معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران، جزئیات تولید صنعتی جهان در فصل دوم ۲۰۲۰ را مورد بررسی قرار داده است. روند فصلی رشد تولیدات صنعتی بر حسب گروه‌های کشوری در فصل دوم ۲۰۲۰ در مقایسه با فصل مشابه سال قبل حکایت از کاهش ۲/ ۱۱ درصدی تولیدات صنعتی جهان دارد. در فصل دوم ۲۰۲۰ تولیدات صنعتی چین افزایش ۸/ ۲ درصدی را نسبت به فصل مشابه سال ۲۰۱۹ تجربه کرده است. داده‌ها بیانگر تفاوت قابل ملاحظه روند افزایشی چین در مقایسه با کاهش سایر گروه‌های کشوری است. طبق ارزیابی‌ها، تولیدات صنعتی اقتصادهای صنعتی و کشورهای در حال توسعه و نوظهور (به جز چین) نیز در فصل دوم ۲۰۲۰ نسبت به فصل دوم ۲۰۱۹ به ترتیب با کاهش ۴/ ۱۶ درصدی و ۲۲ درصدی همراه بوده است.

اما روند فصلی رشد تولیدات صنعتی بر حسب گروه‌های کشوری در مقایسه با فصل قبل چه تغییراتی را نشان می‌دهد؟ در فصل دوم سال ۲۰۲۰ تولیدات صنعتی جهان نسبت به فصل اول همین سال، با کاهش ۶/ ۵ درصدی همراه شده است. در فصل دوم ۲۰۲۰ تولیدات صنعتی چین افزایش ۲۰ درصدی را نسبت به فصل ماقبل، تجربه کرده که این افزایش نسبت به سایر گروه‌های کشوری که رشد منفی را تجربه کرده‌اند، قابل ملاحظه بوده است. تولیدات صنعتی کشورهای در حال توسعه و نوظهور (به جز چین) و اقتصادهای صنعتی شده در فصل دوم ۲۰۲۰ نیز نسبت به فصل ماقبل به ترتیب کاهش ۳/ ۲۰ درصدی و ۶/ ۱۴ درصدی را تجربه کرده‌اند. همچنین ترکیب تولید صنعتی جهان حاکی است بیشترین سهم از تولیدات صنعتی جهان متعلق به اقتصادهای صنعتی با سهم حدود ۵۶ درصد بوده و پس از آن چین و اقتصادهای در حال توسعه و نوظهور (به جز چین) به ترتیب با سهم حدود ۲۸ درصد و ۱۶ درصد قرار دارند.

وضعیت ارزش ‌افزوده گروه‌های صنعتی

در میان گروه‌های صنعتی طی فصل دوم ۲۰۲۰ نسبت به فصل مشابه سال ۲۰۱۹، تنها ارزش افزوده محصولات اصلی دارویی و گروه کامپیوتر، محصولات الکترونیکی و نوری به ترتیب ۸/ ۱ درصد و ۹/ ۲ درصد افزایش یافته است. در این میان بیشترین کاهش در ارزش افزوده گروه‌های صنعتی جهان در فصل دوم ۲۰۲۰ نسبت به فصل مشابه سال ۲۰۱۹، به کاهش ۳/ ۳۷ درصدی ارزش افزوده وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیمه تریلر  تعلق داشته است. اما در میان گروه‌های صنعتی طی فصل دوم ۲۰۲۰ نسبت به فصل گذشته، تنها ارزش افزوده تجهیزات الکتریکی، کامپیوتر، محصولات الکترونیکی و نوری و محصولات دارویی به ترتیب ۱/ ۶ درصد، ۲/ ۳ درصد و ۲/ ۱ درصد افزایش یافته است. بیشترین کاهش در ارزش افزوده گروه‌های صنعتی جهان در فصل دوم ۲۰۲۰ نسبت به فصل قبل به کاهش حدود ۲۷ درصدی ارزش افزوده وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیمه تریلر اختصاص داشته است.

رشد تولیدات صنعتی براساس سطح فناوری

تغییرات تولیدات صنعتی جهان براساس سطح فناوری در فصل دوم سال ۲۰۲۰ در مقایسه با مدت مشابه سال ۲۰۱۹ نشان می‌دهد، تولید صنایع با سطح فناوری بالا و متوسط به بالا و صنایع با سطح فناوری متوسط در فصل دوم ۲۰۲۰ نسبت به فصل دوم ۲۰۱۹ به ترتیب با کاهش ۴/ ۱۰ درصدی و ۴/ ۱۲ درصدی همراه بوده است. افت تولید صنایع با سطح فناوری متوسط در فصل دوم ۲۰۲۰ بیش از همه به‌دلیل کاهش تولید محصولات معدنی غیرفلزی (منفی ۲/ ۸ درصد)، فلزات اساسی (منفی ۴/ ۱۰ درصد) و محصولات لاستیکی (منفی ۶/ ۱۴ درصدی) بوده است.

تولیدات صنعتی در فصل اول ۲۰۲۰

در حالی در فصل دوم سال ۲۰۲۰، تولیدات صنعتی جهان نسبت به فصل دوم سال ۲۰۱۹ با کاهش ۲/ ۱۱ درصدی همراه بوده است که در پی محدودیت‌های به اجرا گذاشته شده برای مقابله با کووید-۱۹تولیدات صنعتی جهان سقوط ۶ درصدی را در فصل نخست ۲۰۲۰ تجربه کرده بود. روند کاهشی فعلی تولیدات صنعتی جهان در حالی است که این تولیدات پیش از این نیز در مسیری نزولی قرار داشت، امری که از کند شدن موتور رشد اقتصاد جهانی در طول سال ۲۰۱۹ حکایت دارد. شیوع جهانی طاعون «کووید-۱۹» این روند نزولی را در فصل نخست ۲۰۲۰ شدت بخشیده بود. عمده کشورها از ماه مارس (انتهای فصل نخست) تاکنون فعالیت‌های اقتصادی خود را متوقف کرده‌اند، توقفی که در برخی کشورها نظیر چین زودتر اتفاق افتاد (از آغاز ۲۰۲۰). پیش‌بینی شده بود که در فصول پیش‌رو تولیدات صنعتی اقتصادهای پیشرفته و عمده اقتصادهای در حال ‌توسعه با کاهش بسیار شدید مواجه شود که داده‌های تولیدات صنعتی جهان در فصل دوم ۲۰۲۰ این گذاره را تایید می‌کنند.

اخبار مرتبط