اوپنهایمر رکوردشکنی خواهد کرد؟
نخستین پیشبینیها از برندگان اسکار ۲۰۲۴
نامزدهای اسکار ۲۰۲۴ به قدری نزدیک به هم هستند و رقابت تنگاتنگی با یکدیگر دارند که شاید کمتر کسی بتواند بر اساس شاخصهای تکنیکی و فنی، یک گزینه را بیشتر از دیگران شایسته دریافت تندیس اسکار بداند. تنها شاخص قابل اعتماد در این باره، رویکرد آکادمی در اعلام نام برندهها و تجربههای قبلی است.مراسم اعطای جوایز اسکار ۲۰۲۴ روز ۱۰مارس (بامداد دوشنبه ۲۱ اسفند) در سالن دالبی تئاتر هالیوود با اجرای جیمی کیمل برگزار میشود.
موقعیت آکادمی
میگویند اسکار سیاسی است. حرف نادرستی نیست. البته وقتی میگویند سیاسی منظورشان این نیست که سفارشی است یا با دخالت دولت آمریکا اداره میشود. منظور این است که بر اساس یک سیاست درونسازمانی نامزدها و گاهی برندگان را تعیین میکند. گاهی اوقات در حمایت از زنان، گاهی اوقات در حمایت از سینمای آسیا، گاهی در حمایت از آزادی بیان، گاهی در مخالفت با دولت مستقر در آمریکا و... . برای مثال گفته میشد که اگر دونالد ترامپ ورود اتباع ایرانی از جمله اصغر فرهادی را به خاک آمریکا ممنوع نمیکرد، فیلم «فروشنده» اسکار نمیگرفت. به این معنا که انتخاب فیلم «فروشنده» ساخته فرهادی به نوعی دهنکجی اسکار به قانون مضحک دولت ترامپ بود. این در حالی است که گفته میشد فیلم «تونی اردمان» از آلمان شانس اصلی اسکار بود. به هر حال آکادمی اسکار امسال موقعیتی نسبتا ویژه دارد و به خاطر انتخابهای سال گذشته و تحویل گرفتن فیلم عجیبوغریب «همهچیز، همهجا، بهیکباره» بسیار تحت هجمه و انتقاد است.
جنبشهای زنانه امسال با توجه به اعتصاب گسترده در هالیوود، تا حدودی کمرنگتر شده و بنابراین فشار این جنبشها بر اعضای آکادمی هم کاسته شده است. یعنی به نظر میرسد انتخاب بهترین کارگردان و بهترین نویسنده تا حدودی آزادانهتر انجام شود. ضمن اینکه از چندی پیش هم کارگردان فیلم «باربی» به عنوان رئیس هیات داوران جشنواره کن معرفی شده و این موضوع فرصتی فراهم کرده تا راحتتر بتوان نام او را از فهرست نامزدها خط زد. با توجه به اوضاع سیاسی جهان، درگیریهای جستهگریخته در نقاط مختلف و جنگ اسرائیل علیه غزه و تنش میان یمن و آمریکا به نظر میرسد اسکار امسال تا حدودی معطوف به دفاع از هویت آمریکایی و ارزشهای ملی و میهنی این کشور باشد. این موضوع میتواند به نفع «اوپنهایمر» و به همان اندازه به ضرر «قاتلان ماه کامل» باشد.
نامزدها
نامزدهای نود و ششمین دوره جوایز سینمایی اسکار هفته گذشته اعلام شد و فیلم «اوپنهایمر» ساخته کریستوفر نولان در ۱۳بخش نامزد شد و پس از آن فیلم «بیچارگان» ساخته یورگوس لانتیموس با ۱۱نامزدی قرار گرفت. همچنین فیلمهای «قاتلان ماه کامل» با ۱۰نامزدی، «باربی» با ۸نامزدی، «استاد» با ۷نامزدی و فیلمهای «آناتومی یک سقوط»، «داستان آمریکایی»، «جاماندگان» و «منطقه مورد علاقه» هرکدام با ۵ نامزدی در جایگاههای بعدی فهرست قرار گرفتند. برای اولین بار در تاریخ، سه فیلم از ۱۰ فیلم نامزد بهترین فیلم، شامل «آناتومی یک سقوط» ساخته ژوستین تریه، «باربی» ساخته گرتا گرویگ و «زندگیهای گذشته» ساخته سلین سونگ، به کارگردانی سینماگران زن هستند، اتفاقی که برای نخستین بار در تاریخ ۹۶ساله جوایز اسکار روی میدهد.
نکته جالب اینکه لئوناردو دیکاپریو نتوانست به جمع نامزدهای شاخه بهترین بازیگر نقش اصلی مرد برای بازی در نقش ارنست برکهارت در فیلم «قاتلان ماه کامل» راه یابد. هر چند که ساخته اسکورسیزی در ۱۰ شاخه نامزد دریافت اسکار شد اما بیشتر کمپین تبلیغاتی این فیلم روی لیلی گلداستون، بازیگر نقش مقابل دیکاپریو در این فیلم، متمرکز شده است. لیلی گلادستون اولین زن بومی آمریکایی نام گرفت که نامزد جایزه بهترین بازیگر زن در جوایز اسکار شده است. گلادستون برای بازی در نقش مولی برکهارت در فیلم حماسی «قاتلان ماه کامل» اسکورسیزی نامزد این جایزه شد. نامزدی گلادستون چهار سال پس از آن صورت گرفت که یالیتزا آپاریسیو، بومی مکزیکی، نامزد دریافت جایزه بهترین بازیگر زن در اسکار ۲۰۱۹ برای بازی در فیلم «روما» ساخته آلفونسو کوارون شد.
مارتین اسکورسیزی برای دهمین بار نامزد جایزه اسکار بهترین کارگردانی شد تا با عبور از ویلیام وایلر، این رکورد را بهتنهایی به خود اختصاص دهد. او همچنین به مسنترین مدعی در تاریخ ۹۶ساله این شاخه کارگردانی در ۸۱سالگی تبدیل شد و با اختلاف حدود ۲۰ ماه از رکورددار کنونی، جان هیوستون، عبور کرد که در سال ۱۹۸۶ در ۷۹سالگی برای فیلم «شرف خانواده پریتزی» نامزد جایزه کارگردانی شده بود. اسکورسیزی در ادامه این فرصت را نیز خواهد داشت تا به مسنترین برنده اسکار کارگردانی تبدیل شود، رکوردی که در حال حاضر در اختیار کلینت ایستوود است که در ۷۴سالگی در سال ۲۰۰۵ با فیلم «عزیز میلیون دلاری» برنده این جایزه شده بود.
مارگو رابی هم از جمله بازیگرانی بود که برای بازی در فیلم «باربی» حساب زیادی روی کسب نامزدی او شده بود، اما در نهایت اعضای آکادمی نظر دیگری داشتند، اتفاقی که با انتقاد رایان گاسلینگ همبازی او در این فیلم نیز همراه شده و این بازیگر با انتشار بیانیهای در برابر نادیده گرفته شدن گرتا گرویگ در شاخه کارگردانی و مارگو رابی در شاخه بازیگری ابراز ناامیدی کرده است. فیلم «می دسامبر» ساخته تاد هینز نیز به عقیده بسیاری مورد بیمهری اعضای آکادمی در شاخههای بازیگری قرار گرفته و درحالیکه بسیاری جولین مور و چارلز ملتون را برای این فیلم بخت مسلم دریافت نامزدی بازیگر در جوایز آکادمی محسوب میکردند در نهایت این اتفاق روی نداد.
از جمله نامزدهای غیرمنتظره در شاخههای بازیگر جوایز اسکار ۲۰۲۴ میتوان به حضور کولمن دومینگو برای فیلم «راستین» در شاخه نقش اصلی مرد، استرلینگ کی. براون برای فیلم «داستان آمریکایی» در نقش مکمل مرد، آمریکا فرارا در شاخه نقش مکمل زن برای فیلم «باربی» و آنت بنینگ در شاخه نقش اصلی زن برای فیلم «نیاد» اشاره کرد.
اگرچه بسیاری از کارشناسان معتقدند محافظهکاری اسکار در سال های اخیر بیشتر شده و به همین دلیل احتمال ثبت رکوردهای عجیبوغریب در این رویداد سینمایی بسیار کم است،بااینحال همچنان که سال گذشته داوران آکادمی همه سینمادوستان را غافلگیر کردند، بعید نیست که امسال هم فیلم «اوپنهایمر» جوایز را درو کند. بااینحال اگر چنین اتفاق غیرمنتظرهای روی ندهد، به نظر میرسد داوران اسکار ، با اندکی محافظهکاری در ثبت نتایج عجیبوغریب، جوایز را به طور متعادل میان رقبای این دوره تقسیم کنند.نکته قابلتوجه در اسکار امسال داوری فیلم اسکورسیزی است. او اگر جایزه بگیرد پیرترین اسکاری تاریخ برای دریافت جایزه کارگردانی است و اگر نگیرد، ممکن است دیگر هیچ وقت بخت حضور در اسکار را نداشته باشد. اسکار، به صورت سنتی، دوست اسکورسیزی نیست اما در این پیچ تاریخی شاید مورد اقبال قرار بگیرد.