مترجم: آناهیتا جمشیدنژاد

منبع: director.co.uk

جمهوری آذربایجان بزرگ‌ترین کشور در منطقه قفقاز است که در گذرگاه آسیای غربی و اروپای شرقی قرار گرفته است. این جمهوری از سال ۲۰۰۱ به عضویت شورای اروپا درآمده است. کشورهایی مانند ارمنستان، آذربایجان و گرجستان بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به سه کشور مستقل تبدیل شدند. آنها در حال ورود به بازار جهانی و آموختن اقتصاد بازار غرب هستند. گذار از سوسیالیسم به سرمایه‌داری تجربه جدیدی برای این کشورها بوده و بنابراین تغییرات بسیاری صورت گرفته است. باوجود درگیری با همسایگانی چون ارمنستان، صنعت توریسم در آذربایجان رو به رشد است و کشاورزان این کشور به بازارهای اتحادیه اروپا چشم دوخته ‌اند. آذربایجان به ۱۰ ناحیه اقتصادی تقسیم می‌شود؛ ۶۶ شهرستان و ۷۷ شهر که ۱۱ شهر تحت نظارت مستقیم جمهوری آذربایجان هستند.

واحد پول ملی این کشور منات (AZN) است و اقتصاد این کشور حول صنعت نفت شکل گرفته است. ۷/ ۵۱ درصد تولید ناخالص داخلی را نفت تشکیل می‌دهد و خدمات تنها ۳/ ۲۶ درصد GDP را تشکیل می‌دهد. اما به لطف درآمد ناشی از فروش نفت، بخش غیرنفتی اقتصاد رو به رشد است و آذربایجان شاهد افزایش بخش خدمات مانند توریسم و حمل‌ونقل است، به طوری که در سال ۲۰۱۲ جمهوری آذربایجان بیشترین گردشگر را در منطقه قفقاز پذیرا بوده است. به‌رغم بهبود در قوانین و اصلاحات قانونی، فساد هنوز هم مساله مهمی در آذربایجان محسوب می‌شود. شاخص ادراک فساد که توسط سازمان بین‌المللی شفافیت بیان می‌شود در سال ۲۰۰۹ این کشور را در جایگاه ۱۴۳ قرار داد. اما شواهد حاکی از آن است که این تصویر رو به بهبود است.

تجارت خارجی و تراز پرداخت‌ها

در چند سال گذشته صادرات آذربایجان نسبت به متوسط تجارت جهانی در نرخ بالاتری رشد داشته است. گرچه تجارت خارجی آذربایجان یک مازاد را نشان می‌دهد، ۷۰درصد صادرات را نفت و فرآورده‌های نفتی تشکیل می‌دهد. باوجود تلاش‌های دولت برای تنوع صادرات، نفوذ نفت همچنان ادامه دارد. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ذخایر عظیم نفت و گاز آذربایجان شرایط جذابی برای شرکت‌هایی مانند اگزون، بی‌پی، شل، توتال و... برای سرمایه‌گذاری در صنعت نفت و توسعه چاه‌های نفتی ایجاد کرد.

ایجاد کسب‌وکار

از سال ۲۰۰۷، ثبت نهادهای قانونی یا کسب‌وکارها در آذربایجان، یک فرآیند بسیار آسان‌تر شده است. پس از درخواست همه مدارک موردنیاز، طی ۷ روز یک شرکت به ثبت می‌رسد. افراد در انتخاب شغل مطابق نیازها، توانایی‌ها و آموزش آزادند. برای کسب‌وکارهای موجود در آذربایجان استخدام کارمندان به‌طور مستقیم بدون لزوم انجام نهادهای واسطه ممکن است. همه حقوق‌ها در آذربایجان باید به منات پرداخت شود. در عمل، به علت محدودیت‌های کنترل پول جاری و مشکلات عملی انتقال به خارج با منات، اکثر کارمندان خارجی حقوق خود را به ارز خارجی دریافت می‌کنند.

دوره کارآموزی: برای موثر بودن، باید در یک قرارداد استخدام یک دوره کارآموزی تعیین شود که معمولا از سه ماه تجاوز نمی‌کند.

هفته کاری: یک هفته کاری در آذربایجان ۴۰ ساعت است که برای گروه‌های خاصی از افراد کاهش یافته است.

تعطیلات: دستور‌العمل نیروی کار ۱۹ روز غیرکاری رسمی تعیین می‌کند که ۱۸ روز آن تعطیلات عمومی و یک روز باقی‌مانده روز عزاداری ملی در این کشور است. انتخابات نیر جزو روزهای غیرکاری در این کشور محسوب می‌شود. کار کردن در تعطیلات رسمی عمومی و دیگر روزهای غیرکاری با حقوق بالاتر جبران می‌شود.

هزینه استخدام: کارفرمایان نیاز به پرداخت بابت تامین اجتماعى برای کارمندان‌شان دارند. از سال ۲۰۱۰ کارفرمایان باید کارمندان‌شان را علیه بیماری‌های شغلی و آسیب‌های محل کار بیمه کنند. طبق مخاطرات صنعتی و شغلی، پوشش اجباری حق بیمه با نوسان ۰/ ۲ تا ۲/ ۰ درصد از حقوق ناخالص سالانه یک کارمند را تشکیل می‌دهد.

چند نکته

مردم آذربایجان بسیار مودب هستند، به‌کار گروهی علاقه‌مندند و با افراد با اشتیاق برخورد می‌کنند. فرهنگ مردم جمهوری آذربایجان بنا به موقعیت جغرافیایی و میراث تاریخی متاثر از فرهنگ‌های مختلف منطقه قفقاز و خاورمیانه از جمله فرهنگ‌های ایرانی، ترکی، روسی و اسلامی است. در جلسات رسمی از نام کوچک با عنوان مناسب hanum برای زنان و bey برای مردان استفاده کنید. آماده پذیرایی با چای و شیرینی پیش از شروع مذاکرات کسب‌وکار باشید. آذربایجانی‌ها بسیار از کارت ویزیت استفاده می‌کنند؛ بنابراین تعداد زیادی با خود همراه داشته باشید. زبان رسمی آذربایجانی‌ها زبان ترکی است. در سال ۱۹۹۴ تخمین زده شده است که ۸۲ درصد شهروندان آذری زبان آذربایجانی را به‌عنوان زبان اول‌شان صحبت می‌کنند. به علاوه ۳۸ درصد آذربایجانی‌ها به‌دلیل سلطه روس‌ها بر اقتصاد و سیاست این کشور، به‌طور روان به زبان روسی صحبت می‌کنند. جمعیت بزرگی از آذربایجان نیز پیش‌زمینه فارسی دارند؛ بنابراین زبان فارسی به‌طور گسترده‌ای در این کشور صحبت می‌شود. اکثر آذری‌ها دوزبانه هستند. زبان روسی و آذربایجانی(گویشی از ترکی قدیمی) را صحبت می‌کنند. توصیه می‌شود که با خود یک مترجم همراه داشته باشید. پیوندهای تاریخی و فرهنگی بین ترکیه و آذربایجان بسیار قوی است. جامعه آذری هنوز یک جامعه سلسله مراتبی است. فرهنگ، سنت‌ها، خانواده و وابستگی مذهبی در قوانین رسمی دارای اولویت هستند. فرهنگ کسب‌وکار براساس روابط رو در رو ساخته شده است. برای موفقیت در آذربایجان ایمیل چندان جوابگو نخواهد بود. تلاش کنید تا چیز نویی را وارد بازار کنید. آنها همیشه نسبت به چیزهای جدید مشتاق هستند.