شرکت دخانیات ایران، یکی از قدیمی‌ترین شرکت‌های تهیه، تولید و توزیع تنباکو و دخانیات در ایران است که از سال ۱۳۱۶ هجری شمسی در ایران فعالیت می‌کند و تا پیش از سال ۹۲ کاملا دولتی بوده است، اما به گفته پیام همدانی مجرد، شرکت دخانیات ایران قبلا کاملا دولتی بوده، اما تقریبا از سال ۱۳۹۱ روند خصوصی‌سازی آن شروع شد و به‌عنوان بخشی از رد دیون دولتی به صندوق بازنشستگان فولاد واگذار شد.  اما حدود شش ماه پیش دوباره رای به دولتی بودن صندوق فولاد صادر شد که بر اساس رای وحدت رویه شرکت دخانیات ایران هم از آن پیروی می‌کند. علت این رای جدید دیوان عدالت اداری این بود که صندوق فولاد از بودجه دولتی استفاده می‌کند؛ بنابراین شرکت دولتی محسوب می‌شود.

وی درباره وضعیت فعلی تولید این شرکت عنوان کرد: سیاست‌های غلط کسب و کار محصولات دخانی، خود تحریمی و بی‌برنامگی سیاست‌گذاری‌های کلان دولت در این بخش منجر به کاهش تولید در سال‌های اخیر شده، به‌طوری‌که تولید شرکت دخانیات ایران در سال گذشته حدود شش میلیارد نخ، سال ۱۳۹۷ حدود ۹ میلیارد و سال ۱۳۹۶ حدود ۱۲ میلیارد نخ بوده است. در زمینه صادرات هم می‌توان گفت سیاست‌های مداومی وجود ندارد و به‌صورت مقطعی انجام می‌شود، اما برخی کالاها مانند تنباکو زرد طلایی در کشورهای عربی مثل لبنان و عمان و سایر کشورهای حاشیه خلیج‌فارس و سی‌ای‌اس، طرفداران زیادی دارند.

البته به گفته همدانی‌مجرد شرکت دخانیات ایران بالغ بر ۸۱ خط تولیدی دارد و می‌تواند سالانه حدود ۴۰ میلیارد نخ سیگار تولید کند.

عضو هیات‌مدیره شرکت دخانیات ایران همچنین با بیان اینکه حمایت از تولید داخل محصولات دخانی منجر به رشد اقتصادی و سلامت جامعه می‌شود، تصریح کرد: این اطمینان وجود دارد که روی محصولات دخانی ساخت داخل نظارت می‌شود، از مواد اولیه مرغوب استفاده می‌شود و مواد ناسالمی که در برخی از محصولات دخانی خارجی استفاده می‌شود در محصولات داخلی وجود ندارد. وی افزود: همچنین حمایت از صنایع دخانی به نفع تولید و ایجاد اشتغال در کشور خواهد بود، به‌ویژه در زمینه شرکت دخانیات ایران که به‌طور مستقیم با توتون‌کاران ارتباط دارد. از طرف دیگر حمایت از این صنعت باعث می‌شود که در صنایع پایین‌دستی برای تامین مواد اولیه سرمایه‌گذاری صورت گیرد. بنابراین دولت باید سیاست‌ها و پیشنهاد ویژه برای این صنعت در نظر بگیرد.

به گفته عضو هیات‌مدیره شرکت دخانیات ایران، در حال‌حاضر شرکت دخانیات حدود ۵هزار نفر نیرو دارد و از ۱۵ هزار کشاورز توتون می‌خرد که این اشتغال ۲۰ هزار نفری با اجرای سیاست‌های درست ظرفیت رسیدن به ۱۰۰ هزار نفر را دارد. وی همچنین با بیان اینکه حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد ۸۰ قلم مواد اولیه تولید سیگار وارداتی است، اظهار کرد: این ظرفیت در بخش‌های پتروشیمی و سایر بخش‌ها وجود دارد که برای مثال الیاف‌ شیمیایی ‌سس، اسانس، بسته‌بندی، کاغذ سیگار و سایر مواد اولیه مورد استفاده در این صنعت در داخل کشور تامین و در یک بازه زمانی دو تا سه ساله بخش اعظمی از مواد اولیه در داخل تولید شود.

همدانی‌مجرد با اشاره به مصرف سالانه ۷۰ تا ۸۰ میلیارد نخ سیگار در کشور و کاهش قاچاق به کشور در صورت تامین نشدن بازار از طریق تولید داخل، تصریح کرد: از طرف دیگر سرمایه‌گذاری در صنعت دخانیات ایران برای شرکت‌های خارجی جذابیت زیادی دارد، اما بوروکراسی‌های اداری باعث شده روند سرمایه‌گذاری کند شود و نتوانیم در این بخش خوب عمل کنیم. عضو هیات‌مدیره شرکت دخانیات ایران هدف این شرکت در سال‌جاری را گسترش بازار عنوان کرد و افزود: این به معنی افزایش مصرف‌کنندگان نیست بلکه هدف گرفتن بازار از محصولات خارجی است که این مساله نیاز به حمایت دولت در بحث تامین نقدینگی، تسهیل کسب و کار و اصلاح برخی قوانین دارد. همچنین روند خصوصی‌سازی این شرکت دقیق اجرا نشده و بسیاری از مواردی که در حال‌حاضر باید توسط بخش حاکمیتی انجام شود، همچنان بر عهده شرکت دخانیات ایران است. برای مثال مدیریت کشت، ارتباط با توتون‌کاران و خرید محصول از کشاورزان باید توسط جهاد‌کشاورزی انجام شود، اما جهاد‌کشاورزی هنوز به این فرآیند وارد نشده است.

وی افزود: یکی از موارد دیگری که اخیرا برای صنعت دخانیات ایجاد مشکل کرده بود این است که در دوره وزارت آقای رحمانی عوارض واردات توتون خام و عمل‌آوری‌شده (خرمن) همسان و معادل ۱۵ درصد در نظر گرفته شد، این در حالی است که برای حمایت از واحدهای داخلی عمل‌آوری که چندین مجتمع از بین آنها با شرکت دخانیات ایران فعالیت می‌کند، باید عوارض واردات توتون‌خام پایین‌تر بیاید. البته در این زمینه دولت اخیرا قول پیگیری داده است.

اخبار مرتبط