استراتژی نادرست سیما در برابر سینما

در چند ماه اخیر بارها خبرهای متفاوتی درباره برنامه هفت مطرح شده است. نام‌های بسیاری به‌عنوان مجریان دوره جدید این برنامه معرفی شده و حاشیه‌های زیادی سر راه صاحبان رسمی برنامه قرار گرفته است. یکی، دو ماه پیش خبر رسید که سرانجام هفت سر و سامان پیدا کرده و مسائلش حل شده و سکان این برنامه به محمد حسین لطیفی سپرده شده است؛ اما همچنان خبر دقیقی از جزئیات این برنامه که قرار بود دی ماه روی آنتن برود در دست نیست. از امروز دو هفته تا آغاز رسمی جشنواره فیلم فجر وقت باقی مانده است. سیما همه جوره خودش را آماده این جشنواره کرده تا در چند شبکه و با چند تیم مختلف به استقبال مهم‌ترین رویداد سینمایی کشور برود؛ اما تا امروز همه چیز ناگفته باقی مانده است. با این حال خبرها درز کرده و شنیده‌هایی هم وجود دارد که کنداکتور پخش سیما را در روزهای سینمایی جشنواره تا حدی مشخص و شفاف می‌کند. با این حال آنچه جالب توجه است اینکه مدیران تلویزیون در تولید یک برنامه سینمایی موفق ناکام هستند و به جای اینکه موضوع را آسیب‌شناسی کنند، دور باطل می‌زنند.

هر روز با فرمول برنامه ورزشی سراغ تولید برنامه سینمایی می‌روند و هنوز به این باور نرسیده‌اند که سینما و فوتبال دو مدیوم جداگانه هستند و هر کدامشان ساز و کار متفاوتی دارند. محمود گبرلو مجری سابق «هفت» پیشترها در مصاحبه‌ای گفته بود امروز برنامه‌های متعددی درباره سینما تهیه می‌شود، اما چون استراتژی درستی در روند تولید آنها وجود ندارد این پراکندگی موجب شده تا مخاطب پراکنده ببیند و برداشت کند، از طرفی مخاطب خیلی بی‌اعتنا از کنار برنامه‌های سینمایی که در تلویزیون تهیه‌ می‌شوند، می‌گذرد. اما دست‌اندرکاران ما در تلویزیون بدانند، سینما قدرت برتر است و در آن شکی نیست، به همین‌دلیل یک برنامه سینمایی در تلویزیون با یک طراحی استراتژی و نوع برنامه‌ریزی مناسب می‌تواند حرف اول را بزند.با این حال در این روزها که در آستانه برگزاری فستیوال فجر قرار داریم یک بار دیگر بحث تولید برنامه سینمایی داغ شده است. بر اساس شنیده‌ها مدیران شبکه‌های مختلف در حال رایزنی برای تولید برنامه‌های سینمایی هستند.

فراستی ایز کامینگ

کمتر کسی می‌تواند باور کند نقد سینمایی بدون حضور منتقد معروف و سرسخت سینمای ایران یعنی مسعود فراستی در تلویزیون جذابیت روزهای نخست برنامه هفت را داشته باشد. این منتقد سینما که با مخالفان زیادی بر سر شیوه نقدهایش دست و پنجه نرم می‌کند، باعث شد تا نقد سینمایی همتراز سینما برای مخاطبان این هنر و حتی دیگر شهروندان هم جذابیت پیدا کند. اخیرا محمدتقی فهیم که یک منتقد دیگر سینما است، در حاشیه یک نشست سینمایی خبر قطعی شدن حضور مسعود فراستی را به‌عنوان منتقد ثابت در برنامه «هفت» مطرح کرد. این درحالی است که محمدحسین لطیفی مجری جدید برنامه «هفت» پیش از این در گفت‌وگویی با خبرگزاری مهر درباره بهره‌گیری از منتقد ثابت در «هفت» گفته بود: یکی از نقدهای من به این برنامه همین بود که نباید «هفت» منتقد ثابت داشته باشد وگرنه ما یک تریبون بزرگ را به یک نفر داده‌ایم. منتقد باید چرخشی باشد و مردم باید با انواع و اقسام نقدها مواجه شوند.  حضور فراستی در هفت که گفته می‌شود به دلیل علاقه مجتبی امینی تهیه‌کننده برنامه است در حالی مطرح شده که وی برنامه‌های سینمایی و غیرسینمایی دیگری نیز در شبکه‌های سیما دارد. با این حال خود فراستی دراین باره گفته: صحبت‌هایی با من شده اما هنوز جواب «بله» نداده‌ام. البته فراستی شب‌های سینمایی برنامه «شب‌های هنر» را اجرا می‌کند و در ایام جشنواره فجر نیز احتمالا این برنامه به‌صورت شبانه روی آنتن برود.

بازگشت جیرانی به آنتن؟

اما در کنار رایزنی‌ها برای بازگشت فراستی به قاب «هفت»، خبری درباره بازگشت دوباره فریدون جیرانی به برنامه‌های سینمایی تلویزیون هم مطرح شد که با توجه به مشغله این روزهای جیرانی برای رساندن فیلم «آشفتگی» به جشنواره فجر و عرضه سریال «نهنگ آبی» به شبکه نمایش خانگی، در نوع خود قابل توجه است. البته گویا این پیشنهاد خیلی مرتبط با ایام جشنواره فجر نیست و گروه تامین شبکه اول سیما، بیش از چند هفته است که پیشنهاد اجرای برنامه هفتگی «سینما یک» را به جیرانی داده است. بنابر همین پیشنهاد خبرهایی منتشر شد که قرار است جیرانی در ایام جشنواره فیلم فجر اجرای «سینما یک» را به‌صورت هر شبی برعهده داشته باشد و بعد از آن هم به‌صورت هفتگی و به روال سابقِ این برنامه، اجرای آن را ادامه دهد. خود جیرانی گفته: این‌طور که گفته‌اند من مجری «سینمایک» شده‌ام، این طور نیست. چرا که من جلسه‌ای با رئیس شبکه یک داشته‌ام و صحبت‌هایی با بنده شد تا اجرای این برنامه را بپذیرم؛ اما این اتفاق حداقل در ایام جشنواره فجر نمی‌افتد.

عنقا روی آنتن شبکه ۲

غیر از پوست‌اندازی برنامه‌های سابق شبکه‌های یک و سه، شنیده‌ها حکایت از آن دارد که شبکه دو هم قصد دارد با همراهی مجدد حامد عنقا برنامه «سینما دو» را برای ایام جشنواره آماده پخش کند. برنامه‌ای که در صورت توافق نهایی تیم تولید با مدیران شبکه، پس از پخش هرشبی در ایام جشنواره، در طول سال نیز به‌صورت هفتگی روی آنتن خواهد رفت.  عنقا در جشنواره سی‌وششم فیلم فجر هم برنامه «سینما دو» را روی آنتن داشت که اظهارات منتقد این برنامه درباره برخی فیلم‌های جشنواره، حاشیه‌هایی را به همراه داشت و استمرار پخش برنامه را با دست‌اندازهایی مواجه کرد. عنقا در این باره می‌گوید جلساتی برگزار کرده‌ایم تا به شکل کار برسیم؛ اما هنوز نهایی نشده است. «سینمادو» را کلی‌تر دیده‌ایم و در ایام جشنواره فیلم فجر به دنبال چهل‌سالگی سینمای ایران هستیم؛ چرا که لازم است در این ایام از توسعه سینمای ایران در چهار دهه انقلاب اسلامی صحبت کنیم. آرام‌آرام بچه‌های انقلاب با نگاه مطالبه‌گرانه به دستگاه‌های فرهنگی نگاه کنند و بدانیم که چهار دهه از انقلاب اسلامی گذشته و حق‌مان مطالبه‌گری است.

سینماگرام در شبکه ۴

شیکه چهار یک برنامه سینمایی با نام «سینماگرام» دارد که با اجرای شاهرخ دولکو، فرزاد موتمن، دکتر امیرحسن ندایی و مصطفی امامی پنج‌شنبه‌ها روی آنتن می‌رود. این برنامه هم از قرار معلوم در زمان برگزاری جشنواره هر شب پخش خواهد شد. البته چنان‌که گفته شده این برنامه تلاش دارد با پرهیز از حواشی و همچنین توجه به سینما و تلاش برای رضایتمندی عموم مردم از سینما، فضایی متفاوت را در این زمینه احیا کند.

اتراق بهروز افخمی در شبکه ۵

کنجکاوی برانگیزترین حضور را احتمالا بهروز افخمی در شبکه پنج خواهد داشت. مجری و سردبیر برنامه «هفت» که به‌رغم اعلام رسمی مدیر شبکه سه سیما برای حضور مجددش در قاب برنامه «هفت» ترجیح داد بخت خود را در شبکه پنج و در فضایی متفاوت از «هفت» بیازماید. «نقد سینما» عنوان برنامه‌ای است که قرار است بهروز افخمی همراه با میلاد دخانچی و امید روحانی روی آنتن شبکه پنج ببرد تا امسال ترکیبی از برنامه‌های متنوع سینمایی را در شبکه‌های مختلف شاهد باشیم. امسال شبکه‌های سیما لیست متنوعی از برنامه‌های سینمایی را پیش روی مخاطبان خود قرار می‌دهند که البته مشخص نیست چه کنداکتوری برای پخش این برنامه‌ها در نظر گرفته خواهد شد تا همه آنها بتوانند به شکل مناسبی در معرض دید مخاطب قرار  بگیرند.

اختتامیه

در روزهای برگزاری جشنواره فیلم فجر، هر شب پنج برنامه سینمایی در پنج شبکه سینما روی آنتن می‌روند. هرشب دست کم ۱۰ ساعت از آنتن در اختیار برنامه‌های ویژه جشنواره قرار می‌گیرد که در نگاه اول اتفاق خوبی است؛ اما آیا این حجم از برنامه با توجه به شلوغ بودن روزهای جشنواره و درگیر بودن سینماگران صاحب فیلم در این دوره، امکان تولید دارد؟ هنوز بسیاری از کارشناسان و دوستداران سینما جای برنامه هفت را با اجرای جیرانی و  نقدهای فراستی خالی می‌بینند. باید منتظر بمانیم و ببینیم که آیا امسال این برنامه‌های متعدد و متنوع جای هفت را پر می‌کنند یا خیر.