رشد صدور مجوزهای بخش صنعت در دی‌ماه با سه نشانه «اشتغال‌زایی بیشتر»، «سرمایه‌گذاری بالاتر» و «تعدد دریافت مجوز»، صحت رونق تولید را تایید می‌کند. از نظر آمار هم فعالان صنعتی در دی‌ماه۹۹ بیش از هر زمان دیگری در ۱۰ماه گذشته پدال گاز سرمایه‌گذاری را از مجرای جواز تاسیس فشار داده‌اند. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» از آمارهای این بخش نشان می‌دهد پس از شروع آرام رشد صدور مجوزها در بهار، در تابستان این روند شدت بیشتری پیدا کرده اما آهنگ صعود در فصل پاییز کند شده است. آهنگ رشد صدور مجوزهای صنعتی در دی‌ماه اما دوباره شدت گرفته و رفتاری مشابه با تابستان امسال را در پیش گرفته است. چنین تحولی یک نشانه قوی از تمایل بالای سرمایه‌گذاران به حضور فعالانه در فضای تولید صنعتی است. وضعیتی که با رشد ارزش‌افزوده بخش صنعت همخوانی داشته و چشم‌انداز مثبت فعالان صنعت را بازگو می‌کند. گواه دیگر این ادعا رشد ۲۹۹درصدی سرمایه‌گذاری صنعتی ناشی از پروانه‌های بهره‌برداری است که در اسناد وزارت صمت منعکس شده است.آمارهای وزارت صمت نشان می‌دهد سیاست‌گذار صنعتی در ۱۰ماه ابتدایی امسال موفق شده با افزایش ۸/ ۳۷درصدی اعطای صدور مجوز، بیش از مدت مشابه سال گذشته با تقاضای تولید از جانب سرمایه‌گذاران صنعتی روبه‌رو شده است. در بخش پروانه تاسیس نیز رشد اعطای پروانه گرچه ۸/ ۷درصد بوده اما همچنان نسبت به سال گذشته وضعیت بهتری را به نمایش می‌گذارد. این وضعیت مثبت در حالی در دی‌ماه شدت گرفته است که میزان اشتغالزایی مجوزهای صنعتی در ۱۰ماه ابتدایی سال در بخش جوازهای تاسیس ۶/ ۳۷درصد و در بخش پروانه بهره‌برداری ۲۸ درصد بوده است. در عین حال سرمایه‌گذاری مجوزهای صنعتی در دو بخش پروانه بهره‌برداری و مجوز تاسیس به ترتیب ۲۹۹ و ۶۰ درصد افزایش یافته است.

در شرایطی که اقتصاد ایران به دلیل بروز فضای کم‌تنش‌تر از پیش در محیط بین‌المللی، در مسیر تازه‌ای قرار گرفته رشد صدور مجوزهای صنعتی می‌تواند نشانه مثبتی از بهبود روند سرمایه‌گذاری باشد. به شکل دقیق‌تر می‌توان ادعا کرد فعالان بخش تولید و بنگاه‌های صنعتی به نسبت سال گذشته با امیدواری بیشتری در بخش خود به فعالیت مشغولند. از خلال بررسی روندهای فصلی و ماهانه می‌توان فراز و فرود امیدواری به تولید صنعتی را از دریچه درخواست و دریافت مجوز به عینه دید. با اینکه مجوزهای صنعتی در برخی از ماه‌های سال با آهنگ کندتری صادر شده‌اند اما تصویر کلی سالی که گذشت نشان می‌دهد دست‌کم تا پایان دی‌ماه شاهد افزایش بهبود گام به گام چشم‌انداز پیش‌روی فعالان صنعت بوده‌ایم. جزئیات این وضعیت رو به بهبود در ادامه می‌تواند در تایید این تحلیل راهگشا باشد.

نوسان در امید به تولید صنعتی

مهم‌ترین بخش گزارش وزارت صمت در زمینه صدور مجوزهای صنعتی به نحوه رفتار سیاست‌گذار در اعطای مجوز تاسیس و پروانه بهره‌برداری برمی‌گردد. جایی‌که می‌توان تاثیر مسائلی نظیر سیاست خارجی، ارزی، تحریم و ثبات اقتصاد کلان را در نحوه جهت‌گیری فعالان صنعتی به عینه دید. در مجموع ۱۰ماهه۹۹ آنچه قابل‌توجه است، رسیدن تعداد مجوزهای صادره در بخش مجوز تاسیس به عدد ۳۱۹۴۰ عدد است که در مقایسه با رقم ۲۳۰۴۷ واحدی ۱۰ماهه۹۸ کاملا بهتر و بالاتر است. در بخش پروانه بهره‌برداری نیز ۵۷۸۷ مجوز صادر شده که نسبت به رقم ۵۳۷۰ واحدی سال قبل بالاتر است. بررسی وضعیت این بخش از دریچه فصول سه‌گانه نشان می‌دهد پس از اینکه در بهار ۷۴۱۱ مجوز تاسیس صادر شده و رشد این بخش به نسبت فصل اول۹۸ به ورای ۲۴درصد رسیده، در تابستان تعداد مجوزهای تاسیس به سطح ۱۸۷۶۶ رسیده و رشدی ۹/ ۴۶درصدی را به نسبت دو فصل ابتدایی ۹۸ تجربه کرده است. با اینکه تعداد مجوزهای صادره در سه فصل ابتدایی ۹۹ به سطح ۲۷۹۵۳ عدد رسیده اما روند رشد صدور کند شده و به ۳/ ۴۰درصد رسیده است که هرچند همچنان بالاست اما در مقایسه با نیمه اول سال اندکی عقب نشسته است. در دی‌ماه این روند به‌نظر دوباره راه صعود را در پیش گرفته است. تحلیل کلی این بخش البته نشان از نوسان در امید به تولید صنعتی می‌دهد که در آینه صدور مجوز در هریک از فصول قابل رصد است.

افزایش سرمایه‌گذاری؛ نشانه بهبود چشم‌انداز

افزایش سرمایه‌گذاری ناشی از مجوزهای تاسیس و پروانه‌های بهره‌برداری گویای بهبود چشم‌انداز نزد فعالان صنعتی است. صنعت کشور در ۱۰ماهه ۹۹ در بخش مجوز تاسیس در حالی رشد ۶۰ درصدی را تجربه کرده که در بخش پروانه‌های بهره‌برداری سطح افزایش سرمایه‌گذاری نزدیک به ۳۰۰‌درصد است. شواهد آماری منعکس‌شده در آخرین گزارش معاونت طرح و برنامه وزارت صمت نشان می‌دهد سرمایه‌گذاری ناشی از مجوزهای تاسیس و پروانه‌های بهره‌برداری به ترتیب از سطح قابل توجه ۵۱۴ و ۱۷۳ هزار میلیارد تومان عبور کرده است. ارقامی که پس از تجربه فراز و فرود ماهانه ماهانه، رشد قابل‌توجهی را در دی ماه ۹۹ تجربه کرده است. در دی‌ماه رشد سرمایه‌گذاری ناشی از مجوزهای صنعتی در دو بخش «مجوزهای تاسیس» و «پروانه‌های بهره‌برداری» به ترتیب به بیش از ۲/ ۱۴۹ و ۷/ ۲۵ هزار میلیارد تومان رسیده است. اعدادی که به‌طور میانگین در این ماه از سال بین سه تا چهار برابر ماه‌های معمول افزایش یافته است. تجربه این اعداد در فاصله کوتاهی پس از نزول نرخ دلار، تثبیت وضعیت پاندمی در کشور و احتمال گشایش دوباره برجام موردی است که با دیگر شواهد رونق تولید در دوره اخیر نظیر گزارش شامخ یا آمار رشد اقتصادی بخش صنعت همخوانی دارد.

 اشتغال‌زایی بیشتر؛ نتیجه اولیه رونق در تولید

اشتغال ناشی از مجوزهای صنعتی در دو بخش مجوزهای تاسیس و پروانه‌های بهره‌برداری ملموس و نسبتا چشمگیر است. در این دو بخش کشور به ترتیب شاهد ۶/ ۳۷ و ۲۸درصد افزایش در میزان اشتغالزایی نسبت به ۱۰ ماه ابتدایی سال گذشته است. در دی ماه این روند شدت گرفته و به بیشترین میزان ماهانه خود از ابتدای سال ۹۹ رسیده است.