دست خالی اسطوره ها در اسکار
اسکار طبق پیشبینیها رای داد تا فیلمی که چندان مخاطبپسند نبود و البته منتقدان تند و تیزی هم داشت، بخش قابلتوجهی از مهمترین جوایز را درو کند. این موضوع نشان داد که سلیقه و شاخصهای آکادمی تا حدود قابلتوجهی متفاوت و متمایز از دنبالکنندگان سینماست. شاید شگفتانگیزترین موضوع در این مراسم این بود که بسیاری از فیلمهایی که پیشتر رقبای قدرتمندی برای جوایز بزرگ به نظر میرسیدند از جمله فیلمهای «تار»، «بنشیهای اینیشرین»، «فابلمنها» و «الویس» همگی دستخالی به خانه بازگشتند. به هر روی نود و پنجمین دوره جوایز اسکار بامداد دیروز (سیزدهم مارس به وقت محلی) در سالن تئاتر دالبی لسآنجلس برگزار شد.
فیلم علمی-تخیلی «همهچیز، همهجا و بهیکباره» به کارگردانی مشترک دانیل کوان و دانیل شاینرت در یازده زمینه نامزد شده بود و در نهایت توانست هفت جایزه از جمله جایزه بهترین فیلم و بهترین کارگردانی را به خود اختصاص دهد. این فیلم همچنین برنده بهترین تدوین و بهترین فیلمنامه اورجینال هم شد. همچنین برای اولینبار یک زن سیاهپوست موفق شد برای دومین بار برنده تندیس طلایی اسکار شود. خانم روت کارتر دومین جایزه خود را برای بهترین طراحی لباس در فیلم «پلنگ سیاه: واکاندا برای همیشه» کسب کرد. همچنین برای اولین بار جایزه بهترین ترانه به یک فیلم هندی تعلق گرفت. از بیست نامزد بازیگری زن و مرد در بخشهای اصلی و مکمل، ۱۶ نفر برای اولین بار نامزد کسب جوایز مربوطه شدند. جای تعجب نیست که هر چهار جایزه نیز به این افراد تعلق گرفت؛ که در این بین، جوایز بازیگران نقش اصلی مرد و نقش اصلی زن به دو بازیگر بسیار متفاوت رسید. میشل یو، ستاره فیلم «همهچیز، همهجا و بهیکباره»، جایزه بهترین بازیگر اصلی زن را از آن خود کرد و تبدیل به اولین بازیگر آسیایی شد که این افتخار را کسب کرده است. جایزه بهترین بازیگر اصلی مرد هم به برندان فریزر برای فیلم «نهنگ» تعلق گرفت.
حاشیههای مراسم
امسال «جیمی کیمل» به عنوان مجری مراسم حضور داشت و در اشاره به مساله پرحاشیه سیلی زدن «ویل اسمیت» به «کریس راک» مجری مراسم سال گذشته اسکار گفت: «میخواهیم خوش بگذرانیم، احساس امنیت کنیم و از همه مهمتر میخواهیم که من احساس امنیت داشته باشم. درنتیجه مقررات سفتوسختی برقرار کردیم. اگر از هر کسی در این سالن، در هر مقطعی از مراسم اقدام خشونتآمیزی سر بزند، به او جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول مرد اهدا میشود و اجازه دارد سخنرانی ۱۹دقیقهای داشته باشد.» «که هوی کو آن» که برای بازی در «همهچیز همهجا بهیکباره» با کنار زدن «برندن گلیسون»، «برایان تایری هنری»، «جاد هیرش» و «بری کیوگان» جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را به خود اختصاص داد، پس از دریافت جایزه با چشمهای اشکبار گفت :«مادر من ۸۴ساله است و از خانه مرا تماشا میکند. مامان من همین الان اسکار گرفتم! سفر من از یک قایق آغاز شد. من یک سال را در کمپ پناهجویان گذراندم و در نهایت از اینجا روی بزرگترین صحنه هالیوود سردرآوردم. میگویند که چنین داستانهایی فقط در فیلمها اتفاق میافتد. باورم نمیشود که این اتفاق برای من افتاد.»
اما «میشل یو» بازیگر ۶۰ساله متولد مالزی که برای بازی در «همهچیز همهجا بهیکباره» به نخستین بازیگر آسیایی برنده اسکار بهترین بازیگر نقش اصلی زن تبدیل شد، در بخشی از سخنرانی خود رو به دختران و پسران کوچک گفت: «این نمادی از امید و امکانپذیر بودن است. این ثابت میکند که باید رویاهای بزرگ داشت و اینکه رویاها به واقعیت تبدیل میشوند.»
رکورد آسیاییها
مهمترین ویژگی بهیادماندنی که جوایز اسکار امسال از خود به جای گذاشت تاریخسازی بود؛ به مدد دو برد تاریخی بازیگران آسیایی و اهدای جایزه به میشل یو به عنوان بهترین بازیگر اصلی زن و که هوی کوآن به عنوان بهترین بازیگر مرد نقش مکمل هر دو برای فیلم «همهچیز همهجا یکباره» امسال برای اولین بار دو بازیگر آسیایی برنده این جوایز شدند. پیش از این یو جونگ یون برای فیلم «میناری» و میوشی اومکی برای فیلم «سایونارا»، دو بازیگر زن آسیایی، اسکار بهترین نقش مکمل را دریافت کرده بودند. امسال همچنین روث ای.کارتر با دریافت اسکار در بخش بهترین طراحی لباس نام خود را به عنوان اولین زن سیاهپوست که برنده دو جایزه اسکار شده در تاریخ ثبت کرد. همچنین ترانه «ناتو ناتو» با دریافت جایزه بهترین ترانه اورجینال اولین پیروزی برای هند را در این بخش رقم زد.
ایرانیتبارها در اسکار
در این دوره از جوایز اسکار، دو ایرانیتبار نیز حضور داشتند. سیروس نِشواد و داریوش خنجی به ترتیب نامزد دریافت بهترین فیلم کوتاه و بهترین تصویربرداری شده بودند. سیروس نشواد کارگردان، تهیهکننده و نویسنده فیلم کوتاه هفدهدقیقهای «چمدان قرمز» محصول کشور لوکزامبورگ است که داستان دختر نوجوان ایرانی را روایت میکند که توسط پدرش به لوکزامبورگ فرستاده میشود تا با مرد بزرگتری ازدواج کند که هرگز او را ندیده است. هرچند در نهایت تام برکلی و راس وایت موفق شدند برای فیلم «یک خداحافظی ایرلندی» این جایزه را نصیب خود کنند. داریوش خنجی، تصویربردار باسابقه هالیوودی نیز برای فیلمبرداری «باردو» به کارگردانی آلخاندرو گونزالس ایناریتو، نامزد دریافت اسکار شده بود که در نهایت این جایزه به جیمز فرند، تصویربردار فیلم «در جبهه غرب خبری نیست» تعلق گرفت.