رقابت سه فیلمساز ایرانی در ونیز

با توجه به اینکه ایتالیا در برهه‌ای یکی از کانون‌های درگیر با این بیماری بود امسال علاوه‌بر فاصله‌گذاری اجتماعی و رعایت مسائل بهداشتی، پروتکل‌های دقیقی برای پذیرش میهمان‌های خارجی اعمال شده است؛ به نحوی که همه میهمانان ونیز ۲۰۲۰ که قصد داشتند خارج از اتحادیه اروپا به جشنواره بیایند، به انجام تست کرونا سه روز پیش از سفر به ونیز ملزم بودند، جواب منفی تست کرونا به همراه دعوت‌نامه جشنواره نیز در مرزهای ورودی به کشور ایتالیا بررسی شد و همچنین نسخه‌ای از جواب منفی تست کرونا باید پیش از سفر به جشنواره ارسال می‌شد. تغییر سیاست سینمایی فستیوال ونیز که در چند سال گذشته با جدیت دنبال می‌شد، یکی دیگر از تفاوت‌های محسوس این دوره است. آلبرتو باربرا، مدیر هنری جشنواره، در چند سال گذشته می‌کوشید به قول خود، «هنر و گیشه» را به یکدیگر نزدیک کند و برای دستیابی به این هدف، بیشتر نمایش تولیدات سینمای هالیوود یا هالیوودنما را در بخش‌های اصلی آن می‌گنجاند. از این ‌رو فستیوال ونیز، اولین آدرس استودیوهایی بود که «فیلم‌های اسکاری» تهیه می‌کردند و زمینه‌ نامزدی بازیگران فیلم برای جوایز اسکار را با حرکت آنها روی فرش قرمز جشنواره ونیز فراهم می‌آوردند. امسال ولی از آنجا که صنعت سینمای آمریکا به دلیل‌ افزایش روزافزون شمار مبتلایان در این کشور، هنوز نتوانسته است روی پای خود بایستد، تنظیم فیلم‌های بخش مسابقه موافق خط مشی پیشین، با دشواری‌هایی روبه‌رو بود. از این‌رو گردانندگان فستیوال، ناگزیر شدند همانند مدیران جشنواره‌های کن و برلین از نمایندگان سینمای مولف جهان برای شرکت در جشنواره، دعوت کنند. با این تغییرات دست‌اندرکاران فستیوال، به گفته‌ مدیریت هنری آن، امیدوارند که با پیاده کردن ابتکارات جدید و تغییر خط مشی خود، بتوانند بحران جهان‌گیر کرونا را دور بزنند و یک دوره موفقیت‌آمیز دیگر را در کارنامه‌ جشنواره‌های بحث‌برانگیز و به‌یادماندنی در ونیز ثبت کنند.

 نمایندگان ایران

علاوه‌بر همه حساسیت‌های این رویداد مهم سینمایی که آن را مرکز توجه جهانیان کرده، برای ما ایرانی‌ها نیز این جشنواره از جهتی دیگر شایان توجه است. امسال کشورمان با سه نماینده در این جشنواره حضور دارد. فیلم «خورشید» جدیدترین ساخته مجید مجیدی یکی از فیلم‌های بخش رقابتی جشنواره ونیز خواهد بود که برای کسب جایزه شیر طلایی این رویداد سینمایی با ۱۷ فیلم دیگر رقابت خواهد کرد و دو فیلم «جنایت بی‌دقت» به کارگردانی شهرام مکری و «دست خاموش» از احمد بهرامی‌نیز نمایندگان سینمای ایران در بخش افق‌های جشنواره ونیز هستند.

فیلم ۱۳۰ دقیقه‌ای مجیدی که دهمین تجربه اوست، با عنوان «خورشید»، سال گذشته در جشنواره فیلم فجر درخشید و توانست برنده جایزه بهترین فیلم و بهترین فیلمنامه سی و هشتمین جشنواره فیلم فجر شود. او این بار نیز سراغ مضمونی رفته است که پیش‌تر در پرداخت سینمایی آن تجربه‌های موفقی اندوخته است؛ یعنی کشمکش‌های عاطفی – اجتماعی قهرمانان نوجوانی که با تلاشی شبانه‌روزی می‌کوشند، از موانع بی‌شمار سر راه خود عبور کنند و از پیچ و خم‌های زندگی‌ای سرشار از محرومیت، راهی به‌سوی خوشبختی بگشایند. فیلم «خورشید» که در ونیز به نمایش در می‌آید، ظاهرا ۲۰ دقیقه کوتاه‌تر از نسخه‌ای است که در فجر اکران شده است.  «دشت خاموش» که به‌صورت سیاه و سفید تهیه شده از فیلم‌هایی است که امسال در بخش افق جشنواره به نمایش می‌آید. این فیلم که پیش از نمایش در جزیره لیدو (محل برگزاری جشنواره ونیز) در سال گذشته در بخش اصلی جشنواره سن سباستین نشان داده شده بود، در بستر داستانی عاشقانه، به روابط پیچیده زندگی کارگران با کارفرمایان یک کوره آجرپزی اوایل دهه‌ ۵۰ می‌پردازد. «جنایت بی‌دقت»، چهارمین ساخته شهرام مکری دیگر نماینده ایران است که در بخش افق‌ها به نمایش درخواهد آمد. در کاتالوگ فستیوال، درباره داستان و دستمایه فیلم آمده است: «چهل سال پیش، در جریان اعتراضات خیابانی برای براندازی رژیم شاه در ایران، چند تن از تظاهرات‌کنندگان به نشانه مخالفت با فرهنگ غربی چند ساختمان سینما را به آتش می‌کشند. در این وقایع، بنای سینماها ویران می‌شود. در یکی از این سینماها که در آن ۴۰۰ تن مشغول دیدن فیلمی بودند، علاوه‌بر خسارت مالی، خسارت جانی هم به بار می‌آید و فاجعه غم‌انگیزی رخ می‌دهد: اغلب تماشاگران طعمه آتش می‌شوند و زنده زنده می‌سوزند. ماجراهای فیلم «جنایت بی‌دقت»، هنگامی آغاز می‌شود که چهل سال از این واقعه گذشته است...