«دنیای اقتصاد» وضعیت چهار بازار هنری را بررسی می‌کند
کاهش سرانه مصرف فرهنگی در ایران
اگرچه تا کنون آمارهای دقیق رسمی از میزان مصرف فرهنگی خانواده‌های ایرانی در دو ماه نخست سال ۹۸ منتشر نشده، اما آمارهای غیررسمی و گزارش‌های رسانه‌ای نشان می‌دهد که تمایل عمومی مردم به استفاده ازکالاها و خدمات فرهنگی کاهش پیدا کرده است. این کاهش مصرف می‌تواند سال سختی را برای تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان خدمات و کالاهای فرهنگی رقم بزند.
سینما
در سال ۹۶ متوسط قیمت بلیت ۸ هزار و ۹۴۰ تومان بود و در پایان سال معلوم شد که حدود ۲۱ میلیون نفر به سینما رفته‌اند. در سال ۹۷ که متوسط قیمت بلیت ۱۰ هزار و ۸۳ تومان بود، بیش از ۲۶ میلیون نفر به سینما رفتند. اما امسال به رغم فروش قابل‌توجه فیلم‌ها در اکران نوروزی، دامنه مخاطبان سینما کاهش قابل‌توجهی پیدا کرده است. امسال میانگین قیمت بلیت سینماها ۱۳ هزار و ۸۶۳ تومان است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که ضریب افزایش مخاطبان سینما در دو سال اخیر منفی بوده است. به این معنی که اگرچه تعداد مخاطبان سینماها افزایش پیدا کرده است اما هر سال کمتر از سال گذشته بر تعداد سینماروها اضافه شده است. اگر در سال ۹۷، مخاطبان نوروزی سینماها ۳۰ درصد بیشتر از سال ۹۶ به سینما رفتند، در سال ۹۸ این شاخص به پنج درصد رسید. به نظر می‌رسد امسال در مقایسه با رکورد فروش ۲۴۰ میلیارد تومانی سال گذشته، شاهد کاهش فروش و استقبال مخاطبان از سینماها باشیم.
تئاتر
روی کار آمدن دولت روحانی با نام‌گذاری سال‌ها به نام تئاتر آغاز شد. توجه مدیران به تئاتر باعث شد تا این هنر در فاصله سال‌های ۹۲ تا ۹۶ روزهای پررونقی را بگذراند. افزایش تعداد سالن‌های تئاتر خصوصی، افزایش استقبال مخاطبان از نمایش‌های روی صحنه و اوج گرفتن فروش تئاترها و تجربه رکوردهای میلیارد تومانی فروش در برخی تئاترها، نتیجه توجه عمومی دولت به هنر تئاتر در سال‌های نخستش بود. اما تئاتر در سال ۹۷ روزهای دشواری را گذراند. روزهای دشواری که در سال ۹۸ نیز ادامه پیدا کرده است.در سال ۹۶ براساس آمارها، ۶ هزار و ۳۹۰ نمایش در هزار و ۲۹۲ سالن تئاتر سراسر کشور اجرا شده که در مجموع آمار با ۲۰۷ هزار و ۹۰۰ اجرا، حضور بیش از پنج میلیون و ۵۰۰ هزار نفر تماشاگر و درآمد ۸۳ میلیارد و ۶۸۸ میلیون ریالی رقم خورده است.
البته هنوز آمارهای مربوط به فروش تئاترها در سال ۹۷ اعلام نشده است، اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که تعداد مخاطبان تئاترها در سال ۹۷ از ۱۵ تا ۳۵ درصد کاهش داشته است. به بیان دیگر آمارهای مربوط به بزرگ‌ترین سالن‌های تئاتر تهران نشان می‌دهد که دست کم ۱۵ درصد از مخاطبان تئاترها و حداکثر ۳۵ درصد از آنان در سال ۹۷ کمتر به سالن‌های اجرای نمایش رفته‌اند.افزایش چرخش مالی بازار تئاتر در چند سال اخیر، سالن‌دارها را به افزایش میزان اجاره و بازیگران و عوامل را به افزایش دستمزدها ترغیب کرد. نتیجه ساده بود؛ افزایش قیمت بلیت. میانگین قیمت ۱۵ تا ۴۰ هزار تومانی بلیت تئاتر در سال ۹۶ به ۲۰ تا ۵۰ هزار تومان رسیده است.
کنسرت موسیقی
آمارهای رسانه‌ای شده دفتر موسیقی وزارت ارشاد درباره اجراهای صحنه‌ای موسیقی البته چندان قابل استناد نیست. به این دلیل که در این گزارش‌ها معمولا بدون در نظر گرفتن بازار موسیقی، صرفا تعداد مجوزهای صادرشده به شمار می‌آید. بنابراین همه اجراهای مربوط به مراسم‌ها و مناسبت‌ها که رایگان است نیز در این آمار لحاظ می‌شود. با این همه بر اساس همین آمارها هم تعداد کنسرت‌های موسیقی تفاوت چندانی در سال ۹۶ و ۹۷ ندارد، اما تعداد سانس‌ها به میزان تقریبی ۲۰ درصد کاهش پیدا کرده است. به این معنی که گروه‌های موسیقی اجراهای خود را در روزهای کمتری روی صحنه برده‌اند و مخاطبان نیز استقبال چندانی از اجراها نداشته‌اند که روزهای برگزاری کنسرت‌ها تمدید شود. به هر حال چون شفافیت کافی در بازار موسیقی وجود ندارد، درآمدهای این بخش نیز قابل محاسبه نیست. با این حال میانگین قیمت بلیت کنسرت‌های بزرگ در تهران از ۵۰ تا ۱۸۰ هزار تومان است. این نرخ در مقایسه با سال ۹۶ که میانگین قیمت بلیت‌ها از ۳۵ تا ۱۶۰ هزار تومان بود، نشان دهنده افزایش ۱۵ تا ۳۰ درصدی قیمت بلیت است. در سال ۹۸ نیز با افزایش بی رویه قیمت کالاهای مصرفی و اساسی، به نظر می‌رسد که استقبال از کنسرت‌های موسیقی کاهش پررنگ‌تری داشته باشد.
کتاب
بحران کاغذ مدت‌هاست که قیمت چاپی روی جلد کتاب‌ها را به قیمت‌های برچسبی تغییر داده و دست‌کم دو تا سه برابر گران‌تر کرده است. اما پیش از این نیز، قیمت کتاب هر سال افزایش قابل‌توجهی پیدا می‌کرد. متوسط قیمت کتاب برای سال ۹۴ حدود ۱۴ هزار و ۲۰۰ تومان و در سال ۹۵ حدود ۱۵ هزار و ۴۰۰ تومان بود. در سال ۹۶ قیمت متوسط کتاب حدود ۱۷ هزار و ۸۰۰ تومان شد. در سال ۹۷ میانگین قیمت کتاب را نمی‌توان به آسانی و به‌طور دقیق و درست محاسبه کرد؛ زیرا افزایش قیمت کاغذ از ابتدای تابستان سال گذشته اتفاق افتاد و باعث شد تا ناشران کتاب‌های قدیمی خود را با برچسب‌زنی گران کنند. تا پیش از بحران کاغذ، میانگین قیمت کتاب‌ها در سال ۹۷ نسبت به سال ۹۶ بیش از ۱۶ درصد افزایش پیدا کرده بود. اما برخی آمارهای رسانه‌ای از افزایش ۲۸ تا ۳۵ درصدی میانگین قیمت کتاب در سال ۹۷ در مقایسه با سال ۹۶ خبر می‌دادند.
ارسال نظر