گام‌های جدید برای توسعه تجارت
به گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت، سیدرضا فاطمی‌امین در گفت‌وگویی در خصوص الزامات تدوین سند راهبردی توسعه صنعت، افزود: ضرورت تدوین نقشه راه بر کسی پوشیده نیست، این ضرورت‌ها باید به صورت حساب‌شده دیده شود.
وی با اشاره به اینکه سندهای متعددی در سال‌های گذشته تدوین شده است، یادآوری کرد: یک‌بار در سال ۱۳۹۰ و قبل و بعد از آن نیز این‌گونه سندها تدوین شده بود، اما مسیر و فرآیند شفاف و روشنی در این سندها دیده نشده است.
وزیر صمت در ادامه با بیان اینکه در دو محور مشکل داریم، گفت: یکی محور تدوین و دیگری محور اجراست. باید مسیر را با اعداد نقشه راه مشخص کنیم، به نحوی که اشتغال، نوآوری، صادرات و رشدها هدفگذاری کمّی و قابل سنجش داشته باشند و رویدادهای مسیر را شفاف بیان کنند که متاسفانه خیلی از برنامهها توصیفی بودند و مسیر شفافی نداشتند.
فاطمی‌امین همچنین با بیان اینکه برنامه‌های قبلی جامع نبودند، افزود: برنامهها در حوزه گسترده (زیرساخت‌‌‌ها، زنجیره‌ها و...) ضعف داشتند و از طراحی به اجرا متصل نشده بودند. به‌‌‌طور مثال می‌خواهیم دانش‌بنیان شویم، در این حوزه کسی مخالفتی ندارد، اما باید سازوکارهایی که این حرف کلان را پیاده‌سازی می‌کند طراحی شود؛ این چالش مهمی است.
وزیر صمت با اشاره به هدفگذاری رشد ۸درصدی صنعت نیز گفت: سهم فولاد در این رشد صنعتی ۵۵میلیون تن شد که این هدفگذاری نیز متناسب با اقتصاد کشور نیست. ما منابع مالی کم و فارغ‌‌‌التحصیلان زیادی داریم، پس باید به سمت صنعتی برویم که فناوری بالا و منابع کمتری بخواهد، انتخاب فولاد در این حوزه اشتباه است. ضمن اینکه تحقق این میزان تولید فولاد به گاز، آب و برق نیاز دارد، پس هدف‌ها باید به هم پیوسته باشد و موضوع جامعیت در این حوزه مطرح است.
وی تصریح‌‌‌کرد: باید هماهنگی بین‌بخشی داشته باشیم. برنامه راهبردی نباید ما را به سمت برنامه‌‌‌ریزی متمرکز سوق دهد. باید سازوکارهایی برای حرکت فعالان اقتصادی در مسیر تحقق اهداف تدوین کرد. وزیر صمت در ادامه سخنان خود با اشاره به برخی هدف‌گذاری‌ها، افزود: به عنوان نمونه هدفگذاری تحقق ۴۵میلیارد دلار صادرات در ۱۴۰۱ را داشتیم، اما صرف تعیین عدد ۴۵میلیارد دلار کافی نبود و چند تراز از جمله تراز مبلغی و اشتغال را مدنظر قرار داده‌ایم. برنامه‌‌‌ای که برای اشتغال داریم با نوع کالایی وارداتی و صادراتی تطابق دارد و باید در نظر بگیریم کالاهایی که صادرات و واردات می‌کنیم، چقدر برق، انرژی و فناوری دارند، پس صادرات کالاها با تحقق میزان اشتغال منطبق است. وی همچنین گفت: در این راستا نظام رتبه‌‌‌بندی صادرکنندگان باید تغییر کند. به‌‌‌طور مثال یک‌میلیون دلار صادرات فولاد با یک‌میلیون دلار تجهیزات پزشکی و دانش‌بنیان نباید برابری داشته باشد. فاطمی‌امین در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه توسعه و راهبرد صنعتی فقط در قالب وزارت صمت خلاصه نمی‌شود، اظهار کرد: وزارتخانه‌های امور خارجه، نفت، اقتصاد و بانک مرکزی نیز باید درگیر کار باشند. به طور مشخص در صادرات خدمات فنی و مهندسی طی چندماه گذشته اتفاقات خوبی افتاد، امسال بیش از دو برابر سال گذشته صادرات خدمات فنی و مهندسی داشتیم که این موضوع با همگرایی بین بخشی مرتبط بوده است. وی در خصوص تامین مالی نیز بیان کرد: رئیس‌جمهور با ابلاغی از معاون اول خواست تا نقشه راه را اجرا و پیاده کند. تامین مالی مستلزم هم‌افزایی بین بخشی است و به صورت بین‌بخشی باید تامین مالی حل شود. ما نیز هر دو هفته یک‌بار جلساتی با بانک مرکزی داریم. به عنوان نمونه در خصوص بلاک‌چین در حوزه صادرات با همین جلسات عملیاتی شد و عملیاتی شدن بلاک‌چین برای صادرات و بیت‌کوین تولیدی کشور مهم است و با همین بیت‌کوین واردات انجام می‌شود. وزیر صمت همچنین با بیان اینکه سند راهبردی صنعت با برنامه هفتم و آمایش صنعتی به هم پیوسته است، گفت: جزو اولین کارهای ما در دوره جدید همین موضوع سند راهبردی بوده است که امیدواریم قبل از نوشتن برنامه هفتم توسعه این سند نوشته شده باشد. فاطمی‌امین با بیان اینکه سازوکار سند راهبردی صنعت طراحی می‌شود و برنامه هفتم صورت حقوقی این سازوکار خواهد بود، افزود: زیرساختی به عنوان نقشه راه صنعتی طراحی می‌شود و برنامه هفتم یک آینه و تصویر حقوقی از این نقشه راه خواهد بود. وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه بیشتر وقت‌ها برنامهها اجرایی نمی‌شوند چون قابل اجرا نیستند، گفت: شاید حداقل ۶۰درصد مشکل این است که برنامه‌های پیشین برای اجرا طراحی نشده بودند.
