آیا تلویزیون مخاطب چشمگیری دارد؟
اماواگرهای آمار جدید سیما
انتقادات به صداوسیما زمانی بیشتر شد که چندی پیش رئیس مرکز تحقیقات صداوسیما اعلام کرد دیگر نمی‌توان حرفی از ۸۰درصد و ۹۰درصد مخاطب برای تلویزیون به میان آورد. این دوره در تمام دنیا تمام شده است، چرا که مخاطبان دیگر محتوای تلویزیونی چه فیلم، یا سریال و برنامه را منحصرا از قابِ نمایشگر تلویزیون دنبال نمی‌کنند و ... ابته او نگفت که تلویزیون‌ها در قریب به اتفاق کشورهای جهان از بودجه عمومی ارتزاق نمی‌کنند. با‌این‌حال برخی کارشناسان هم از لزوم تقویت صداوسیما سخن گفته و تولید برنامه‌های استاندارد و جذب مخاطب را مستلزم تامین مالی کافی برشمرده‌اند. رئیس مرکز تحقیقات سازمان اخیرا گفته تقریبا ۷۰درصد مردم محتوای تولیدی تلویزیون را می‌بینند؛ بخشی در قابِ تلویزیون و بخشی دیگر در تلوبیون، شبکه سپهر و دیگر شبکه‌های اجتماعی و مجازی؛ اما درعین‌حال مصرف خبر مخاطبان بالاتر از محتوای تولیدی‌مان است. اگر نگاهی به شبکه‌های پریننده داشته باشیم شبکه سه، شبکه آی‌فیلم و شبکه خبر جزو پرمخاطب‌های ما هستند.
البته معلوم نیست مرکز تحقیقات صداوسیما چگونه توانسته میزان بینندگان برنامه‌های صداوسیما را در شبکه‌های اجتماعی و ... احصا و ارزیابی کند. به هر روی در ادامه این ماجرا روز گذشته در نشست خبری «گزارش برنامه‌های نوروز و رمضان ۱۴۰۳ رسانه ملی» معاونان و مسوولان سازمان صداوسیما در سالن کوثر این سازمان آمارهایی تازه از میزان مخاطبان ارائه کردند.
آمار مخاطبان صداوسیما
در ادامه محسن شاکری‌نژاد، رئیس مرکز تحقیقات صداوسیما، درباره روند نظرسنجی‌ها گفت: ما هر دو هفته یک بار میزان مخاطبان سریال‌ها را می‌سنجیم. برنامه‌های شاخص هر ماه یک بار سنجیده می‌شوند چون نه بودجه و نه وقت کافی داریم که همه برنامه‌ها را بسنجیم اما هر فصل کلیت مخاطب رسانه ملی را از درب منازل می‌سنجیم. او اضافه کرد: در آخرین نظرسنجی کلیت مخاطب ۶۶درصد در تهران و مراکز بوده است. پرسشگرهای ما در تهران و مراکز استان مستقر هستند. میزان مخاطب رسانه ملی به طرز معناداری در شهرستان‌ها و روستاها بیشتر از مراکز استان است. ۱۵هزار داده آماری در این باره داشتیم و میزان مخاطب در شهرستان 69.9درصد و میزان مخاطب در روستاها 78.7درصد بوده است.
اظهارنظری هم قبلا داشتم که امروز چالشی جدی بین فضای «برودبند» و «برودکست» وجود دارد و در چنین فضایی این عددها که در حال حاضر داریم معجزه است. با توجه به آمارهای این مدیر و محاسبه جمعیت مناطق مختلف کشور در سه دسته‌بندی تهران، شهرها و روستاها، می‌توان حساب کرد که جمعیت مخاطبان صداوسیما چند نفر است. اگر آمار جمعیتی 80میلیونی جمعیت کشور را در نظر بگیریم، تعداد مخاطبان صداوسیما 56میلیون و 400هزار نفر است، که حدود 70درصد جامعه است. شاکری‌نژاد درباره فرآیند نظرسنجی‌ها تصریح کرد: ما مدل‌های متنوعی داریم، به طور مثال از هزار نمونه نظرسنجی می‌کنیم و مطابق استانداردهای جهانی همچون موسسه گالوب هم پیش می‌رویم که بر اساس ۳۰۰ میلیون جمعیت آمریکا همین مدل نظرسنجی می‌کند.
او اضافه کرد: در عین حال در مدل‌های دیگری تا ۴۰هزار نفر نظرسنجی هم داریم. یکی از معیارهای نظرسنجی شب انتخابات است و در انتخابات مجلس عددی که مرکز تحقیقات سازمان اعلام کرد هفت‌دهم درصد با نتیجه واقعی تفاوت داشت. رئیس مرکز تحقیقات صداوسیما درباره تغییر برخی نظرسنجی‌ها نسبت به آمارها عنوان کرد: ما پنج فروردین اولین گزارش را درباره برنامه‌ها دادیم که مخاطب «زندگی پس از زندگی» 17.9 و «محفل» 17.5درصد بوده است. شاکری‌نژاد در ادامه گفت: سریال «نون‌خ» با 41.5درصد پربیننده‌ترین سریال است که این آمار از فصل قبلی این سریال ۱۰درصد بالاتر است. امسال برنامه‌ها هشت‌درصد بیشتر نسبت به سال گذشته مخاطب داشته‌اند و ما در همه آیتم‌های رمضان افزایش مخاطب داریم، جز در برنامه‌های ویژه شب قدر که چند درصد ریزش داشته است. همچنین آمار مخاطبان سریال «زیرخاکی» 24.9درصد، «هفت سر اژدها» 22.5درصد و «رستگاری» 15.5درصد بوده است.
او در ادامه از تغییر آمار دو برنامه با اختلاف کم خبر داد و توضیح داد: ما چندبار نظرسنجی داشتیم که در اولین گزارش‌های ما «زندگی پس از زندگی» در رتبه اول بود و در گزارش‌های آخر ما «محفل» پربیننده‌تر از آن بود؛ مخاطب «محفل» 27.9درصد و «زندگی پس از زندگی» 27.1درصد بوده است.
