌تواند تقریبا تمام وقت مدیر را پر کند، کارهای دیگری هم هستند که اهمیت بسیار بالایی دارند و در کمک به بهبود سازمان نقش زیادی بازی می‌کنند. بنابراین، اولویت‌ها بر حسب دو ویژگی فوریت و اهمیت تعیین می‌شوند.

کارهایی که از بیشترین اهمیت یا فوریت برخوردارند، در جایگاه اولویت اول قرار می‌گیرند و کارهایی که از اهمیت یا فوریت متوسط برخوردار باشند در اولویت دوم جای می‌گیرند.

اگر کارهایی از کمترین اهمیت یا فوریت برخوردار باشند نیز در اولویت سوم قرار می‌گیرند.

وضعیت ۱: کارهای مهم و فوری

کارهایی که در اولویت اول قرار می‌گیرند معمولا انجام می‌شوند، زیرا هم اهمیت زیادی دارند و هم باید در بازده زمانی معینی به اتمام برسند. کسانی که زیاد تعلل می‌کنند، ممکن است برای به تعویق انداختن این نوع کارها بهانه‌تراشی کنند. این فصل کارها اغلب دشوار و بدون ساختار هستند.

وضعیت ۲: کارهای غیرمهم و فوری

کارها از نظر فوریت روی یک طیف قرار دارند که در یک سوی آن کارهای غیرفوری، (در واقع همان کارهای عادی که انجام آنها فوریت ندارد) و در سوی دیگر کارهایی قرار دارند که از فوریت بالایی برخوردارند مانند سررسیدهای کاری، موعدهای مقرر، کارهایی که از طرف مافوق ارجاع شده‌اند.

اولویت‌های نوع دوم کارهایی هستند که باید ظرف مدت کوتاهی آنها را انجام دهیم. باید به یاد داشته باشیم که این کارها اغلب ارزش خاصی ایجاد نمی‌کنند، پس نباید وقت زیادی صرف آنها کرد.

وضعیت ۳: کارهای مهم و غیرفوری

شاید بتوان گفت مدیران موفق کسانی هستند که کارهای مهم و غیرفوری را به درستی تشخیص می‌دهند. شناخت این دسته از کارها به مدیران کمک می‌کند زمان بیشتری برای خود خلق کنند منظور از ذخیره زمان با حذف کارهای غیرمهم و غیرفوری این نیست که صرفا حیطه تفریح یا آسایش خود را گسترش دهیم، بلکه هدف این است که به خاطر انجام کارهای عادی و روزمره از انجام کارهای مهم و حیاتی غفلت نورزیم.

منبع: کتاب مدیر- تالیف تیمور آقایی