گسترش جهانی: دنیایی از  تفاوت در استراتژی‌های رشد

راس تایمن

مترجم: مریم مصطفوی

اگر صنعت مشاوره بخواهد به طور کامل در رشد جهانی دهه‌های پیش رو مشارکت داشته باشد، باید در اقتصاد‌های نوظهور سرمایه گذاری کرده و ظرفیت‌های جدیدی را در این کشورهاایجاد کند. هما‌ن‌طور که پل میهان (Paul Meehan)، مدیر منطقه‌ای بین و شرکا (Bain and Company's) در منطقه آسیای میانه می‌گوید، این اقتصاد‌ها بیش از نیمی‌از اتومبیل‌ها، هواپیما‌ها و تلفن‌های جهان را خریداری کرده اند. در سال ۲۰۳۰، آنها نیمی‌از تولید ناخالص داخلی (Gross Domestic Product= GDP) جهان را به خود اختصاص خواهند داد.

وی می‌افزاید: شاید بیش از هفتاد درصد تولید ناخالص اقتصادهای نوظهور تنها از دو کشور چین و هند تامین شود. اما با توجه به مقیاس اعداد این بدان معنا است که روسیه و برزیل به همراه دیگر کشور‌های آسیایی و آفریقایی که هم اکنون مورد توجه سرمایه‌گذاران قرار گرفته‌اند نیز، اهمیت می‌یابند. سازمان‌های اندکی فرصت‌های موجود در اقتصادهای نوظهور و اهمیت حضور در آنها را بهتر از شرکت‌های جهانی مشاوره‌های استراتژیک، درک کرده‌اند. اما چگونگی و شیوه حضور هرکدام از آنها در بازار اقتصادهای نوظهور، نمایانگر ماهیت حضور و فرصت‌های پیش رو، و ساختار و سابقه شرکت‌های مشاوره‌ای می‌باشد. نرمن لونرگان (Norman Lonergan)، مشاور جهانی شرکت ارنست و یانگ (Ernst & Young) می‌گوید: بازار‌های رشد یافته همچنان نقطه تمرکز تجارت ما هستند. در مشاوره این امر برای چهار شرکت حسابرسی و مشاوره‌ای که بر مبنای مشارکت ملی بنا شده‌اند و برای بیشتر رقبای جهانی آنها، چه به‌صورت مشارکت ملی، چه به صورت مشارکت بین‌المللی، صحیح است. اما همین شرکت بیش از ۵۰۰۰ کارمند در سال ۲۰۱۱ تنها در چین و هند استخدام کرده است. دلویت (Deloitte) در پنج سال آینده خواهان جذب ۲۵۰۰۰۰ نفر در سطح جهان می‌باشد. نقش مشاوره‌ها در چین و هند متفاوت و به سرعت در حال تغییر می‌باشد. تا ده سال گدشته، مشاور‌های استراتژیک در خصوص نحوه عملکرد در اینگونه بازار‌ها، به شرکت‌های چند ملیتی مشاوره می‌دادند. امروزه آنها برای جذب مشتری‌های محلی با یکدیگر رقابت می‌کنند و به شرکت‌های داخلی که به سرعت در حال رشد هستند، خدمات می‌دهند.

پنج سال پیش، این شرکت‌های فعال در اقتصادهای نوظهور، برای دستیابی به راهکار برای عملکرد بهتر در این اقتصادها نیاز به کمک داشتند. امروز آقای میهان می‌گوید: پیشرفت آنها در حدی بوده که به دنبال راهکار بعدی برای متحول کردن مدل‌های استراتژیک و عملیاتی خود هستند.

مانوج سینگ (Manoj Singh) مدیر عملیات جهانی شرکت Deloitte Touche Tohmatsu می‌گوید: بیش از ۶۰ درصد کار مشاوره این شرکت در چین با شرکت‌های محلی است. کار‌های عمومی‌ آن عبارتند از: باز کردن کانال‌های تجاری خارج از چین، اقدام جهانی برای یک کالا، پیشنهاد راهکار‌های مدیریتی در سطح استاندارد جهانی.

نیاز‌های هند نیز مشابه چین است، اما شامل پشتیبانی از سرمایه‌گذاران بخش خصوصی، استراتژی خرید و فروش سریع شرکت‌ها در جهت توسعه یک شرکت در سطح ملی و جهانی، و مسائل سازمانی ناشی از تبدیل شرکت‌های خانوادگی به شرکت‌های عظیم نیز می‌شود.

هند به یک منبع دانش مشاوره در حال رشد تبدیل شده است. شرکت Accenture، شرکتی با بیش از ۲۰۰۰۰۰ کارمند که خدمات و مشاوره برون‌سپاری انجام می‌دهد، ۶۰۰ مشاور در هند دارد که در پروژه‌هایی در سطح جهان به صورت حضوری یا از طریق اینترنت شرکت می‌کنند.

این نوع مشاوره مخلوط که در آن کارمندان محلی خدمات مرکزی را فراهم می‌آورند و با استفاده از دانش دانشمندان جهانی دورکاری (Teleworking) تقویت می‌شود، تبدیل به یک مدل رایج شده است که برای تاثیر خوب توسط Capgemini نیز مورد استفاده قرار گرفته است.

سیلوی اوزیل (Sylvie Ouziel)، مدیر عامل شرکت مشاوره مدیریت Accenture می‌گوید: شرکت‌های مشاوره‌ای نسبت به سرمایه گذاری‌های مشترک در اقتصادهای نوظهور دارای مزیت‌های مشخصی هستند. چرا که شرکای این گونه سرمایه گذاری‌ها به طور روزافزونی خواهان این هستند که میزان دستمزد مشاوره شرکت‌های مشاور شریک به نتایج به دست آمده از سرمایه‌گذاری بستگی داشته باشد، زیرا این امر مستقیما بر درآمد‌های شرکای آنها تاثیر گذار است. به عنوان مثال در یک قرارداد، شرکت تلفن همراه چین بر اساس تعداد مشتریان جدیدی که جذب شرکت شده بودند به Accenture دستمزد پرداخته است.

داشتن مقادیر زیاد پول نیز به تصاحب شرکت‌های بومی‌در اقتصادهای نوظهور کمک می‌کند - به خرید ۲۳۳ میلیون یورویی بخش عمده سهام CPM شرکت «برکسیس» برزیل توسط Capgemini توجه کنید. اما همان‌طور که خانم اوزیل اشاره کرد، تعداد اندکی شرکت مشاوره‌ای چینی مناسب برای خرید وجود دارد، بنابراین شرکت‌های غربی باید اساسا تیم‌های بازارهای رو به رشد را خودشان استخدام کرده، آموزش و توسعه دهند.

حضور پر رنگ در امر حسابرسی، دقیقا همان کاری است که PwC در اروپای شرقی و مرکزی انجام می‌دهد. مارک اوکس وُیسی (Mark Okes-Voysey)، مدیر مشاور PwC در منطقه، اظهار می‌دارد روسیه و هم پیمانان سابقش بسیار متفاوت‌تر از آسیا که قبلا در آنجا کار کرده است، می‌باشد.

در منطقه CEE، شرکت‌های مهندسی که قبلا تنها به تولید تمرکز داشته‌اند، هنوز در حال یادگیری نحوه ارائه خدمات به مشتریان می‌باشند. بنابراین برای اینکه به صورت جهانی بتوانند رقابت کنند، ساختار‌های سازمانی و مدیریتی بسازنند و روش مدیریتی و استراتژی‌شان را توسعه دهند، به مشاوره نیازمندند. افزایش هزینه‌های کارگری و انرژی و همچنین رقابت بین‌المللی، به تجارت‌های این منطقه فشار می‌آورند تا بازدهی خود را افزایش دهند.

تونی پولتر (Tony Poulter)، مدیر مشاور PwC، معتقد است توصیه‌های این شرکت به شدت در حال استراتژیک شدن هستند. با این وجود مسائل عملیاتی که شرکت‌های روسی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند، تنها با تکیه بر فعالیت‌های چهار شرکت بزرگ مشاوره و حسابرسی میسر شده است. برزیل هدف دیگر شرکت‌های مشاوره برای توسعه فعالیت‌ها، دارای فضای متفاوتی است. در برزیل شرکت‌های نسبتا پیچیده در حال خدمت رسانی به مصرف‌کنندگان پر توقع و همزمان به دنبال توسعه جهانی هستند. این امر با نیازی که آیدان برنان (Aidan Brennan) مدیر عملکرد و فناوری در KPMG در مورد کشورهای نوظهور تشخیص داده هماهنگی دارد. مشتریان شرکت‌های مشاوره در اقتصادهای نوظهور بیش از هر چیز به دنبال جهانی شدن و حضور در بازارهای بین‌المللی هستند. به نظر آیدان دلیل اینکه چهار شرکت بزرگ حسابرسی و مشاوره در بازار‌های نوظهور به شدت در حال گسترش هستند، آن است که: «تحت تاثیر یک تغییر بزرگ در بازار، تقاضا برای چهار شرکت بزرگ در این فضا بالا رفته است.»

طبق گفته آقای برنان ،حضور جهانی و مهارت این شرکت‌ها در شاخه‌های مختلف مثل مالیات، تنظیم مقررات، ارزش‌گذاری و نقل و انتقالات همچنین حسابداری، به این شرکت‌ها این امکان را می‌دهد تا به شرکت‌ها مشاوره بدهند، امری که در دنیای پیچیده امروز یک ضرورت است.

اگر یک شرکت جهانی بزرگ هستید و در خصوص نحوه مدیریت مالیات خود می‌اندیشید امروز باید به زنجیره تامین جهانی بیندیشید. کجا باید برنامه‌ریزی لجستیک و تجارت کالای خود را انجام دهید؟ و شرکت‌ها کجا باید تحقیق و توسعه‌شان (R&D) را انجام دهند؟

شرکا در فدراسیون مشاوران ملی که آن چهار شرکت بزرگ را شامل می‌شود، همچنین باید در خصوص محل‌هایی که منابع محدود بهترین بازدهی را خواهند داشت، فکر کنند. چه در فدراسیون‌ها یا در مشارکت‌های جهانی یا شرکت‌های سهامی، مشاوران در خط مقدم جهانی‌سازی قرار دارند. برای موفقیت، این شرکت‌ها باید در اقتصادهای نوظهور حضور پیدا کنند. به قول میهان: «بازار امروز مشتری محور است.»

منبع: Financial Times