رکورد نیم‌میلیاردی «آشغال‌ها»

نکته جالب آن است که اکران این فیلم در دو روز چهارشنبه و پنج‌شنبه تنها در تهران ۶۵ بار به سانس فوق‌العاده رسید. فروش فیلم در سینماهای ایران مانند همه بازارهای دیگر سینما، تحت تاثیر عوامل مختلفی است یکی از مهم‌ترین عوامل، ‌تبلیغ شفاهی یا اصطلاحا توصیه‌های فرد به فرد است. شواهد نشان می‌دهد از زمان اکران این فیلم بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی با انتشار پست‌هایی تمجیدآمیز درباره فیلم موضع‌گیری کرده‌اند. نقدهای عمومی از فیلم هم تا امروز مثبت بوده‌اند و گویی هم منتقدان و هم مخاطبان سینما عمدتا از این فیلم راضی هستند و آن را نشانه‌ای از پیوند و اتحاد ملی جامعه ایران دانسته‌اند. «آشغال‌های دوست‌داشتنی» احتمالا اکران موفقی را در پیش رو دارد بنابراین چندان هم بعید نیست که رکورد فروش فیلم‌های در اکران زمستانی سینما را هم به نام خود ثبت کند.استقبال از این فیلم در شرایطی شکل گرفته است که سی و هفتمین دوره جشنواره فیلم فجر به تازگی به پایان رسیده و با توجه به تجربه سال‌های گذشته معمولا در روزهای بعد از پایان جشنواره مردم اقبالی به فیلم‌های روی پرده نشان نمی‌دهند.

فیلمی درباره اتحاد ملی

قصه فیلم «آشغال‌های دوست‌داشتنی» در روزهای بعد از انتخابات سال ۱۳۸۸ می‌گذرد و در طول این شش سال بارها درباره آن در سایت‌های سینمایی مطالبی نوشته شده است. البته قصه فیلم هم چنان نیست که با معرفی کردنش لو برود. فیلم درباره یک پیرزن است که با دخترخاله میانسالش (سیما) زندگی می‌کند. در یکی از روزهای شلوغ پس از انتخابات، عده‌ای از تجمع‌کنندگان فراری از دست نیروهای امنیتی وارد خانه پیرزن می‌شوند و در آنجا مخفی می‌شوند. بعد از خروج از خانه متوجه علامتی روی در خانه پیرزن می‌شوند و طبق شایعه‌های آن روزها به پیرزن خبر می‌دهند که آنها احتمالا در روزهای آینده به خانه او مراجعه خواهند کرد و آنجا را می‌گردند پس به پیرزن هشدار می‌دهند که اگر در خانه‌اش چیز مشکوک و مساله‌سازی دارد آن را از خانه خارج کند تا مشکلی برایش به وجود نیاید و داستان تازه از اینجا شروع می‌شود.

بر دیوار اتاق خانه پیرزن سه قاب عکس از سه مرد وجود دارد. مرد اول پسر پیرزن است که در جنگ ایران و عراق شهید شده‌است. قاب عکس دوم متعلق به برادر اوست که از اعضای سازمان مجاهدین بوده‌ است که در جریان اتفاقات دهه شصت اعدام می‌شود و قاب عکس سوم هم متعلق به همسر پیرزن است که ظاهرا از طرفداران مصدق بوده‌ و در جریان کودتای ۲۸ مرداد برایش اتفاقی می‌افتد. روند داستان به گفت‌وگوی خیالی این سه نفر با پیرزن در جریان شبی می‌گذرد که او خیال می‌کند فردا به سراغش خواهند آمد.   در این فیلم شیرین یزدان‌بخش، حبیب رضایی، هدیه تهرانی، نگار جواهریان، اکبر عبدی، صابر ابر و شهاب حسینی بازی کرده‌اند. فیلم را محسن امیریوسفی نوشته، کارگردانی و تهیه کرده است. این فیلم همچنین ۸۸ دقیقه است و از این نظر اشاره‌ای به سال ۸۸ دارد که قصه فیلم در ان زمان روایت می‌شود.

حاشیه‌ها

سال ۹۱: قرار بود این فیلم در جشنواره فجر حضور داشته باشد که به دلایلی این اتفاق نیفتاد ولی از آنجا که دلایل روشن و قانع‌کننده‌ای برای عدم حضور در فجر پارسال ارائه نشد حرف و حدیث‌هایی مطرح شد که فیلم به دلیل سوژه آن‌که به اتفاقات سال ۸۸ برمی‌گردد، توقیف شده است. سال۹۲: دوباره خبرهایی درباره احتمال حضور فیلم در جشنواره فیلم فجر منتشر شد اما باز هم این خبرها تکذیب و این بار اعلام شد که نداشتن پروانه نمایش مانع حضور در فجر است. سال ۹۳: تلاش برای گرفتن پروانه نمایش انجام گرفت اما کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی با ارسال نامه‌ای به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، خواستار عدم صدور پروانه نمایش این فیلم و هفت فیلم دیگر شد که از آنها با عنوان «فیلم‌های مرتبط با فتنه» نام برده شده‌است. احمد سالک، نماینده مجلس دراین باره گفته بود: «برخی فیلم‌ها با اینکه مجوز فیلمنامه و تولید دریافت کرده‌اند اما هنگام ساخته شدن، به حاشیه رفته‌اند و نمایش آنها به مصلحت نظام نیست.»

سال۹۴: باز هم صحبت اکران فیلم در جشنواره فجر پیش آمد. دو جریان به‌طور همزمان درباره این فیلم فعال بودند. یکی صنف سینما که عمدتا تلاش داشت تا فیلم در صورت لزوم با اصلاحاتی روی پرده برود و در مقابل جریانی که موضوع فیلم را مهم‌ترین عامل منع اکرانش می‌دانستند. در این سال شهاب حسینی، از جمله بازیگران این فیلم، با اعلام اینکه «موضع‌گیری محمد حیدری دبیر جشنواره سی‌وچهارم فیلم فجر در قبال فیلم «آشغال‌های دوست‌داشتنی» و اطلاق اصطلاحِ «معضل» به این اثر که با مجوز قانونی وزارت محترم ارشاد ساخته شده و طی چند دوره گذشته در محاق بدبینی و سیاه‌نگری قرار گرفته» و به دلیل آنچه «نبود نگاهی نو و اندیشه‌ای تازه» در جشنواره فیلم فجر عنوان کرد، از سمت خود به‌عنوان مشاور این جشنواره استعفا داد.

سال ۹۵: قصه تکرار شد. البته در این سال فیلم برای اعضای هیات انتخاب جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد. اما اتفاقات عجیبی افتاد که منجر به بیرون ماندن فیلم از جشنواره شد. نرگس آبیار که عضو هیات انتخاب بود،‌ در این باره نوشت: «آشغال‌های دوست‌داشتنی» برای ما نمایش داده شد و تعداد زیادی از اعضای هیات انتخاب فیلم را دوست داشتند، اما به ما گفتند فیلم مشکل مجوز نمایش دارد و نمی‌تواند اکران شود و نهایتا در فهرست فیلم‌هایی که ما می‌توانستیم از بین آنها انتخاب کنیم نام این فیلم نبود و فیلم برای حضور در بخش مسابقه بررسی نشد.

سال ۹۶: در نیمه‌های سال عاقبت فیلم «آشغال‌های دوست‌داشتنی» پروانه نمایش گرفت و محسن امیریوسفی بازهم فرم جشنواره را پر کرد و به دبیرخانه فرستاد. اما کار پیش نرفت. این فیلم دوباره پشت درهای بسته جشنواره باقی ماند. در حالی که با وجود پروانه نمایش، به لحاظ قانونی امکان بررسی فیلم از سوی هیات انتخاب و حضور در جشنواره برای فیلم مهیا بود، فیلم مورد بررسی قرار نگرفت. سیمون سیمونیان، مدیر دبیرخانه، دلیل این تصمیم را نمایش و بررسی فیلم محسن امیریوسفی برای هیات انتخاب در دوره گذشته جشنواره فجر دانست. یعنی همان اکرانی که سال ۹۵ برای فیلم داشتند و به گفته آبیار گفته شده بود که فیلم قرار نیست انتخاب شود. سال ۹۷: فیلم بازهم به جشنواره نرفت. محسن امیریوسفی در نشست خبری دبیر جشنواره به این موضوع اعتراض کرد. حواشی پیرامون فیلم بازهم اوج گرفت اما سرانجام در روزهای پس از جشنواره، روز بیست و چهارم بهمن ماه قفل و طلسم اکران آشغال‌های دوست داشتنی شکست و فیلم در سینماهای کشور روی پرده رفت.