مثلث کاهش یارانه صنایع
آنگونه که شامخ مردادماه میگوید، یکی از چالشهای بخش تولید در مردادماه، قطعی برق صنایع است. کمترین میزان مصرف انرژی در مردادماه ۸۹/ ۳۸واحد در بخش پوشاک و چرم بوده است. رضا فاطمیامین در جمع خبرنگاران، در پاسخ به این سوال که آیا برای رفع چالشهایی که قطعی برق برای صنایع ایجاد کرده است، چارهای در نظر گرفتهاید، گفته بود: شرایط تامین برق صنایع در وضعیت مطلوبی قرار گرفته است و آمار ما از بهبود شرایط خبر میدهد، به طوری که مصرف برق نسبت به دوره مشابه ۱۲درصد بهتر شده است و در روزهای آینده این آمار ارتقا پیدا میکند. قولهایی داده شده که در ماه جاری مشکل برق صنایع به شکل کامل رفع شود که این مهم مستلزم هماهنگی با وزارت نیروست.
البته اولینبار نیست که یک مقام دولتی، وعده رفع مشکلات برق صنایع را میدهد. سخنگوی صنعت برق در سال جدید نیز بارها سهمیهبندی و قطع برق صنایع را تکذیب کرد. پیش از این، در دیماه هم برق صنایع فولادی و سیمانی قطع شد. انجمن سیمان و فولاد در آن زمان میگفتند قطع برق این صنایع، بدون اطلاع قبلی و از اول دی آغاز شده؛ اما سخنگوی صنعت برق، قطع برق این صنایع را تکذیب میکرد. قطع برق صنایع تا چند روز در هالهای از ابهام ماند. انجمن فولاد و سیمان میگفتند برق قطع شده و محدود است؛ اما سخنگوی صنعت برق این گزاره را تکذیب میکرد. در نهایت و با انتشار نامه شرکت برق تهران، سخنگوی صنعت برق مجبور شد سهمیهبندی و قطع برق صنایع در زمستان را تایید کند. قطع برق صنایع در زمستان سال گذشته بدون هماهنگی بود و تا اسفند نیز ادامه داشت. ماجرای قطع برق در سالجاری نیز از آنجا شروع شد که بهادر احرامیان، عضو هیاتمدیره انجمن فولاد اعلام کرد قرار است برق واحدهای فولادی از اردیبهشتماه به مدت دوماه قطع شود. بقیه اعضای انجمن فولاد هم این گزاره را تایید کردند؛ اما سخنگوی صنعت برق اعلام کرد که قرار نیست برق صنایع محدود شود.
سه سیگنال اصلاح تعرفه انرژی
سال گذشته، هم مجلس و هم دولت بارها اعلام کرده بودند که قرار نیست قیمت حاملهای انرژی افزایش پیدا کند؛ اما به نظر میرسد این گزاره حالا دیگر چندان طرفداری ندارد؛ زیرا مدیرعامل توانیر، چند روز پیش توضیح داد که قرار است نظام اقتصاد برق بالاخره اصلاح شود تا بخش خصوصی انگیزه لازم برای سرمایهگذاری در بخش برق را دوباره پیدا کند. البته او توضیح داده بود که قرار است این اصلاح به گونهای اعمال شود که قشر فرودست دچار مشکل نشود.
بهجز این، چند روز پیش از تحویل بودجه سالجاری به مجلس، رئیس مجلس گفته بود که سالانه ۱۶۰میلیارد دلار هزینه مصرف انرژی در کشور است و سهچهارم این یارانه متعلق به غیرخانوارها، یعنی بخش صنایع است. مدتی قبل هم دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن مرکز پژوهشهای مجلس، گزارشی درباره یارانه انرژی در ایران منتشر کرد. طبق این گزارش، بیش از سهچهارم یارانه انرژی در سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۵ به غیرخانوارها اختصاص یافته است. به عبارت دیگر براساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، بخش زیادی از یارانه پنهان انرژی به صنایع رسیده است. براساس شاهد شاخص مدیران خرید، اظهارات قالیباف، کردی و دیگر مقامات درباره حاملهای انرژی و یارانه پنهان در این بخش، میتوان این گمان را مطرح کرد که احتمالا دولت بخواهد در بودجه سال بعد، یارانه انرژی صنایع را کاهش دهد.