دست‌اندازهای صنعت حملونقل
به گزارش اتاق ایران، در این نشست، رئیس اتاق بازرگانی ایران به اثرگذاری سیستم حملونقل کشور و بیتوجهی تصمیم‌گیران به این حوزه اشاره کرد و یکی از مشکلات افزایش میزان صادرات را فرسوده بودن ناوگان حملونقل ریلی و نبود ظرفیت در این بخش برای کمک به افزایش صادرات دانست. غلامحسین شافعی تصریح کرد: سرعت حرکت حملونقل بار ما بین ایران و آسیای‌میانه، به‌‌‌عنوان‌‌‌مثال قرقیزستان، بین ۱۲ تا ۱۵ کیلومتر در ساعت است. اگر این مشکلات رفع شود، حجم صادرات چندبرابر می‌شود. بنابراین پرسش جدی ما این است که کمیسیون عمران مجلس روی همین طرح‌‌‌های نیمهتمام یا حوزه حملونقل اثرگذاری جدی خواهد داشت. همچنین باید به حوزه پیمانکاری توجه شود.
رئیس کمیسیون احداث و خدمات فنی و مهندسی اتاق ایران نیز موانع موجود در این بخش را بسیار گسترده دانست و گفت: ما در حوزه‌‌‌های متعدد مانند نظام‌مهندسی، شهرداری، صدور خدمات فنی و مهندسی، بیمه کارگران ساختمانی و موانع موجود در مسیر جهش تولید مسکن، مشکلاتی داریم. جامعه انبوه‌‌‌سازی در تهیه میلگرد مشکلاتی دارد. با بالا بودن مالیات ارزش‌‌‌افزوده سرمایه‌گذار نمی‌‌‌تواند سرمایه در گردش خود را هم تامین کند. جمشید برزگر افزود: در حال حاضر ۸۰هزار پروژه در کشور وجود دارد، اما عدم‌پرداخت مطالبات و مشکلات دیگر مانع تکمیل این پروژه‌‌‌هاست و باید این موانع برطرف شود تا مصرف‌کننده نهایی یعنی مردم از این طرح‌ها بهره‌‌‌مند شوند. شیبایی، عضو دیگر این کمیسیون هم از عوارض زیاد شهرداری که اثرگذاری ندارد و حتی تورم‌زاست، گلایه کرد و این عوارض را مانعی در راه توسعه ساخت‌وسازها دانست. رضا قنبری و مهرداد اشتری، دو عضو دیگر این کمیسیون هم به اشکالات قانونی جهش مسکن پرداختند و بیتوجهی به بخش خصوصی و استانداردهای نوین حوزه ساخت‌وساز را از مواردی دانستند که باید در این قانون اصلاح شوند. در انتها سادینا آبادی، نایب‌رئیس این کمیسیون ارتباط مستمر بین کمیسیون و مجلس را راهی برای حل این مشکلات دانست و درخواست کرد که نماینده‌‌‌ای از کمیسیون عمران مجلس در اتاق حضور پیدا کند تا بتواند دریچه‌‌‌ای ارتباطی بین این دو کمیسیون باشد. همچنین در این نشست، سیدعلی حسینی، رئیس کمیسیون حملونقل و لجستیک اتاق ایران، درباره اهمیت صنعت حملونقل و تاثیرگذاری این صنعت بر اقتصاد کشور سخن گفت و توجه به نیاز این صنعت را از اولویت‌های قانون‌گذاران دانست. سپس محمد سیاوشی، کارشناس این کمیسیون به فرسودگی راه‌‌‌آهن ایران و نبود ظرفیت برای حمل بار در این ناوگان اشاره و اظهار کرد: کل واگن‌‌‌های ایران که ۲۹هزار واگن است، در اختیار ۲۶ شرکت است، در حالی که یک شرکت روسی سه‌برابر ایران واگن دارد. شریک لکوموتیو ما خارجی است و به دلیل تحریم لکوموتیو ۱۰ساله ما خوابیده است. قانون دسترسی آزاد به شبکه حملونقل ریلی تصویب شده است که از ظرفیت بخش خصوصی استفاده شود، ولی درنهایت واگن واگذار شده، اما دیزل و لکوموتیو واگذار نشده است؛ در حالی که الگوی جهانی از ساختار کامل می‌‌‌گوید.
رضوانی، عضو دیگر اتاق نیز به فرصت‌هایی که با توجه به جنگ اوکراین می‌‌‌توان از آن استفاده کرد، اشاره کرد و گفت: بعد از جنگ اوکراین بیش از ۲۰هزار کامیون یخچالدار بیکارند و شاهدیم که با افزایش نرخ روبل، کرایه بارها افزایش یافته است. باید از این فرصت‌‌‌ها بهره بگیریم تا از کامیون‌‌‌هایی که الان بیکار هستند، استفاده کنیم. امارات سال گذشته، ۵/ ۶میلیارد دلار با روسیه تجارت داشت؛ ولی ایران کمتر از ۳میلیارد دلار تجارت دارد. دیروز تفاهم‌‌‌نامه تجارت آزاد امارات‌متحده عربی با اتحادیه اوراسیا بسته شد؛ این فرصت برای ایران هم فراهم است که باید به آن توجه شود. محمد قاسمی، رئیس مرکز پژوهش‌های ایران نیز گفت: چهار گذرگاه که به‌‌‌طور مستقیم از ایران می‌‌‌گذرند، جزو گذرگاه‌‌‌های غیرفعال هستند و چهار کریدور اطراف ایران فعالند. دلیل غیرفعال بودن این گذرگاه‌ها چیست؟ دلیل اول تحریم‌‌‌هاست. حوزه سرمایه‌گذاری و لجستیک از تحریم‌‌‌ها آسیب جدی دیده است. غیر از تحریم‌‌‌ها، برای فعال شدن این چهار مسیر، باید اولویت با توسعه بنادر باشد و این باید در برنامه هفتم توسعه مورد توجه باشد. در پایان نیز محمدرضا انصاری، نایب‌رئیس اتاق در خصوص حدود ۸۰هزار طرح نیمهتمام که به معنای ۳میلیون شغل از دست‌‌‌رفته است، صحبت و اظهار امیدواری کرد که این طرح‌ها با همکاری دولت به پایان برسند. وی در ادامه گفت: از طرفی اتاق روی طرح جهش مسکن کار می‌کند و امیدواریم از قانون جدید بهره بگیریم تا کارنامه یک‌‌‌میلیون در سال محقق شود.
باید برای صادرات خدمات فنی مهندسی جایزه صادرات طراحی شود. ما ظرفیت صادرات ۶ میلیارد دلار در سال را داریم و باید موانع پیش‌رو برطرف شود. در انتهای جلسه نیز نمایندگان مجلس درباره حل مشکلات صحبت کردند. احمد دنیامالی، عضو کمیسیون عمران مجلس با اشاره به وجود ایرادات ساختاری در حوزه راه‌‌‌آهن، گفت: لایحه مشارکت عمومی-خصوصی را پیگیری می‌‌‌کنیم و معتقدیم که باید شرایط تسهیل شود تا از منابع بخش خصوصی برای تکمیل پروژه‌‌‌های نیمهتمام استفاده شود. بنادر ما ظرفیت خوبی دارند. کل بار کشورهای حوزه خزر زیر ۳۰میلیون تن است و ما ظرفیت باری ۳۵میلیون‌‌‌تنی را در بنادر خزر داریم و می‌‌‌توانیم در خزر نماینده تام‌‌‌الاختیار داشته باشیم تا کارها تسریع شود. در این مورد اتاق ایران هم می‌‌‌تواند با ما همراهی و همکاری کند. همچنین عادل نجف‌‌‌زاده، عضو دیگر کمیسیون عمران مجلس، به لزوم گسترش سهم لجستیک ایران در اقتصاد بین‌الملل اشاره کرد و معتقد بود که باید ارتقای ناوگان‌ها و اتصال کریدورها به معابر اصلی را برای توسعه لجستیک در دستور کار قرار داد. در انتها نیز محمدرضا رضایی‌کوچی، رئیس کمیسیون عمران به اهمیت بخش خصوصی اشاره کرد و لزوم کاستن فشار از روی دولت را واگذاری بخشی از پروژه‌‌‌های کشور به بخش خصوصی دانست. وی همچنین گفت: نگاه به بخش خصوصی واقع‌‌‌بینانه نیست. مدیر ما هم فکر می‌کند با واگذاری‌‌‌ها، دایره قدرتش کم می‌شود و این آفتی برای کشور است. منابعی که در پروژه‌‌‌های عمرانی هدر می‌رود و به نتیجه نمی‌‌‌رسد، باعث استهلاک منابع کشور می‌شود. مثلا در حوزه قانون نظام مهندسی کمیسیون عمران کار می‌کند؛ باید به استقلال نظام‌مهندسی کشور توجه کنیم. باید به مساله تعارض منافع توجه شود که باعث هدررفت منابع می‌شود. باید کمیته‌‌‌ها و کمیسیونهای اتاق ایران و مجلس در جلسات مشترکی مسائل را بررسی کنند و به راه‌‌‌حل‌‌‌های اجرایی برسند.
