معادن روی ریل هوشمندسازی
به گزارش ایمیدرو، اگرچه این سازمان توسعهای پیشتر «راهبر و تسهیلگر» تولید و توسعه فلزات پایه و سرمایهگذاریها بوده و پس از آن، تقویت همکاری با بخش خصوصی، تنوعبخشی در تامین مالی و توسعه زیرساختها را الگو قرار داد، اما در افق جدید، این راهبری تمرکز ویژهای بر «دانش و بهرهگیری از فناوری روز» دارد، به گونهای که افزایش بهرهوری، ارتقای رقابتپذیری، توسعه ساخت داخل و کمک به استقلال اقتصادی کشور را به همراه داشته باشد و این همان «نقشه استراتژیک» ایمیدرو در افق جدید است.
مجموع سرمایهگذاریهای محققشده از ابتدای فعالیت این سازمان تا پایان سال ۱۴۰۱ (۲۰ساله) به ۲/ ۲۲میلیارد دلار رسیده که شامل راهاندازی ۲۰۲طرح بوده است. از این رقم، ۲۵۶میلیون دلار سرمایهگذاری برای تکمیل طرحها در سال گذشته (با اشتغال حدود ۸۸۰نفری) محقق شده است. در برنامه امسال راهاندازی سهطرح فولادسازی سفیددشت، نیریز و قائنات و همچنین فعالسازی معدن زغالسنگ پروده۴ (پس از ۱۴سال وقفه) از محل فاینانس و همچنین راهبری بازسازی خط تولید فولاد میبد با سرمایهگذاری «چادرملو» و البته ابرپروژه کنسانتره روی معدن مهدیآباد قرار دارد. طی سال منتهی به اسفند ۱۴۰۱ ارزش واردات محصولات معدنی و صنایع معدنی به ۱/ ۵میلیارد دلار رسید. در سال قبل تناژ واردات به ۶/ ۴میلیون تن رسیده بود. این در حالی است که در سال گذشته ارزش صدور تولیدات این بخش به ۳/ ۱۲میلیارد دلار عبور کرد که ۴/ ۲برابر رقم واردات محسوب میشود. تناژ صادراتی محصولات معدنی و صنایع معدنی به بیش از ۴۸میلیون تن رسید.
این سیاست، در اقدامات و برنامههای مختلف ایمیدرو شامل اکتشاف، راهاندازی طرحها، توسعه زیرساختها و... جای داشته است. ارزش پروژههای تعریفشده در این مناطق به ۷۵هزار میلیارد تومان میرسد و شامل استانهایی مانند سیستان و بلوچستان، کرمانشاه، خراسان شمالی، فارس، کردستان و همدان میشود.
ایمیدرو، با توجه به تغییرات تکنولوژی و نیازهایی که در بخش معدن و صنایع معدنی ایجاد شده، تدوین و نهاییسازی «سند استراتژی ورود به نسل چهارم تکنولوژی» با محوریت تحول دیجیتال و هوشمندسازی معدن و صنایع معدنی را با ۱۸راهبرد کلید زده است. در این سند، توسعه سرمایه انسانی و مهارتافزایی، نوآوری، فناوری و زیرساخت، حکمرانی هوشمند، امنیت فراگیر و سرمایهگذاری و مشوقهای مالی، در سه بخش «دولت، ایمیدرو و شرکتها»پیادهسازی میشود. اقدامات عمده در توسعه فناوری شامل بومیسازی کامل خط تولید هیدراتهای ویژه و راهاندازی آن در سالجاری، همکاری با معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری و تهیه فهرست اولویتهای فناورانه، مشارکت در سرمایهگذاری تولید سوخت جامد از لاستیک و پلاستیک (به عنوان کمک ذوب در کورههای صنایع معدنی)، عقد قرارداد با سه شرکت دانشبنیان با هدف تولید ممبران شیرینسازی آب، جذب و ذخیرهسازی گاز CO۲ کارخانههای احیای مستقیم و همچنین دستگاه شبیهساز دامپتراک است.
در راستای ورود به حوزههای جدید دانش، «تولید بوهمیت از نفلین سینیت» در مرکز تحقیقات آذرشهر بومیسازی و ثبت اختراع شده است. این ماده ارزشمند، پایه تولید انواع کاتالیستها و جاذب پایه آلومینایی است. علاوه بر این، راهاندازی واحد نیمهصنعتی ساخت پایه و کاتالیست نفتا اکسترود (HSD)، در سال گذشته (از مرحله طراحی، تامین تجهیزات، ساخت و نصب) با استفاده از مواد اولیه سنگ آهک و سنگ نفلین از معادن استان آذربایجانشرقی در مرکز آذرشهر انجام و محصول آن تولید شد. یکی از اقدامات مشترک ایمیدرو و انجمن فولاد در حوزه بومیسازی و کاهش ارزبری، فعالسازی «سامانه جامع بومیسازی زنجیره فولاد» و بارگذاری ۲۶هزار قلم کالای بومیشده است. همچنین شبکهسازی هدفمند در کسبوکارها، تجمیع و یکپارچهسازی نیازمندیها و توانمندیها، ۷/ ۱میلیارد دلارصرفهجویی ارزی حاصل بومیسازی طی سهسال گذشته و برنامهریزی برای توسعه سامانه مرتبط با بومیسازی سایر مواد معدنی، از اقدامات ایمیدرو در توسعه بومیسازی و دانش است.
ایمیدرو براساس یکی از استراتژیهای پنجگانه خود تحت عنوان «اتصال به زنجیره جهانی اکتشاف، استخراج و فرآوری معادن و صنایع معدنی»، برنامههایی همچون «کشف منابع معدنی متنوع جدید»، «فراهم ساختن بستر مناسب برای جذب سرمایهگذاری داخلی و خارجی»، «سرمایهگذاری اکتشافی در مناطق محروم و دارای پتانسیل معدنی»، «ایجاد اقتصاد چند محصولی» و «کشف فلزات استراتژیک و تامین خوراک موردنیاز صنایع» را دنبال میکند.
از سال ۹۲ تا سال ۱۴۰۰، ۸۱پهنه اکتشافی به مساحت کل ۴۸۹هزار و ۴۶۳کیلومترمربع به ایمیدرو و شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران واگذار شد که اکنون کمتر از ۷۲هزار کیلومترمربع در اختیار این سازمان (و شرکت تهیه و تولید مواد معدنی) است و مابقی آزادسازی شدهاند. این سازمان در سال ۱۴۰۱ حدود ۱۲هزار و ۲۵۰میلیارد ریال در حوزه اکتشاف سرمایهگذاری کرد.