جوامع محلی متاثر از تغییرات اقلیمی
فرسایش ساحلی در آلاسکا
بنا به گزارش سازمان IPCC، نهادی بینالمللی تحتنظارت برنامه محیطزیست سازمان مللمتحد (UNEP) و سازمان جهانی هواشناسی (WMO)، یکی از مشهودترین اثرات تغییرات اقلیمی، فرسایش سواحل است، بهویژه در مناطق آسیبپذیری مانند آلاسکا. روستای شیشمرف، واقع در جزیرهای در دریای چوکچی، نمونهای کوچک از این بحران بزرگ است. شیشمرف که از مدتها پیش با یخ دریا احاطه شده، اکنون با کاهش حجم یخ، فرسایش شدیدی را تجربه میکند و خط ساحلی آن در معرض توفانهای بیامان قرارگرفتهاست. به گفته IPCC، بخش قابلتوجهی از اینروستا از بینرفته و فرسایش، خانهها و زیرساختهای آن را تهدید میکند. برخی ساکنان این منطقه میگویند؛ «هر سال، زمینهای بیشتری به زیر آب میروند. خانهها مجبور به عقبنشینی شدهاند و گزینههای ما در حال اتمام است.» بهرغم تصمیم به جابهجایی ساکنان محلی، هزینه این سیاست تا ۲۰۰میلیون دلار تخمینزده شده که همچنان مانع مهمی است و امیدی به تحقق کمکهای دولتی نیز نیست.
سیل در غرب آمریکا
بنا به تحقیقات اداره ملی اقیانوسها و جوشناسی ایالاتمتحده (NOAA)، در غرب این کشور، فراوانی و شدت فزاینده سیلها زندگی و معیشت مردم را مختل کردهاست. بارش شدید باران و توفانهای شدید منجر به جاریشدن سیلهای مکرر در امتداد رودخانههای بزرگ مانند میسیسیپی شدهاست. دادههای NOAA حاکی از افزایش ۳۷درصدی بارندگیها از دهه۱۹۵۰ است که به سیلهای شدید منجر شدهاست. طبق گزارش آژانس مدیریت اضطراری فدرال آمریکا (FEMA)، تلفات اقتصادی سرسامآور است، بهطوریکه سیل سال۲۰۱۹ به تنهایی بیش از ۶میلیارد دلار خسارت وارد کرد. لیندا جانسون، کشاورزی در آیووا، میگوید: «هر سال، برای بدترین شرایط آماده میشویم. ما محصولات کشاورزی، دامها و تجهیزات خود را در اثر سیل از دست دادهایم. بیمه کمک میکند، اما همهچیز را پوشش نمیدهد. ما به حمایت، زیرساختها و پشتیبانی بیشتری نیاز داریم.»
خشکسالی و کمبود آب در جنوب صحرایآفریقا
گزارش WaterAid یک سازمان بینالمللی غیرانتفاعی، حاکی از آن است که کشورهای جنوب صحرایآفریقا با خشکسالیهای شدید مواجه هستند که اثرات مخرب آن بر کشاورزی و منابع آب آنها در آستانه تبدیلشدن به فاجعه است. کشورهایی مانند کنیا، اتیوپی و سومالی که بهشدت به کشاورزی دیم وابسته هستند، به دلیل الگوهای آبوهوایی نامنظم، با افزایش ناامنی غذایی و جابهجایی مواجه هستند. در اتیوپی، طرحهای وزارت آب، آبیاری و انرژی، با حمایت سازمانهای غیردولتی مانند WaterAid، بر استراتژیهای تطبیقی مانند برداشت آب باران و کشت محصولات مقاوم دربرابر خشکسالی تمرکز دارند. دکتر Mekonnen Gebremichael، آبشناس موسسه منابع آب اتیوپی، بر اهمیت مشارکت محلی تاکید میکند: «مشارکت جامعه بسیار مهم است. با ادغام دانش سنتی با تکنیکهای مدرن، میتوانیم راهحلهایی پایدار ایجاد کنیم که جوامع محلی را توانمند میسازند.»
سازگاری و تابآوری
همانطور که اثرات مخرب تغییرات اقلیمی روزبهروز بدتر میشود، جوامع در سراسر جهان درحالتوسعه استراتژیهای سازگاری نوآورانه هستند. بهبود زیرساختها، مانند ایجاد سیلبند و ساختمانهای مرتفع، در کاهش آسیبپذیری بسیار مهم هستند. بهعنوان مثال، گروه مهندسان ارتش ایالاتمتحده در حال اجرای پروژههای مختلفی در امتداد رودخانه میسیسیپی برای افزایش حفاظت دربرابر سیل هستند. علاوهبر این، سازگاری مبتنی بر اکوسیستم که توسط سازمانهایی مانند حفاظت از طبیعت ترویج میشود، شامل حفاظت و احیای اکوسیستمهای طبیعی مانند تالابها میشود تا بهعنوان دفاع طبیعی دربرابر تاثیرات آبوهوایی عمل کنند. مشارکت جامعه نیز برای سازگاری موثر ضروری است. گروههای محلی محیطزیست و سازمانهای غیردولتی نقشی محوری در حصول اطمینان از اینکه استراتژیهای سازگاری با نیازهای منحصربهفرد هر جامعه تنظیم میشوند، ایفا میکنند. علاوهبر این، همکاری بینالمللی که توسط نهادهایی مانند کنوانسیون چارچوب سازمان مللمتحد در مورد تغییرات آبوهوایی (UNFCCC) حمایت میشود، در بهثمر نشاندن این تلاشها و تامین بودجهلازم، حیاتی است. تحولات اقلیمی در حال تغییر شکل جهان هستند و تاثیرات عمیقی بر جوامع محلی داشته و دارند. از سواحل در حال فرسایش آلاسکا گرفته تا مناطق سیلزده غرب آمریکا و خشکسالی در جنوب صحرایآفریقا، اثرات متفاوت و گسترده هستند.
با این حال، داستانهای تابآوری و سازگاری که از این جوامع پدید میآیند، همچنان امیدوارکننده است. با به اشتراک گذاشتن این تجربیات و یادگیری از یکدیگر، میتوانیم استراتژیهای موثرتری برای کاهش و انطباق با تغییرات اقلیمی ایجاد کنیم. انعطافپذیری و نبوغ کسانی که در خطمقدم این بحران هستند، نهتنها گواهی بر روحیه همکاری است، بلکه طرحی برای آیندهای پایدار نیز بهحساب میآید. همانطور که با واقعیتهای تغییر اقلیم روبهرو میشویم، ضروری است که به مشکلات جوامع محلی گوش دهیم و ضمن حمایت از آنها، اطمینان حاصل کنیم که آنها نیز جایی برای زیست در این کرهخاکی داشته باشند.