۱- کنفرانس

کنفرانس از لفظ لاتین «Conferanca» گرفته شده است و در اصل به معنی مقایسه است، اما در اصطلاح به مجالسی گفته می‌شود که در آن عده‌ای گردهم می‌آیند و برای حل مسائل گوناگون به گفت‌و‌گو می‌پردازند. خواه این مجالس به امور علمی مربوط باشد، خواه اجتماعی یا اقتصادی. در ضمن به جلساتی که برای تنویر افکار مردم دایر می‌شود و در آن شخص درباره یک مساله علمی یا اجتماعی یا اقتصادی سخنرانی می‌کند، ‌کنفرانس گویند. همچنین جلسه‌ای را که شخصی به پرسش‌های روزنامه‌نگاران یا نمایندگان خبرگزاری‌ها پاسخ دهد، کنفرانس مطبوعاتی گویند.

۲- کنگره

کنگره به معنی مجلس و مجمع است. لیکن در مفهوم خاص خود به تجمعی گفته می‌شود که برای مشورت به وجود آید؛ بنابراین لفظ کنگره را می‌توان به مجامعی اطلاق کرد که در آن، افرادی گردهم آیند و پیرامون موضوع مربوط به منابع عمومی و مسائل مشترک تبادل‌نظر کنند و به بحث و گفت‌و‌گو پردازند. از این نظر تجمع طرح مسائل علمی و ادبی یا جلسات بررسی مطالب سیاسی و اجتماعی، تفاوتی ندارند و همه آنها کنگره نامیده می‌شوند. لفظ کنگره بیشتر در مواردی به کار رفته است که عده‌ای از سیاستمداران با اختیار تام گردهم آمده و درباره یک مساله مهم سیاسی از قبیل عقد قراردادهای بین‌المللی مثل خاتمه دادن به دوران جنگ و خونریزی و برقراری صلح و همچنین تصویب قوانین تضمین‌کننده حقوق بشر به گفت‌و‌گو و تبادل‌نظر پرداخته‌اند. در برخی از ممالک، مجمع دو مجلس «نمایندگان و سنا» را کنگره می‌نامند. امروزه به جای کنگره بیشتر لفظ کنفرانس را به کار می‌برند.

۳- سمپوزیوم

در اصل به معنی ضیافت است و اکنون سمپوزیوم به تجمعی گفته می‌شود که در آن عده‌ای از متخصصان فن و دانشمندان، ‌موضوع واحدی را مورد بحث قرار دهند. توضیح اینکه طبق برنامه معین، از متخصصان فن دعوت می‌شود که در جلسه‌ای یا جلساتی شرکت و درباره مطالب خاصی سخنرانی کنند. موضوع سخنرانی و بحث یکی است، اما هر یک از سخنوران جنبه جداگانه‌ای را مورد بحث قرار می‌دهند. بعد از سخنرانی، شنوندگان نیز وارد بحث می‌شوند و نظر خود را اظهار می‌کنند. جلسات سمپوزیوم بیشتر برای بررسی و تحقیق در یک امر علمی و اجتماعی تشکیل می‌شوند و در مسیر آخرین تحولات و تغییرات رشته تخصصی خود قرار می‌گیرند. تعداد افراد سخنران در سمپوزیوم از ۳ تا ۵ نفر است.

۴- سمینار

سمینار در اصطلاح به مدرسه و موسسه‌ای گفته شده است که در آن روحانیون جوان برای فراگرفتن اصول و قوانین مذهب تحت تعلیم و تربیت قرار می‌گیرند.

اکنون سمینار معنی وسیع‌تری دارد و به دسته‌ای از دانشجویان یا محققان گفته می‌شود که زیر نظر یک استاد یا کارشناس در رشته‌ای خاص به تحقیق و تتبع پردازند و سخنرانی‌هایی در آن رشته ترتیب دهند. در حقیقت جلسات سمینار بیشتر جنبه کارآموزی دارند. مقصود اصلی از برپاداشتن سمینار صرف‌نظر از آموختن شیوه‌های کار، تبادل‌نظر درباره امری است و روی هم رفته کوشش بر آن است که از نظر همه شرکت‌کنندگان در جلسه اطلاع حاصل شود و راهی انتخاب شود که در پیشرفت کار موثر باشد.

به طور خلاصه تجمعی را می‌توان سمینار نامید که در آن روش‌های جدید در هر فنی مورد مطالعه قرار گیرد و برای افزایش بازده کار، ‌بهترین راه‌ها برگزیده شوند.

۵- کمیسیون

کمیسیون دارای معانی متعددی است. به ماموریتی کمیسیون گفته می‌شود که در آن اجرای امری به شخصی محول شود. همچنین در تجارت و امور بانکی به پول دریافت شده در مقابل انجام کاری کمیسیون گفته می‌شود.کمیسیون به تجمعی گفته می‌شود که برای تحقیق و مطالعه درباره موضوعی تشکیل شود. به طور معمول این تجمع در مقیاس کوچک‌تر تشکیل می‌شود و اغلب شعبه‌ای از مجامع بزرگ است. همچنین به هر یک از شعب مجالس مقننه متشکل از تعدادی نماینده برای رسیدن به یکی از امور کشوری رسیدگی می‌کند، کمیسیون می‌گویند. تجمع تعدادی از اعضای یک کمیسیون مامور تحقیق یا اتخاذ تصمیم درباره امری را سو کمیسیون نامند.

۶- کمیته

در اصطلاح به مجمعی گویند که از طرف یک حکومت یا مقام صلاحیت‌دار یا جمعیتی برای بررسی امری یا آماده کردن طرحی یا اجرای تصمیمی انتخاب شود. در حقیقت کمیته از حیث مفهوم با کلمه کمیسیون مترادف است؛ با این تفاوت که کمیته می‌تواند قدرت اجرایی نیز

داشته باشد.

۷- میزگرد

میزگرد نوعی تجمع است که عده‌ای در یک محیط دوستانه پیرامون میزگردی جمع می‌شوند و درباره موضوعی به گفت‌و‌گو می‌پردازند. یکی از مقررات میزگرد صحبت شرکت‌کنندگان با اجازه رییس است و در آن، گفت‌و‌گو منحصرا درباره موضوع از پیش تعیین شده است. معمولا رییس به هیچ یک از شرکت‌کنندگان در میزگرد بیش از یک بار اجازه صحبت نمی‌دهد؛ مگر آنکه همه سخن گفته باشند.

۸- مناظره

در لغت به معنی مجادله و نزاع با همدیگر و تفکر در حقیقت و ماهیت چیزی است و در اصطلاح تجمعی است که در آن با قواعد معینی به اثبات یا نفی مساله‌ای می‌پردازند تا با بهره‌گیری از استدلال، نظر خود را ثابت کنند. در هر مناظره به طور معمول چهار یا شش نفر شرکت می‌کنند. دو یا سه تن برای اثبات قضیه و دو یا سه تن دیگر برای نفی آن صحبت می‌کنند.

۹- مجمع

مجمع در لغت به معنی محل، جای گرد آمدن مجلس و جمعیت آمده است. از نظر حقوقی به تجمعاتی گفته می‌شود که از همه افراد جمعیت تشکیل شود. از نظر یک موسسه مجمع عمومی یکی از ارکان مهم با تمام اختیارات محسوب می‌شود.

منبع: کتاب مدیر- انتشارات کتاب طلایی جامع - انتشارات آگاه- تالیف: تیمور آقایی