چگونه با تفکر کارآفرینی یکی از بانک‌های برتر دنیا تاسیس شد
بانک‌های گرامین به‌‌‌ویژه از دادن وام به زنان فقیر استقبال می‌کنند. محمد یونس معتقد است که زنان فقیر بهتر از مردان، قدر پول را می‌‌‌دانند. محمد یونس در سال ۲۰۰۶ به پاس این ابتکار و کمکی که به توسعه کشور بنگلادش کرده بود جایزه نوبل اقتصاد را دریافت کرد.
« قحطی سال ۱۹۷۴ بنگلادش محمد را واداشت که برای فقرای کشورش، کاری کند. قحطی سال ۱۹۷۴؛ سیل و خشک‌‌‌سالی و جنگ استقلال باعث تخریب بخش زیادی از تاسیسات زیربنایی بنگلادش و بروز فقر و گرسنگی مفرط شده بود. صدها‌هزار نفر جان خود را از دست دادند. در جریان بازدیدهایی که از خانوارهای روستایی داشت فهمید که یک وام کوچک می‌تواند زندگی یک انسان یا یک خانواده فقیر را تغییر دهد. بسیاری از خانواده‌‌‌های روستایی از طریق ساخت مصنوعات دستی امرارمعاش می‌کردند. آنها به وام نیاز داشتند تا پولی که برای خرید مواد اولیه و چهارپایه لازم بود را تهیه کنند اما بعد از کسر سود وام دریافتی عملا چیزی برای آنها باقی نمی‌‌‌ماند. ربا اقتصاد روستایی بنگلادش را متلاشی کرده بود. دکتر به کمک دانشجویان خود تقریبا ۵۰ قربانی این استثمار را شناسایی می‌کند و از جیب خود به هرکدام ۲۷ دلار پول می‌دهد.»
زنان با این پول ناچیز توانستند سبد ببافند و به‌‌‌محض فروش آنها، پولی که قرض کرده بودند را پس بدهند. دکتر یونس سعی می‌کند بانک‌ها را متقاعد کند به افراد و اقشار فقیر وام بدهند اما آنها خودداری می‌کنند چون این قشر، اعتبار و وثیقه لازم را برای دریافت وام ندارد. محمد یونس شخصا ضامن وام‌‌‌ها می‌شود. او وام می‌گیرد و بعد میان فقرا تقسیم می‌کند و بعد از بازپرداخت، آنها را به بانک بازمی‌‌‌گرداند.
محمد یونس سپس با ارائه ایده ایجاد بانک برای فقرا بدون دریافت وثیقه و اجرایی کردن این ایده نقش موثری در فقرزدایی از جامعه بنگلادش بازی کرده است.
او اکنون صاحب چند بانک و موسسه اعتباری است و کار همه آنها دادن وام به افراد فقیر بنگلادش است. بانک‌های گرامین به‌‌‌ویژه از دادن وام به زنان فقیر استقبال می‌کنند.
بانک گرامین با سرمایه‌‌‌ای اندک آغاز به کار کرد اما به‌‌‌سرعت رشد کرد و بسیاری از پیش‌‌‌فرض‌‌‌های بانکداری سنتی را به چالش کشید. بانکداران و مدیران موسسات مالی و اعتباری به طعنه می‌‌‌گفتند که گرامین با این روش عجیب‌‌‌وغریبش به‌‌‌زودی از بین خواهد رفت اما چنین نشد. بانک گرامین درحال‌‌‌حاضر ۷۸هزار روستای بنگلادش را پوشش می‌دهد.
او به ۷میلیون نفر وام‌‌‌های خرد می‌دهد (بین ۲۰ تا ۳۰ سال دلار). تقریبا همه وام‌‌‌گیرندگان زن هستند. نرخ بازپرداخت وام‌‌‌ها ۹۸درصد است.
بانک گرامین تاکنون ۶ میلیارد دلار وام پرداخت کرده است. ۶۴درصد از وام‌‌‌گیرندگان بانک به بالای خط فقر رسیده‌‌‌اند. فقرا استعداد کارآفرینی دارند متون درسی اقتصاد می‌‌‌گویند فقط تعدادی کمی از افراد استعداد کارآفرینی دارند. بانکداری فقرا نشان داد که بسیاری از فقیرترین افراد می‌توانند فرصت‌‌‌های تجاری را شناسایی کنند و اگر فرصت یابند جسارت لازم را برای تحقق ایده‌‌‌های خود دارند. از طرف دیگر موسسات مالی غالبا روی مردان تمرکز می‌کنند اما گرامین این باور را تغییر داد. مدیران ارشد گرامین به تجربه دریافته‌‌‌اند وام دادن به زنان فقیر یک خانواده به‌‌‌مراتب مفیدتر و موثرتر از وام دادن به مردان این خانواده‌‌‌هاست. در حال حاضر این بانک ۹میلیون و ۶۰۰هزار عضو دارد که ۹۷درصد آنها زن هستند. با ۲۵۶۸ شعبه، در هزاران دهکده خدمات ارائه می‌دهد و بیش از ۹۳درصد کل روستاهای بنگلادش را پوشش داده است.
تاثیر مثبت بانک گرامین بر وام گیرندگان فقیر و کسانی که در گذشته فقیر بوده‌‌‌اند، در بسیاری از مطالعات مستقل انجام شده از طرف بانک جهانی، موسسه بین‌المللی تحقیقات مواد غذایی (IFPRI) و انستیتوی مطالعات توسعه بنگلادش (BIDS) ثبت شده است. یونس بر این باور است که کمک‌‌‌های خیریه، راه درست دستیابی به دنیایی بدون فقر نیست. او می‌‌‌گوید: «مساله اصلی ایجاد یک زمین بازی هموار برای همه انسان‌‌‌هاست تا هر کسی از شانس مساوی با بقیه برخوردار باشد»
محمد یونس روش غذای رایگان دادن و کمک بلاعوض را موثر نمی‌‌‌دانست و می‌‌‌خواست‌به‌‌‌جای دادن ماهی، ماهی‌گیری را به فقرا بیاموزد.
در فلسفه او که «کسب و کار اجتماعی» نامیده می‌شود، به‌‌‌جای کمک به فقرا باید آنها را توانمند کرد. از قلب مهربان انسان‌‌‌های نیکوکار می‌توان برای راه انداختن کسب و کارهای کوچک و متوسط استفاده کرد. بانک‌ها و موسسات اعتباری گرامین از سرمایه نیکوکاران برای راه‌‌‌اندازی فعالیت‌های تولیدی و خدماتی استفاده می‌کنند.
گرامین درحال‌‌‌حاضر در زمینه آموزش و تولید کشاورزی، صادرات پارچه‌‌‌های دستباف، پرورش ماهی و احشام، خدمات مخابراتی و اینترنت، تولید انرژی‌‌‌های نو در مناطق روستایی، ارائه خدمات اینترنت و تلفن همراه، ارائه خدمات رفاهی برای اعضا و کارکنان، بورسیه تحصیلی، ارائه خدمات فناوری اطلاعات به شرکت‌ها، ساخت محصولات الکترونیک، ارائه خدمات درمانی به فقرا و ارائه غذاهای مقرون‌‌‌به‌‌‌صرفه و مغذی به فقرا فعالیت می‌کند. هر یک از این مجموعه‌‌‌ها، نام خاص خود را دارند و به‌‌‌طور تخصصی روی حوزه خود متمرکز شده‌‌‌اند.
