دلایل کاهش ۵۰ درصدی ترانزیت

محمد عیقرلو / دبیرکل فدراسیون لجستیک ایران امروز حال حمل و نقل بین‌المللی ما در کشور خوب نیست و شرکت‌های حمل و نقل، رانندگان و تجار اعم از واردکنندگان و صادرکنندگان با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کنند. مدت زمانی طولانی است که حمل و نقل هوایی، جاده‌ای، ریلی و دریایی ما به دلیل تحریم‌ها و به دنبال آن شیوع و همه‌گیری ویروس کووید-۱۹ در شرایط بد و حتی بحرانی به سر می‌برند.

شروع شرایط نامساعد با تحریم‌ها آغاز شد؛ ۱۷ شرکت کشتیرانی بزرگ دنیا دیگر به بنادر ایران وارد نشدند و ما اجازه ورود به بسیاری از بنادر را از دست دادیم. از طرفی بزرگ‌ترین شرکت کشتیرانی کشورمان یعنی شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران مورد هدف تحریم‌های بی‌سابقه‌ای قرار گرفت که به دنبال این تحریم، آسیب شدیدی به بخش حمل و نقل دریایی کشور وارد شد و بالطبع خسارات جبران ناپذیری نیز به مجموعه حمل و نقل تحمیل شد. به دنبال اوج‌گیری تحریم ها، حمل و نقل هوایی نیز آسیب دید و شرکت‌های بزرگ هوایی ورود به ایران را تحریم کردند؛ در این بین شیوع کووید-۱۹ مجموعه حمل مسافر و بار را تحت تاثیر قرار داد و ما در این بخش نیز متضرر شدیم. حمل و نقل جاده‌ای کشور نیز در این اوضاع به دلیل بسته شدن مرزهای کشور در دوره‌های متوالی آسیب‌پذیرتر شد.

 بسته شدن مرزهای مهمی همچون بازرگان (مرز ایران و ترکیه) و میرجاوه (مرز ایران پاکستان) در دوره‌های طولانی و توقف کامیون‌های ما پشت مرزها، یکی از معضلات شرکت‌های حمل و نقلی در این دوره بوده است. گذشته از اینکه ما مرزهای عراق و آذربایجان و ترکمنستان را نیز در این دوره، به دفعات متعدد هرچند کوتاه از دست دادیم. در این دوره حمل و نقل ریلی ما نیز آسیب دید و تحت تاثیر شرایط نامساعد قرار گرفت. در مجموع می‌توان گفت ترانزیت ما در این دوره ۵۰ درصد کاهش یافت.  کاهش ۵۰ درصدی ترانزیت تاثیر مستقیمی روی معیشت رانندگان گذاشت و به آنها نیز آسیب جدی زد در حالی که بسیاری از آنها تعهدات تسهیلات بانکی هم داشتند. در این میان هیچ شرکت بیمه‌ای شرکت‌های حمل و نقل را پشتیبانی نکرد. هرچند شرکت‌های حمل و نقل نه در گذشته و نه امروز در اوج بحران از حمایت‌های شرکت‌های بیمه‌ای بی‌بهره هستند. گذشته از این در اوضاع نابسامان شرکت‌های حمل و نقل، با فرسودگی ناوگان حمل و نقل نیز روبه‌رو هستیم.

 ما امروز قادر به رقابت با شرکت‌های حمل و نقل بین‌المللی بزرگ نیستیم چون با کمبود شدید وسایل حمل مناسب و استاندارد مواجه هستیم. برای حمل بار به بلغارستان، روسیه و اروپا ما در بخش ترانزیت وسیله حمل مناسب و استاندارد نداریم. حتی تکنولوژی ساخت در برخی بخش‌ها را نداریم. ما امروز در بحث تامین کامیون‌های یخچالی کمبود داریم البته تکنولوژی و توان ساخت کامیون یخچالی را داریم ولی کمتر از نیاز. در بحث کانتینرهای یخچالی مشکل جدی تری داریم. از طرفی مجوز ورود آنها نیز داده نمی‌شود. از زمانی که قانون ممنوعیت کالاهای مشابه داخل تصویب و ابلاغ شد؛ وزارت صمت با ورود کانتینرهای یخچالی مخالفت کرد. این درحالی است که ما توان تولید چنین کانتینرهایی را نداریم.