دبیرخانه شورای گفت‌وگوی دولت و بخش‌خصوصی برای دوره کرونا اعلام کرد
۱۵ پیشنهاد برای حوزه کار
موضوع کار و تامین اجتماعی یکی از مهمترین حوزه‌های مورد توجه در محیط کسب‌وکار به ویژه در بحران‌های اقتصادی است. با توجه به تاثیرات گسترده شیوع کرونا بر فعالیت‌های اقتصادی، اقدامات متعددی درخصوص لحاظ کردن شرایط خاص برای بیمه بیکاری، پرداخت حق بیمه، حفظ اشتغال و... در نظر گرفته شده است. همچنین به‌منظور به حداقل رساندن تشریفات اداری توسط سازمان تامین اجتماعی، اقدام‌های مناسبی صورت گرفته که باید استمرار یابد. گزارش جدید دبیرخانه شورای گفت‌وگو، در حوزه کار و تامین اجتماعی است که به دو بخش «تصمیمات و اقدامات صورت گرفته از سوی دولت از زمان شیوع کرونا تاکنون» و «پیشنهادهای مطروحه از سوی مراجع مختلف و فعالان اقتصادی در راستای مقابله با تبعات اقتصادی شیوع کرونا» اختصاص دارد. بر این اساس می‌توان به امهال حق بیمه کارفرما در اسفند ۹۸، فروردین و اردیبهشت ۹۹ برای رسته‌های شغلی منتخب، صدور بخشنامه نحوه دریافت لیست حقوق و مزد کارکنان شاغل در گروه‌های اقتصادی منتخب، ابلاغ شیوه‌نامه اجرایی نحوه برقراری بیمه بیکاری ناشی از کرونا، تعویق در برگزاری جلسات تشخیص مطالبات بدوی و تجدیدنظر در ۶ استان و ثبت الکترونیکی درخواست متقاضیان بیمه بیکاری به‌عنوان اقدامات دولت در این حوزه اشاره کرد.
اقدامات دولت
بررسی‌ها نشان می‌دهد سیاست‌گذاران پس از شیوع کرونا تاکنون، ۵ مورد اقدامات در حوزه کار و تامین اجتماعی انجام داده‌اند که امهال حق بیمه سهم کارفرما اسفند ۱۳۹۸، فروردین و اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۹ برای رسته‌های شغلی منتخب یکی از این اقدامات است. به‌منظور حمایت از کسب وکارهای آسیب‌دیده در رسته‌های شغلی منتخب، حق بیمه سهم کارفرما برای دوره سه ماه منتهی به اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۹ توسط سازمان تامین اجتماعی استمهال می‌شود که ۱۳رسته شغلی شامل این سیاست هستند.
اقدام دوم، صدور بخشنامه نحوه دریافت لیست حقوق و مزد کارکنان شاغل در گروه‌های اقتصادی منتخب است. پیرو تصمیمات متخذه در ستاد هماهنگی اقتصادی و نظر به اینکه بخشی از فعالیت‌ها و کارگاه‌های مشمول قانون تامین اجتماعی ذیل گروه‌های اقتصادی منتخب که به تصویب ستاد مذکور رسیده‌اند، تحت تاثیر مستقیم بیماری کرونا قرار گرفته‌اند؛ سازمان تامین اجتماعی بخشنامه‌هایی تحت‌عنوان «امهال حق بیمه سهم کارفرما در ماه‌های اسفند ۱۳۹۸و فروردین و اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۹ را برای فعالیت‌ها و کارگاه‌های مشمول عناوین گروه‌های اقتصادی منتخب» درخصوص نحوه دریافت لیست حقوق و مزد کارکنان شاغل در این‌گونه کارگاه‌ها ابلاغ کرده است.
همچنین در اجرای دستورالعمل اداری مورخ ۲۷ اسفند ۹۸ بین معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و مدیر عامل سازمان تامین اجتماعی به‌منظور جلوگیری از شیوع ویروس کرونا و صیانت از سلامت نیروی کار و همکاران و همچنین ایجاد وحدت رویه در زمینه برقراری مقرری بیمه بیکاری، شیوه‌نامه اجرایی نحوه برقراری بیمه بیکاری ناشی از کرونا تدوین و جهت اجرا به واحدهای اجرایی دو دستگاه مجری قانون بیمه بیکاری با رعایت دقیق برخی موارد ابلاغ شد که سومین اقدام دولت در بخش کار و تامین اجتماعی به‌شمار می‌رود.
تعویق در برگزاری جلسات هیات‌های تشخیص مطالبات بدوی و تجدید نظر در ۶ استان، اقدام چهارم سیاست‌گذاران است. بر این اساس جلسات هیات‌های تشخیص مطالبات بدوی و تجدیدنظر در ادارات کل تامین اجتماعی غرب تهران، شرق تهران، شهرستان‌های استان تهران، قم، مرکزی، گیلان، گلستان و مازندران تا اطلاع ثانوی برگزار نمی‌شود و در سایر استان‌ها درخصوص تشکیل یا عدم تشکیل این جلسات بر حسب صلاحدید مدیر کل تامین اجتماعی آن استان تصمیم‌گیری می‌شود. از سوی دیگر با توجه به گستردگی شیوع کرونا در کشور، وزارت کار به‌منظور ارائه خدمات شایسته‌تر به جامعه هدف در حوزه حمایت از مشاغل و بیمه بیکاری از جمله طراحی سامانه الکترونیکی ثبت درخواست متقاضیان بیمه بیکاری، شرایطی فراهم آورده که بدون نیاز به مراجعه حضوری به ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان‌ها و کاریابی‌های غیردولتی و همچنین حذف مراحل حضور و غیاب مقرری‌‌بگیران، بیمه بیکاری تا پایان اردیبهشت‌ماه ۹۹ ثبت شود. براساس این دستورالعمل ضروری است ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان‌ها پس از اخذ درخواست متقاضیان واجد شرایط بیمه بیکاری از سامانه فوق‌الذکر که حداکثر تا پایان اردیبهشت در سامانه مربوطه ثبت‌نام و تقاضا کرده یا می‌کنند، نسبت به بررسی غیرحضوری کلیه شرایط قانونی لازم، اقدام و بدون نیاز به روال معمول و طرح موضوع در کمیته‌های مربوطه در صورت احراز شرایط قانونی برای بیمه بیکاری بابت ماه‌های اسفند ۹۸ و فروردین و اردیبهشت‌ماه ۹۹ نسبت به ارسال لیست مشمولان به شعب تامین اجتماعی مربوطه جهت برقراری مقرری بیمه بیکاری ماه‌های مذکور اقدام کنند.
پیشنهادهای شورای گفت‌وگو
اما علاوه بر گام‌هایی که سیاست‌گذاران در بخش کار و تامین اجتماعی برداشته‌اند، پیشنهادهایی هم از سوی شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی در این حوزه مطرح شده است که در ادامه به آنها اشاره می‌شود.
پیشنهاد ۱: تامین اعتبار از سوی دولت جهت پرداخت سهم حق بیمه کارفرما (23 درصد) متناظر با نرخ حداقل دستمزد تا اطلاع ثانوی و پایان شرایط فوق‌العاده ناشی از شیوع کرونا برای 13 گروه منتخب آسیب‌دیده.
پیشنهاد ۲: تخفیف حداقل 5 درصدی حق بیمه سهم کارفرما (23 درصد) برای تمامی کسب‌وکارها از اسفند 98 تا اطلاع ثانوی و پایان شرایط فوق‌العاده ناشی از شیوع کرونا.
پیشنهاد ۳: برقراری امکان امهال سهم حق بیمه کارفرمایان و پذیرش لیست‌های بیمه فصل بهار 99 با دریافت تعهد پرداخت از کارفرمایان به‌صورت قسطی از مهرماه 1399 صرفا بدون اخذ جریمه دیرکرد.
پیشنهاد ۴: تامین اعتبار از سوی دولت جهت حمایت بی‌قید و شرط از کارگران بیکار شده تمامی کسب‌وکارها برای پرداخت بیمه بیکاری حداقل به مدت 3ماه.
پیشنهاد ۵: برقراری بیمه بیکاری برای مشاغل خویش فرمای داوطلب به مدت حداقل 3ماه.
پیشنهاد ۶: احیای ماده 80 قانون برنامه پنجم توسعه مبنی بر معافیت حق بیمه افزایش نیروی واحدهای تولیدی (اعمال تخفیف پلکانی یا تامین بخشی از حق بیمه سهم کارفرمایان کارگاه‌هایی که با تایید یا معرفی واحدهای وزارت کار و امور اجتماعی در جهت به کارگیری نیروی کار جدید مبادرت می‌کنند، به شرط آنکه واحد، تازه تاسیس بوده یا در سال قبل از آن، کاهش نیروی کار نداشته باشد.)
پیشنهاد ۷: بخشودگی جرایم بدهی سررسیده شده کارفرمایان به تامین اجتماعی و تمدید بخشنامه بخشودگی جرایم و تقسیط بدهی تا پایان خرداد 1399.
پیشنهاد ۸: پرداخت حق‌السهم افزایش پایه سنوات در کارگاه‌های کمتر از ۵۰ نفر توسط دولت (این مبلغ هرماه در لیست حقوق کارگران این واحدها محاسبه و توسط کارفرمایان پرداخت شود، اما مبلغ مذکور در همان ماه از حق‌السهم بیمه کارفرمایان کسر و مابقی به سازمان تامین اجتماعی پرداخت شود؛ به‌نحوی که سازمان تامین اجتماعی در این رابطه با دولت طرف باشد.)
پیشنهاد ۹: عدم محاسبه و وصول مابه‌التفاوت مبلغ افزایش سایر سطوح مزدی در لیست سال جدید، نسبت به بهمن سال قبل، درخصوص کارفرمایانی که با توافق کارگر، افزایش مزد را در قرارداد جدید، منظور کرده‌اند (از طریق اصلاح دستورالعمل دستمزد مشمول کسر حق بیمه تامین اجتماعی و نرم‌افزار محاسباتی حق بیمه سنواتی).
پیشنهاد ۱۰: تدوین و ابلاغ دستورالعملی از سوی سازمان تامین اجتماعی برای تعیین نحوه ارسال لیست بیمه با توجه به تعلیق، تعطیلی یا حضور شیفتی کارکنان در برخی مشاغل.
پیشنهاد ۱۱: توقف حسابرسی دفاتر قانونی موسسات و شرکت‌ها تا پایان قانون برنامه ششم توسعه و صدور مفاصاحساب قراردادها صرفا با رسیدگی به سرفصل حقوق و دستمزد بدون نیاز به مراجعه حضوری به محل کارفرما.
پیشنهاد ۱۲: تعلیق کلیه اجرائیات بدهی‌های کارفرمایان به تامین اجتماعی تا پایان شهریور 1399.
پیشنهاد ۱۳: تعلیق برگزاری جلسات هیات‌های تشخیص مطالبات بدوی و تجدیدنظر و کمیته‌های تشخیص و تجدید نظر مشاغل سخت‌وزیان‌آور و همچنین برنامه‌های آموزشی در حوزه کار در کلیه استان‌ها تا اطلاع ثانوی و پایان شرایط فوق‌العاده.
پیشنهاد ۱۴: تمدید گواهی‌های صلاحیت ایمنی صادره از سوی مرکز تحقیقات وزارت کار بدون نیاز به مراجعه حضوری.
پیشنهاد ۱۵: تسری کلیه تسهیلات برقرار شده برای کارفرمایان به اتحادیه‌ها و تشکل‌های اقتصادی.
