اولین مذاکره تجاری در دولت بایدن با چین انجام شد
آینده مبهم دوئل تعرفه‌ای
جز این سه مورد، چالش‌های سیاسی بین پکن و واشنگتن شانس ورود دو کشور به فاز دوم توافق تجاری را کمرنگ کرده است. روز گذشته خبرگزاری «سی‌ان‌بی‌سی»، از قول وزارت بازرگانی چین اعلام کرد «مذاکرات دو کشور در زمینه تجارت صریح، عملگرا و سازنده بوده است.» هرچند نماینده آمریکا اعلام کرده چالش‌ها میان دو کشور جدی است. این اظهارنظر مسوول مذاکرات تجاری آمریکا با چین گویای اختلافات جدی در مذاکرات دو کشور است. هنوز مشخص نیست جدال آمریکا و چین بر سر نحوه تنظیم تعرفه‌های واردات که از دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ اوج گرفت، پایان می‌یابد یا نه. برخی از خبرگزاری‌ها نظیر رویترز بر عمیق بودن اختلافات دو کشور تاکید کرده‌اند. با این حال روزنامه نیویورک تایمز در شماره ۲۷مه خود تحلیل کرده توافقات تازه‌ای در راه است که روی پایداری تجارت بین‌الملل برمبنای برخی اقدامات متقابل میان دو کشور تمرکز دارد.
از آنجا که توافق موقت (فاز۱) در پایان سال ۲۰۲۱ منقضی می‌شود، سرعت گرفتن مذاکرات در ماه‌های آتی برای ورود به توافق فاز۲ بعید نیست، هرچند وقوع این موضوع قطعی هم نیست. تعدد مشکلات دو کشور که به مسائل تجاری محدود نیست و به حیطه‌های حقوق بشر و پاندمی گسترش یافته، وقوع یک توافق را به سایه برده است. پیشتر دو کشور گام‌هایی برای رفع تعارضات برداشته بودند شروع پاندمی اما همه چارچوب‌های جهانی را تا مدت‌ها به حاشیه راند. آتش‌بس آمریکا و چین که حدودا ۱۸ماه پیش به امضای شی‌جین‌پینگ و دونالد ترامپ رسید، یکی از این موارد است. گلایه واشنگتن این بود که چینی‌ها باید اعطای حجم عظیمی از یارانه‌ها به صنایع خودروسازی برقی، کامپیوتر و هواپیما را متوقف کنند؛ چرا که خلاف قواعد تجارت بین‌الملل است. پکن نیز روی حذف تعرفه ۳۶۰میلیارد دلاری ترامپ بر کالاهای ساخت چین تاکید داشت. حالا به فاصله ۱۸ماه از آن زمان، اولین تماس تجاری چین و آمریکا موافقان تجارت جهانی را امیدوار کرده است. البته دو غول اقتصادی جهان از ۹ ماه پیش هیچ گفت‌و‌گویی بر سر مسائل تعرفه‌ای نداشته‌اند. گفت‌وگوهای «کاترین تای» نماینده تجاری آمریکا با «لیو هی» معاون نخست وزیر چین بنا به روایت رسانه‌ها توام با احترام متقابل بوده است. بررسی صحبت‌های نمایندگان دو کشور نشان می‌دهد گفت‌وگوها نیازمند تداوم است تا عمق لازم را برای رسیدن به سندی قابل قبول در ماه‌های آتی پیدا کند. گویا فعلا قرار است فاز یک توافق تجاری بین دو کشور که سال ۲۰۲۰ امضا شد، با حفظ نظام تعرفه‌ای بین چین و آمریکا اجرا شود و گفت‌وگوها تا پایان تابستان ادامه یابد.
عاقبت جنگ تجاری چه می‌شود؟
در این خصوص مصاحبه نیویورک تایمز با تیموتی میر مدیر سابق وزارت امور خارجه آمریکا و استاد حقوق دانشگاه وندربیلت راهگشاست. وی اشاره می‌کند «برخلاف تصور عامه، اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا علاقه زیادی به حفظ نظام تعرفه‌ای کنونی دارند.» این مورد البته فشار زیادی را به بسیاری از مشاغل و نیز مصرف‌کنندگان آمریکایی که کالاهای چینی را می‌خرند، وارد کرده است. اسکات کندی از موسسه مطالعات بین‌المللی و استراتژی (CSIS) در گفت‌وگو با «سی ان بی سی» نیز اعلام کرده آمریکا قادر به رقابت با چین است، بدون اینکه ستیز را با این کشور افزایش دهد.
این نکته‌ای است که اوایل مه، از سوی «کاترین تای» مسوول مذاکرات تجاری با چین نیز بیان شده بود. تای در جمع نمایندگان سنا گفته بود ما از رقابت با چین استقبال می‌کنیم هرچند معتقدیم رقابت باید منصفانه باشد. چین اگر نتواند خود را با قواعد بین‌المللی همراه سازد، آمریکا مجبور خواهد شد برای تعدیل شرایط، اقداماتی جسورانه ،توام با خلاقیت انجام دهد. شواهد موجود نشان می‌دهد تمایل بالای چین به حفظ نظام یارانه‌دهی به صنایع در کنار عدم تمایل به خرید از آمریکا برمبنای تعهدات خود در فازیک توافق، راه را بر تسریع و تعمیق گفت‌وگوها بسته است. در عین حال، این کشور تلاش دارد شرکت‌هایی را که تمایل به فعالیت در این کشور دارند مجبور به انتقال فناوری کند؛کاری که از نظر آمریکا خلاف عرف تجارت جهانی است. در عین حال، فعلا و تا نیمه سال۲۰۲۱ کسری تراز تجاری دو کشور به ضرر آمریکا بوده و تا منفی ۷۸ میلیارد دلار افزایش یافته که به معنی موفقیت‌آمیز نبودن گفت‌وگوهای قبلی است. البته چینی‌ها ادعا می‌کنند که در جریان اجرای تعهدات خود در قالب فازیک توافق، خرید محصولات کشاورزی از آمریکا را با جدیت بیشتری پیگیری کرده‌اند.
