آکواپورو: برداشت آب از رطوبت هوا
یکی از کشورهای دچار بحران آب «اردن» است. در اردن، خانواده‌‌‌ها روز خود را بر اساس وصل یا قطع بودن آب برنامه‌‌‌ریزی می‌کنند. آنها سعی می‌کنند قبل از آنکه آب قطع شود، امور مرتبط با آب از جمله آشپزی و نظافت و شستن لباس‌‌‌ها را تمام کنند. مردم اردن در طول هفته تنها ۳۶ ساعت آب دارند و به همین علت در بسیاری از پشت بام‌‌‌ها مخازن پلاستیکی آب وجود دارد.
از سوی دیگر، کشاورزها چاره‌‌‌ای ندارند جز حفر چاه‌‌‌های غیرقانونی و سرقت آب. این داستان هر روز مردم در یکی از کم‌آب‌‌‌ترین کشورهای جهان است.
این کشور هر روز خشک‌‌‌تر می‌شود و منابع آبی نشات گرفته از باران و رودخانه‌‌‌ها و سفره‌‌‌های زیرزمینی بلعیده می‌‌‌شوند. با ادامه یافتن این روند، هر روز مناطق بیشتری مشمول جیره‌‌‌بندی آب خواهند شد. طی دو سال گذشته، کمپین‌‌‌های دولتی از مردم خواسته‌‌‌اند که در مصرف آب صرفه‌‌‌جویی کنند.
طبق تخمین وزارت آب و آبیاری، سهم باقی‌مانده هر فرد از آب، سالانه ۲۰۰ مترمکعب است. سازمان بهداشت جهانی هشدار داده که این می‌تواند سلامت جامعه و توسعه اقتصاد را به مخاطره بیندازد. مردم شهرنشین به منابع آبی گران مثل آب معدنی و تانکرهای آب رو آورده‌‌‌اند. همزمان، جمعیت این کشور طی دو دهه اخیر به شدت افزایش یافته و بیش از یک میلیون نفر نیز از سوریه به این کشور پناه آورده‌‌‌اند. این به کمآبی دامن می‌‌‌زند.
تامر الصلاح، مدیر یک شرکت سرمایه‌گذاری که با چند کمپین زیست‌‌‌محیطی همکاری داشته می‌‌‌گوید: «کمبود منابع طبیعی و آبی، ما را در موقعیتی قرار داده که باید چاره‌‌‌ای پیدا کنیم. کارآفرینی در حوزه آب و هوا بسیار مهم است.» یکی از شرکت‌هایی که در راستای رفع مشکل کمآبی فعالیت می‌کند «آکواپورو» است که روشی چالشی اما رو به توسعه را در پیش گرفته: «برداشت آب آشامیدنی از هوای پیرامون.»
انسان‌‌‌ها قرن‌‌‌هاست که از این روش استفاده می‌کنند. با جمع‌‌‌آوری شبنم یا جذب مه از طریق بعضی گیاهان. روش‌های پیشرفته‌‌‌تری نیز مثل تورهای مه‌‌‌شکن وجود دارند. اما این روش‌ها تنها در مناطق بسیار مرطوب جواب می‌دهد و گرچه اردن به خشکی سایر کشورهای خاورمیانه نیست اما میانگین رطوبت سالانه آن تقریبا ۵۰درصد است.
آکواپورو دستگاهی ساخته که هوا را از درون مواد نانو عبور می‌دهد: قطعات پلاستیکی کوچک که دارای شیارهای میکروسکوپی هستند و مانند صافی عمل می‌کنند بخار آب را از هوا جذب کرده و پس از فیلتر کردن آلاینده‌‌‌ها، آبی تولید می‌کنند که از آب معدنی نستله خالص‌‌‌تر است.
همه چیز از یک آزمایشگاه تحقیقاتی در انجمن علمی سلطنتی اردن شروع شد. «کایل کردووا»، مدیرعامل با همکاری «حسام المساد»، مدیر بخش مهندسی شرکت و گروهی از کارآموزان، محصولی طراحی کردند که شبیه به یک فریزر با ردیف‌‌‌هایی از قفسه‌‌‌های شفاف بود که در قسمت بالایی قرار داشتند. هر قفسه با مواد نانو پوشانده شده بود. این مدل اولیه بود که به مرور تکامل پیدا کرد. حالا کوچک‌تر و شیک‌‌‌تر شده و به راحتی درون آبسردکن‌‌‌ها تعبیه می‌شود. بیشتر مردم اردن در خانه‌‌‌هایشان آبسردکن دارند. این دستگاه که هم‌‌‌اندازه کولر گازی است می‌تواند در یک روز و در رطوبت ۲۰ درصد، تا ۳۵ لیتر آب برداشت کند. آکواپورو در مقایسه با بهترین دستگاه‌‌‌های برداشت آب، دوبرابر بیشتر آب تولید می‌کند و مصرف برق آن نیز کمتر است.
آبی که این دستگاه تولید می‌کند برای مصارف خانگی از جمله شرب، شست‌وشو و استحمام کفایت می‌کند. عملکرد آن به قدری خوب است که اولین مشتری آن، دولت اردن است که چندی پیش، ۱۰۰۰ واحد از این دستگاه سفارش داد که قرار است از ژانویه ۲۰۲۴، به صورت رایگان در خانه‌‌‌ها نصب شوند.
آنها همچنین در حال مذاکره با نهادهای امداد هستند تا این دستگاه‌‌‌ها را به خانواده‌‌‌های آسیب‌‌‌پذیرتر و فراتر از آنها برسانند. تولید ابتدا در اردن خواهد بود اما تیم آکواپورو قصد دارد در آینده به سایر مناطق گسترش یابد.
هزینه تولید هر دستگاه حدود ۶۰۰ دلار است که تیم امیدوار است با حمایت نهادهای خیریه و دولت، بتوانند سری اول را به صورت رایگان توزیع کنند. رویکرد آنها طوری طراحی شده که خانواده‌‌‌های آسیب‌‌‌پذیر به آب آشامیدنی دسترسی پیدا کنند و همزمان، تلاش شود تا پذیرش این تکنولوژی جدید در جامعه ایجاد شود. هدف آکواپورو شهرهایی هستند که وضعیت آب در آنها بحرانی است، از جمله مفرق و طفیله و زرقا.
ابداع این شرکت، انقلابی در حوزه تکنولوژی‌‌‌های آب و هوایی است. علاقه کایل به نوآوری‌‌‌های آب و هوایی زمانی شروع شد که ۲۸ سال داشت.
او همواره به دنبال راه‌حل‌‌‌های خلاقانه‌‌‌‌‌‌ای است که زندگی‌‌‌ها را تغییر می‌دهند. آنچه در او انگیزه ایجاد می‌کند عشقش به تاثیرگذاری در زندگی دیگران است.
منابع: Fast Company, Unicef
