سه پیشنهاد بخش خصوصی برای فعال‌سازی دیپلماسی اقتصادی
یخ تجارت با کانادا ذوب میشود؟
سه پیشنهاد، شامل تشکیل اتاق فکر با محوریت هیات‌رئیسه اتاق مشترک ایران و کانادا، معرفی رایزن افتخاری این اتاق به دولت کانادا و همین‌طور جلب موافقت ضمنی دولت‌‌‌های دو کشور برای عدم‌مخالفت با اعزام هیاتی از ایران به دعوت شورای همکاری تجار کانادا برای سفر به این کشور در نشست هیات‌مدیره اتاق مشترک ایران و کانادا مطرح شد. مهم‌ترین امتیاز کانادا حضور و اقامت تعداد زیادی از ایرانیان در این کشور است. از این رو، می‌تواند بازار مناسبی برای کالاهای ایرانی باشد. این در حالی است که به دنبال تیرگی روابط سیاسی دو کشور از سال گذشته، گفته میشود از ۵۰۰نفر عضو فعال اتاق مشترک ایران و کانادا، تنها ۱۰۰نفر از صاحبان بنگاه‌ها فعال بودهاند.
در این زمینه، علا میرمحمدصادقی، رئیس اتاق مشترک ایران و کانادا در نشست مذکور با بیان اینکه اتاق ایران و کانادا بیش از ۵۰۰عضو دارد، گفت: متاسفانه به دلیل شرایط یک‌سال اخیر دو کشور ایران و کانادا تنها حدود ۱۰۰نفر از اعضا و صاحبان بنگاه‌‌‌های تجاری ساکن ایران فعال بودهاند.
انتظار ما این است که وزارت امور خارجه زمینه همکاری را فراهم کند تا اتاق مشترک بتواند از ظرفیت ایرانیان حاضر در کانادا مانند گذشته استفاده کند. او با اشاره به اینکه اتاق ایران و کانادا یکی از باسابقه‌‌‌ترین اتاقهای ایران است که سیاست تجاری ایران را در این کشور توسعه داده و دنبال کرده است، گفت: این اتاق تا یک‌سال قبل سالانه چند هیات تجاری را از ایران روانه کانادا می‌کرد و به طور متقابل میزبان هیات‌‌‌هایی از کانادا در ایران بود. اما متاسفانه در یک‌سال اخیر با رکودی که در فضای سیاسی میان دولت‌‌‌های ایران و کانادا ایجاد شده، فعالیت‌‌‌های تجاری هم کمرنگ شده است. میرمحمدصادقی افزود: کانادا امتیاز فوق‌‌‌العاده‌‌‌ای نسبت به کشورهای دیگر برای ایران دارد و آن، اقامت تعداد زیادی از ایرانیان در کانادا با موقعیت‌‌‌های خوب تجاری است. اما رکود حاکم بر روابط سیاسی دو کشور مانع انجام فعالیت‌‌‌های تجاری شده است. مایل هستیم وزارت امور خارجه، سیاست خود را در این زمینه بگوید تا اتاق ایران و کانادا در قالب این سیاست اهداف تجاری خود را دنبال کند.
در ادامه این نشست، معاون بین‌الملل اتاق ایران با بیان اینکه اتاق ایران و کانادا تا زمان برقراری رفت و آمدها میان دو کشور سالانه پذیرای دو یا سه هیات تجاری از کانادا بود و نمایشگاه‌‌‌ها و سمینارهای مهمی در زمینه تجاری در این کشور برگزار کرده بود، گفت: متاسفانه در حال حاضر به دلایل سیاسی، این مراودات تجاری تا حدودی برقرار است، اما از طریق کشور ثالث انجام میشود که این موضوع افزایش هزینه‌‌‌ها را به دنبال دارد. امیدوارم با استقرار دولت سیزدهم زمینه فعالیت بیشتر و مستقیم دو کشور دوباره برقرار شود.
محمدرضا کرباسی با تاکید بر ظرفیت‌‌‌های مختلف اتاق ایران و اتاقهای مشترک برای توسعه همکاری‌‌‌های اقتصادی با کشورهای دیگر، گفت: جایی که بر سیاست محدودیت‌هایی اعمال میشود، اتاق ایران و اتاقهای مشترک از این محدودیت‌ها دور هستند و می‌توانند با استفاده از ظرفیت‌‌‌های اقتصادی، مسیر سیاسی را نیز هموار کنند. اگر وزارت خارجه زمینه لازم را فراهم کند، بخش خصوصی توان بالفعل کردن دیپلماسی اقتصادی را دارد.
فعال‌سازی دیپلماسی اقتصادی
دستیار وزیر و مدیرکل آمریکای وزارت امور خارجه هم در این جلسه با تاکید بر اینکه دیپلماسی اقتصادی بخش مهم و غیرقابل تفکیک سیاست خارجی است و وزارت خارجه موظف است زمینه تحقق آن را فراهم کند، در خصوص روابط ایران و کانادا گفت: دولت کانادا روابط تاریخی خوبی با ایران داشته، اما حتی وقتی این روابط در اوج خود بوده هم به دلیل حجم زیاد تجارت کانادا با آمریکا و همین‌طور مسافت زیاد میان دو کشور، کانادا هیچ‌وقت جزو پنج شریک نخست تجاری ایران نبوده؛ با این حال همیشه روابط خوبی میان ایران و کانادا وجود داشته است. نظرآهاری با بیان اینکه روی کار آمدن ترامپ و اعمال تحریم‌‌‌های ظالمانه به شکل هوشمند جو را علیه ایران تغییر داد، گفت: متاسفانه در چند سال اخیر ضدیت با جمهوری اسلامی در کانادا نهادینه شده است؛ به‌خصوص که وابستگی ۸۰درصدی اقتصاد کانادا به آمریکا به‌راحتی این کشور را در برابر سیاست‌‌‌های آمریکا منفعل کرده است. دولت فعلی کانادا به اشکال مختلف به مقامات ایران اعلام کرده که مترصد فرصتی برای برقراری و عادی‌‌‌سازی روابط است، اما موقعیت سیاسی شکننده این دولت در میان احزاب داخلی کانادا هم مانع اقدام جدی آن برای عادی‌‌‌سازی روابط با ایران شده است. وی تاکید کرد: آنچه بیش از همه باعث شده ما قدرت مانور خود را از دست بدهیم، تعطیلی سفارتخانه ما در کاناداست.
دستیار وزیر و مدیرکل آمریکای وزارت امور خارجه با تاکید بر اینکه با همه این مسائل، راه ارتباط با کانادا بسته نیست، گفت: برای برقراری روابط باید به دنبال پتانسیل‌‌‌های غیردولتی بود. مثلا باید از ظرفیت ایرانیان حاضر در کانادا برای فعال کردن روابط تجاری بهره برد.
پیشنهاد تشکیل اتاق فکر
نظرآهاری پیشنهاد تشکیل یک اتاق فکر به‌منظور امکان‌‌‌سنجی و مدیریت ظرفیت‌‌‌های غیردولتی برای بهبود روابط تجاری با کانادا را مطرح کرد و گفت: احتیاج داریم تیم جدید در رابطه با کانادا یک هسته مرکزی تشکیل دهد که ترکیب این هسته مرکزی می‌تواند هیات‌رئیسه اتاق مشترک ایران و کانادا به علاوه افراد مرتبط دیگر باشد. در این اتاق فکر می‌توان ظرفیت‌‌‌های مختلف برای افزایش سطح همکاری‌‌‌های اقتصادی میان دو کشور را مورد ارزیابی قرار داد و آنها را عملیاتی کرد.
در ادامه ایرج حسابی، عضو هیات‌مدیره اتاق مشترک ایران و کانادا با استقبال از ایده تشکیل اتاق فکر برای تسهیل روابط تجاری دو کشور گفت: باید افراد باتجربه و متفکر در ترکیب این اتاق فکر قرار بگیرند. می‌توان یخ روابط تجاری با کانادا را با برگزاری جلسات علمی-دانشگاهی یا برگزاری نمایشگاه‌‌‌های صنایع‌دستی و هنری به صورت مشترک در کانادا و ایران شکست و راهی برای عادی‌‌‌سازی روابط باز کرد.
واسطهگری اتاقهای بازرگانی
در ادامه رئیس اتاق مشترک ایران و کانادا گفت: در بازار صنفی وجود دارد که به آنها واسطه می‌‌‌گویند. این واسطه نقش تسهیل‌‌‌گری روابط دو طرف را هم بر عهده دارد و اگر طرفین معامله به هر دلیل ملاحظاتی داشته باشند، آن را به طور غیرمستقیم از طریق واسطه به طرف دیگر منتقل می‌کنند. حالا اتاق مشترک می‌تواند واسطهگری کند و دولت باید از این پتانسیل استفاده کند. خیلی از اقدامات را ممکن است دولت نتواند به طور مستقیم انجام دهد، اما اتاق مشترک این توانایی را دارد که موضوع را دنبال کند.
اعزام هیات‌های تجاری
میرمحمدصادقی با بیان اینکه زمینه دعوت از یک هیات ایرانی از طرف شورای همکاری تجار کانادا (به عنوان نهاد مقابل اتاق مشترک ایران و کانادا) وجود دارد، گفت: درخواست ما این است که دولت‌‌‌های ایران و کانادا با این موضوع مخالفتی نداشته باشند و این هیات بتواند با یک توافق ضمنی به کانادا سفر کند. اگر بخش خصوصی دو طرف بتوانند با هم ملاقات داشته و همکاری‌‌‌هایی را آغاز کنند، می‌تواند موجب التیام روابط سیاسی دو کشور شود.
پذیرش رایزن افتخاری
در ادامه کرباسی هم پیشنهاد پذیرش رایزن افتخاری از اتاق مشترک ایران و کانادا را مطرح کرد و گفت: اگر وزارت خارجه بتواند از طریق مذاکره، موافقت ضمنی دولت کانادا برای پذیرش رایزن افتخاری اتاق مشترک در این کشور را بگیرد، این موضوع می‌تواند بسیاری از مشکلات را حل کند.
