وداع با معلم اخلاق موسیقی

داود گنجه‌ای، نوازنده مطرح کمانچه، در توصیف شخصیت هنری مرحوم محمد اسماعیلی گفت: محمد اسماعیلی یک استاد واقعی در حوزه موسیقی ایرانی بود. نکته‌ای که در این ۸۲ سال همواره برایم مهم است، دو عبارت بوده؛ یکی پهلوانی و یکی هنرمند واقعی بودن. هنرمندی که بند دلش به جایی وصل بوده و تقوا داشته باشد. در این چارچوب محمد اسماعیلی دارای این صفات ویژه انسانی بود.

وی افزود: امروز ما فقط از جسم استاد اسماعیلی جدا می‌شویم. او هنرمند عارفی بود که همواره احترام بزرگ‌تر را نگه می‌داشت. او سرش را در برابر برخی بی‌مایگان فرو نمی‌آورد و همواره از خود هنرمندی باتقوا به جامعه موسیقی ایرانی معرفی کرد که از دست دادنش برای ما سخت است. او یکی از نوازندگان بسیار شایسته ارکسترهای موسیقی بود که میوه‌های پرثمر درخت پربارش چنین شاگردان خوبی را به جامعه موسیقی تقدیم کرد.

گنجه‌ای ادامه داد: مرحوم اسماعیلی هنرمندی بود که همواره با آمدن روی صحنه ذکر یاعلی را فراموش نمی‌کرد. وی از هنرمندان شایسته این سرزمین بود و متاسفانه خیلی مظلومانه از میان ما رفت. او و هم‌نسلانش با موضوع ریتم آنچنان آثار ارزشمندی را خلق کردند که واقعا جایگزین ندارند. هنرمندانی مانند حسین تهرانی، بهمن رجبی، ناصر فرهنگ‌فر و محمد اسماعیلی که آثار جاودانه‌ای تقدیم علاقه‌مندان موسیقی ایرانی کردند.

محمد دلنوازی، از نوازندگان مطرح موسیقی ایرانی، هم در این مراسم گفت: امروز صحبت کردن درباره استاد محمد اسماعیلی بسیار سخت است، چون هنوز مرگ او را باور نمی‌کنم. من افتخار داشتم بیش از ۵۱ سال در کنار این معلم واقعی موسیقی از او بهره‌مند شوم. او انسان شریفی بود که همیشه آرامش، مهربانی، محبت، انسانیت و احترام به بزرگ‌تر را به ما می‌آموخت. او هنرمندی بود که همیشه از معلم همیشگی‌اش زنده‌یاد تهرانی به‌نیکی یاد می‌کرد و به ما هم می‌آموخت که احترام به پیشکسوت را فراموش نکنیم.

وی بیان کرد: او به قدری مرد بزرگواری بود که اصلا نمی‌توانم درباره این عظمت صحبت کنم. این هنرمند از جمله استادان شاخص موسیقی ایرانی است که اگر بخواهیم دو روز هم درباره او صحبت کنیم باز هم کم است. کامبیز روشن‌روان، مدرس و آهنگساز صاحب‌نام، هم در بخش دیگری از این مراسم بعد از تسلیت به مناسبت درگذشت محمد اسماعیلی، توضیح داد: من استاد اسماعیلی را از سال ۱۳۴۳ در هنرستان موسیقی ملی می‌شناسم و از زمانی که این هنرمند جایگزین استاد تهرانی شد ما افتخار شاگردی این هنرمند ارزنده را پیدا کردیم. او از همان ابتدا با چنان شوق و ذوقی به ما درس می‌داد که توصیف آن سخت است. حتی روزهایی را به خاطر می‌آورم که از صبح تا شب به طور مرتب کار می‌کردیم و او برای ما مانند یک پدر بود و همیشه ما را راهنمایی می‌کرد.

وی افزود: ارتباط ما با استاد اسماعیلی ارتباط بسیار نزدیکی بود. اگرچه به دلیل ادامه‌تحصیل در خارج از کشور موفق نشدم این ارتباط را ادامه دهم، اما بعد از اینکه برگشتم توفیق همکاری با استاد اسماعیلی را دوباره پیدا کردم.   

محمد موسوی، نوازنده پیشکسوت نی، نیز در این مراسم گفت: آشنایی من با مرحوم اسماعیلی به پنجاه سال پیش باز می‌گردد. او از جمله هنرمندان شریف موسیقی ایرانی بود که همراه با برخی از هنرمندان شایسته موسیقی این سرزمین در فراگیری موضوع «ریتم» نقش بسیار مهمی ایفا کردند. محمد اسماعیلی از نوازندگان پیشکسوت عرصه موسیقی ایرانی و تنبک‌نوازی یکشنبه ۲۲مردادماه بعد از یک دوره بیماری دار فانی را وداع گفت.