توسعه تکنولوژیک
سیدعلی ابطحی پس از دوران صنعتی و فراصنعتی با ظهور عصر حکمت که در آن دانش منبع اصلی تولید ثروت برای کشورها است، بنگاههای اقتصادی دانش محور و اقتصادهای دانش بنیان در عرصه اقتصاد جهانی ظهور کردند. اقتصادهایی که از راه تولید محصولات و خدمات دانش بنیان توسعهیافته و روزبه روز نرخ رشد اقتصادی خود را افزایش داده و در سطحی بالاتر از متوسط جهانی حفظ میکنند. دانش جدید با تبدیل به محصول یا خدمتی که قابل فروش باشد، در واقع تجاری شده و به تکنولوژی تبدیل میشود. در مورد تاثیری که دانش و به تبع آن تکنولوژی جدید بر رشد و توسعه اقتصاد ملی یا اقتصاد یک بنگاه دارد، دیدگاههای متفاوتی ارائه شده که یکی از معروفترین آنها فرضیه «چرخه موج بلند» است.
سیدعلی ابطحی پس از دوران صنعتی و فراصنعتی با ظهور عصر حکمت که در آن دانش منبع اصلی تولید ثروت برای کشورها است، بنگاههای اقتصادی دانش محور و اقتصادهای دانش بنیان در عرصه اقتصاد جهانی ظهور کردند. اقتصادهایی که از راه تولید محصولات و خدمات دانش بنیان توسعهیافته و روزبه روز نرخ رشد اقتصادی خود را افزایش داده و در سطحی بالاتر از متوسط جهانی حفظ میکنند. دانش جدید با تبدیل به محصول یا خدمتی که قابل فروش باشد، در واقع تجاری شده و به تکنولوژی تبدیل میشود. در مورد تاثیری که دانش و به تبع آن تکنولوژی جدید بر رشد و توسعه اقتصاد ملی یا اقتصاد یک بنگاه دارد، دیدگاههای متفاوتی ارائه شده که یکی از معروفترین آنها فرضیه «چرخه موج بلند» است. فرضیه چرخه موج بلند قائل به این است که دانش و تکنولوژی جدیدی که در یک اقتصاد تولید میشود، موجب ایجاد چرخهای بلندمدت در رشد آن اقتصاد میشود. به عبارت دیگر، تولید تکنولوژی نوین با خلق فرصتهای تجاری که در پی دارد باعث ایجاد موجی بلند در توسعه اقتصادی میشود که میتواند رشد اقتصادی صعودی و قابل توجهی را در بلندمدت برای یک اقتصاد ایجاد کند؛ به طور کلی فرآیند موج بلند از مراحل زیر تشکیل میشود:
۱- ابتدا دانش جدید از طریق تحقیق و اکتشاف علمی تولید میشود. ۲- دانش تولیدشده از طریق نوآوریها یا اختراعات به تکنولوژی تولید محصول یا خدمات قابل فروش تبدیل میشود. ۳- این محصولات از آنجا که ارزش اقتصادی یافتهاند، از یکسو صنایع تولیدکننده خود را ایجاد کرده و از سوی دیگر با شناخته شدن در جامعه، بازارهای فروش مناسبی برای خود ایجاد میکند. ۴- پس از مدتی بازارها توسعهیافته و مشتریان بینالمللی جذب میشوند. ۵- جذب مشتریان بینالمللی باعث افزایش ثروت داخلی و افزایش قدرت سرمایهگذاری داخلی شده و در نتیجه، رشد صعودی در اقتصاد ملی را در پی دارد.
بنابراین یک اقتصاد دانشبنیان از طریق ایجاد موجهای بلند پیاپی میتواند یک رشد صعودی درونزا را ایجاد کند و با افزایش نرخ این رشد اقتصادی، اقتصادهای رقیب را پشت سر گذارد. موجهایی که نهاده اصلی تولید ثروت در آنها تحقیقات و تولید دانش نو و بدیع است که یا تاکنون به آن دسترسی پیدا نشده یا افراد و بنگاههای محدودی به آن دسترسی دارند.
از این رو، با فرضیه موج بلند میتوان به تلاشهایی برای تولید علم و تحقیقات به منزله پاشیدن بذرهای ثروت و توسعه بلندمدت، در سطح اقتصاد ملی اشاره کرد. پرواضح است که افزایش این تلاشها، موجهای بلند احتمالی بیشتر و موثرتری را در آینده به دنبال داشته و نهایتا رشد سریع تر و صعودی تری را در اقتصاد ملی درپی خواهد داشت. این موضوع را میتوان در راستای بند ۲ از سیاستهای ابلاغی اقتصاد مقاومتی که بر پیشتازی اقتصاد دانش بنیان و افزایش سهم تولید و صادرات محصولات و خدمات دانش بنیان تاکید دارد، مورد توجه قرار داد.
ارسال نظر