ادامه تعطیلی سالن‌های سینما، تئاتر و موسیقی
عید فطر قفل کرونا را نشکست
سینما
دو روز پیش محمدمهدی طباطبایی‌نژاد معاون ارزشیابی و نظارت سازمان سینمایی درباره آخرین تصمیمات در مورد زمان بازگشایی سینماها گفت: سینماها در عید فطر بازگشایی نمی‌شوند. ستاد کرونا هم هنوز به ما اجازه بازگشایی نداده است و باید ببینیم موقعیت بعدی چه زمانی فراهم می‌شود. البته در میان شهرهایی که وضعیتشان از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا سفید اعلام شده است، آنهایی که سینما دارند یا امکان سینما سیار را دارند، می‌توانند به این امر اقدام کنند ولی ما پیگیر بودیم که بتوانیم در عید فطر بازگشایی کامل سینماها را با رعایت پروتکل داشته باشیم که این امر فعلا امکان‌پذیر نیست و سینماها همچنان بسته خواهند بود.
یک روز پس از اعلام این خبر، انجمن سینماداران در نامه‌ای سرگشاده به رئیس‌جمهور خواستار بازگشایی سینماها شد و در بخشی از آن اعلام کرد: «خانواده بزرگ سینماداری کشور که تکمیل‌کننده فرآیند عرضه فیلم و سینما (تولید و اکران) است، گویی از ابتدا وجود خارجی نداشته و از سه ماه گذشته تاکنون هیچ صحبتی در مورد وضعیت مبهم و اسفناک آن از سوی متولیان امر به میان نیامده و هیچ مساعدتی به ایشان نشده است.
دستور تعطیلی سینماها به علت تجمع مردم و احتمال شیوع ویروس کرونا، زودتر از سایر مراکز فرهنگی، اقتصادی، مذهبی و اجتماعی صادر شد. درحالی‌که داده‌های علمی و تحلیلی ستاد ملی کرونا از سهم تنها ۰۹/ ۰درصدی سینماها در انتقال بالقوه کرونا خبر داده بود. اما برخلاف سایر صنوف، سینماها همچنان تعطیل ماند و تا امروز نه‌تنها عزمی برای بازگشایی آن وجود نداشته، بلکه به‌نظر می‌رسد دست‌های پنهانی برای به تعویق انداختن آن نیز در کار باشند. با توجه به تصویب پروتکل‌ها و دستورالعمل‌های بهداشتی برای سینماها و اعلام تاریخ‌های مختلف برای بازگشایی، اما متاسفانه هر بار این امر به تاریخ دیگری موکول شده و این بارقه امید رو به خاموشی رفته است.»
به نوشته سینماداران «تاکنون بیش از ۴۰درصد درآمد سالانه صنعت سینمای کشور از دست رفته است. بیش از ۵ هزار شاغل به‌طور مستقیم و غیرمستقیم در سینماهای کشور در بلاتکلیفی به‌سر می‌برند و هیچ‌گونه آینده روشنی در دوران رکود برای آنان متصور نیست. با توجه به تورم و افزایش روزانه هزینه‌های زندگی در کشور، طبقه مذکور در تامین معیشت عادی زندگی دچار مشکل شده و چشم به حمایت‌های اساسی مدیران ارشد کشور دارند.»
تئاتر و موسیقی
روز گذشته همچنین مجید فروغی مدیر روابط‌عمومی معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره زمزمه‌های بازگشایی سالن‌های تئاتر و برگزاری کنسرت‌های موسیقی از عید فطر و تصمیم‌گیری ستاد ملی مقابله با کرونا و وزارت ارشاد در این زمینه گفت: فعلا وضعیت بازگشایی سالن‌های تئاتر نامشخص است و ستاد ملی مقابله با کرونا در این خصوص تصمیم‌گیری نکرده است، ضمن اینکه زمانی هم که ستاد در این خصوص تصمیم بگیرد باید درباره چگونگی شروع فعالیت‌های تئاتری با اداره کل هنرهای نمایشی و حوزه تئاتر مشورت کند.
وی یادآور شد: در حوزه تئاتر جلسه‌ای در ستاد ملی مقابله با کرونا با حضور مدیرکل هنرهای نمایشی، مشاور معاون هنری و مدیرعامل خانه تئاتر برگزار و در همان جلسه مطرح شد که بعد از مشخص شدن زمان بازگشایی سالن‌های تئاتر، درخصوص چگونگی از سرگیری فعالیت‌ها با معاونت هنری، اداره کل هنرهای نمایشی و خانه تئاتر مشورت می‌شود. فروغی در ادامه سخنان خود درباره برخی گمانه‌زنی‌های دیگر درباره زمان بازگشایی سالن‌های تئاتر نظیر اواخر خردادماه سال‌جاری، تاکید کرد: هنوز ستاد ملی مقابله با کرونا درباره بازگشایی سالن‌های تئاتر تصمیمی نگرفته است. مدیر روابط عمومی معاونت هنری وزارت ارشاد درباره از سرگیری برگزاری کنسرت‌های موسیقی نیز توضیح داد: در جلسه صنوف موسیقی و در قالب پیشنهادهای تدوین شده به ستاد ملی مقابله با کرونا، اعلام شد که آمادگی برگزاری کنسرت بعد از عید سعید فطر وجود دارد اما ستاد ملی مقابله با کرونا باید درباره زمان برگزاری کنسرت‌ها تصمیم‌گیری کند و ستاد هنوز در این زمینه تصمیمی نگرفته است.
نامه تئاتری‌ها
اما همزمان با اعلام این موضوع، خبر رسید که جمعی از تئاتری‌های ایرانی نیز با توجه به ادامه محدودیت‌های کرونایی، خواستار آسان شدن روند صدور مجوز فیلم‌تئاترها شدند. ۲۵۰ هنرمند تئاتر در بیانیه‌ای خطاب به سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خواستار تسهیل در صدور مجوز عرضه فیلم‌تئاترها شدند.
به گزارش خبرگزاری مهر در بخشی از این بیانیه آمده است: «ما ممیزی را رعایت کرده‌ایم؛ نه چون دوستش داریم یا پذیرفته‌ایمش یا برای‌مان محترم است؛ بلکه چون ساکن سرزمینی هستیم که عاشقانه دوستش داریم و قانون این سرزمین- خوب یا بد- ممیزی را بر گردن ما نهاده. ما در همه کارهای خود، پیش از تولید، به این ممیزی فکر می‌کنیم و رعایتش می‌کنیم و اگر چیزی از دست‌مان در برود ممیزان زحمتش را می‌کشند. پس این نامه درباره کلیت ممیزی نیست. بلکه به موضوعی در دل ممیزی می‌پردازد.» هنرمندان تئاتر نوشته‌اند: «نگاه همکاران سینمایی شما- با توجه به اعتقاد به لزوم ممیزی- کاملا صحیح است؛ تغییر رسانه و طیف گسترده مخاطب، ملاحظات دیگری می‌طلبد؛ همان‌طور که ممیزی تلویزیون-رسانه‌ای در خانه همگان- با سینما- رسانه‌ای بسته به انتخاب تماشاگران- متفاوت است. اما موضوع تئاتر کمی فرق می‌کند. اگر تئاتر قرار بود از تلویزیون پخش شود، اعمال افزوده ممیزی‌های موردنظر قابل فهم بود چون اثر در برابر تماشاگران اتفاقی قرار می‌گیرد. اما پخش آن در شبکه نمایش خانگی، گرچه نسبت به تماشاگران تالار تئاتر، بستر ارائه گسترده‌تری است، اما گستره مخاطبان آن را افزایش نخواهد داد. تعداد کل بینندگان یک تئاتر، با تعداد بینندگان مجازی آن در کل ایران نسبت به جمعیت شهر به کشور، چندان تفاوتی نخواهد داشت. بینندگان سریال‌ها یا فیلم‌های ارائه‌شده در رسانه مجازی، به تماشای تئاتر نخواهند نشست. قیاس کنید تعداد مخاطبان تله‌تئاترهای تلویزیون را با تعداد بینندگان سریال‌ها تا صحت گفته ما را دریابید.»
آنها در پایان تاکید کرده‌اند: «از آنجا که تئاتر به دلیل محدودیت‌هایش از خیره‌کنندگی‌های تکنیکی سینما برخوردار نیست، گسترش جذابیت را در چالش‌های اندیشه‌ورزانه می‌جوید. به همین دلیل است که ممیزی متفاوتی می‌طلبد؛ همان‌طور که در یک برنامه تاریخی یا مستند یا برنامه‌های سیاسی فرهنگی گفت‌وگومحور، در همین تلویزیون خودمان، تصاویری به نمایش درمی‌آید یا حرف‌هایی گفته می‌شود، که هیچ نشانی از آنها در سریال‌ها و فیلم‌ها نیست. تئاتر گسترش جذابیت خود را در همین اندیشه‌ورزی می‌جوید. لذا ما هنرمندان تئاتر خواهشمندیم با سختگیری و ایجاد ممیزی جدید برای پخش آنلاین تئاترها، تئاترها را کم‌خاصیت و کم‌مایه نکنید و همچنین فرهنگ‌دوستان بی‌دسترس به اجراهای زنده را از این امکان موجود فرهنگی محروم نکنید.»
زمان بازگشایی
با این همه هنوز زمان بازگشایی سالن‌های هنری و فرهنگی مشخص نیست. ستاد ملی مبارزه با کرونا در روزهای اخیر تصمیم‌های قاطعانه‌ای گرفته و ضمن لغو هر برنامه‌ای در روز قدس و روز عید فطر، محدودیت‌های برخی مشاغل پرخطر را نیز تداوم بخشیده است. با این همه بسیاری از هنرمندان و به ویژه فیلمسازان معتقدند در صورت بازگشایی سالن‌های سینما، همچنان استقبال از تماشای فیلم در روی پرده به خاطر ترس از انتشار ویروس در سالن دربسته و مسقف، همچنان اندک خواهد بود و برای سینماداران به صرفه نیست. به هر روی باید منتظر ماند و دید که کدام یک از این دو گروه می‌توانند نظر خود را بر کرسی بنشانند.
