سمت‌و‌سوی سرمایه‌گذاری در صنعت

روند توسعه صنعتی از ابتدای سال ۹۶ به کدام سمت حرکت کرده است؟ ارزیابی‌ها نشان‌دهنده آن است که در هفت ماه منتهی به مهر سال جاری، راه‌اندازی واحدهای جدید صنعتی از میان ۲۷ رشته فعالیت، به «ساخت محصولات از لاستیک و پلاستیک»،‌ «ساخت سایر محصولات کانی غیرفلزی» و «محصولات غذایی و انواع آشامیدنی» اختصاص دارد. در توسعه واحدهای فعال صنعتی نیز از میان ۲۶ رشته فعالیت، رشته‌های «محصولات غذایی و انواع آشامیدنی»، «ساخت محصولات از لاستیک و پلاستیک» و «ساخت مواد و محصولات شیمیایی» بیشترین پروانه‌های بهره‌برداری توسعه‌ای را به خود اختصاص داده‌اند.

آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت بیانگر آن است که در هفت ماه منتهی به مهر سال جاری در مجموع ۳۲۳۵ فقره پروانه بهره‌برداری در کشور صادره شده است که سهم پروانه‌های بهره‌برداری ایجادی (شامل پروانه‌های بهره‌برداری صادره برای راه‌اندازی واحدهای جدید صنعتی می‌شود) از مجموع پروانه‌های بهره‌برداری صادره برابر با ۱۷۸۶ فقره بوده و پروانه‌های بهره‌برداری توسعه‌ای (شامل پروانه‌های بهره‌برداری صادره برای توسعه واحدهای فعال می‌شود) نیز برابر با ۱۴۴۹ فقره بوده است. از سوی دیگر آمار اعلام شده بیانگر آن است که رشد صورت گرفته در مدت زمان مورد بررسی تنها در برگیرنده رشد به لحاظ تعداد نبوده، بلکه پروانه‌های بهره‌برداری صادره به لحاظ سرمایه‌گذاری و ایجاد اشتغال نیز نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد داشته‌اند. آمارها بیانگر آن است که در مدت زمان مذکور، سرمایه محقق شده حدود ۱۶۳ هزار میلیارد ریال بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از ۲۱ درصد داشته است، اشتغال ایجاد شده به واسطه پروانه‌های بهره‌برداری صادره در هفت ماه منتهی به مهر سال جاری نیز برای بیش از ۵۳ هزار نفر است که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از ۲۲ درصدی داشته است.

براساس آمار اعلام شده از مجموع پروانه‌های بهره‌برداری صادره در مدت زمان مذکور، بیشترین پروانه بهره‌برداری صادره به لحاظ تعداد با ۴۷۹فقره به گروه صنعتی «محصولات غذایی و انواع آشامیدنی‌ها» اختصاص داشته است. در رده‌های بعدی نیز «محصولات از لاستیک و پلاستیک» با ۴۴۹ فقره، «ساخت مواد و محصولات شیمیایی» با ۳۵۷ فقره، «سایر محصولات کانی غیرفلزی» با ۲۸۹ فقره و «محصولات فلزی فابریکی به استثنای ماشین‌آلات» با ۲۲۹ فقره پروانه بهره‌برداری صادره قرار دارند. داده‌های اعلام شده همچنین بیانگر آن است که گروه «ساخت فلزات اساسی» با بیش از ۴۰ هزار میلیارد ریال بالاترین سرمایه‌گذاری محقق‌شده را به خود اختصاص داده است که با توجه به مجموع سرمایه محقق شده در مدت زمان مذکور می‌توان گفت نزدیک به ۲۵ درصد از سرمایه‌گذاری کل کشور به این گروه اختصاص یافته است. در رده‌های بعدی نیز گروه‌های «ساخت مواد و محصولات شیمیایی»، «محصولات غذایی و انواع آشامیدنی»، «ساخت سایر محصولات کانی غیرفلزی» و «ساخت محصولات فلزی فابریکی به استثنای ماشین‌آلات» قرار دارند که در دوره زمانی مذکور بیشترین سرمایه محقق شده را به خود اختصاص داده‌اند. از سوی دیگر براساس آمار اعلام شده از میان مجموع پروانه‌های بهره‌برداری صادره بیشترین پروانه بهره‌برداری صادره در میان استان‌های کشور به استان آذربایجان شرقی با ۲۷۹فقره پروانه بهره‌برداری اختصاص داشته است. در جایگاه بعدی استان‌های اصفهان با ۲۷۷ فقره، تهران با ۲۷۴ فقره، البرز با ۱۶۸ فقره و قم با ۱۶۷ فقره پروانه بهره‌برداری در جایگاه بعدی قرار گرفته‌اند. اما از میان مجموع پروانه‌های بهره‌برداری صادره در مدت زمان مذکور سهم مناطق آزاد و ویژه نیز برابر با ۱۴۳ فقره پروانه بهره‌برداری بوده که در این میان منطقه آزاد چابهار و ماکو با ۲۵ فقره پروانه بهره‌برداری بیشترین سهم را از پروانه‌های صادره به خود اختصاص دادند.

آمار اعلام شده بیانگر آن است که بالاترین میزان سرمایه‌گذاری مندرج در پروانه‌های بهره‌برداری صادره را استان خراسان رضوی با نزدیک به ۱۹ هزار میلیارد ریال به خود اختصاص داده است. همچنین ارزیابی صورت گرفته بیانگر آن است که متوسط سرمایه‌گذاری برای راه‌اندازی یک واحد در این دوره برابر با ۴/ ۵۰ میلیارد ریال بوده است.

آخرین وضعیت واحدهای جدید

آمار اعلام شده همچنین بیانگر آن است که در مدت زمان مورد بررسی گروه «محصولات از لاستیک و پلاستیک» به لحاظ تعداد بیشترین پروانه‌های بهره‌برداری صادره ایجادی را به خود اختصاص داده است، مجموع پروانه بهره‌برداری ایجادی صادر شده برای این گروه برابر با ۲۴۵ فقره بوده و پس از این گروه، «ساخت سایر محصولات کانی غیرفلزی» با ۲۰۱ فقره پروانه بهره‌برداری قرار دارد. گروه «محصولات غذایی و انواع آشامیدنی‌ها» با ۱۸۹ فقره، «ساخت مواد و محصولات شیمیایی» با ۱۶۵ فقره،‌ «ساخت محصولات فلزی فابریکی به‌استثنای ماشین‌آلات» با ۱۵۸ فقره پروانه بهره‌برداری ایجادی صادره در هفت ماه سال جاری در جایگاه بعدی قرار گرفته‌اند. سرمایه محقق شده برای پروانه‌های بهره‌برداری ایجادی در مدت زمان مذکور بیش از ۱۰۷ هزار میلیارد ریال بوده که گروه «ساخت فلزات اساسی» در مدت زمان مورد بررسی توانست بیشترین سرمایه‌گذاری محقق شده را در راستای ایجاد واحدهای جدید به خود اختصاص دهد. مجموع سرمایه‌گذاری صورت گرفته برای این گروه بیش از ۲۹ هزار میلیارد ریال بوده که برای ۱۲۲ فقره پروانه بهره‌برداری ایجادی صادره صورت گرفته است. اما با توجه به ارزیابی صورت گرفته در مدت زمان مذکور استان‌های اصفهان با ۱۶۱ فقره، آذربایجان شرقی با ۱۲۷ فقره، تهران با ۱۲۰ فقره، قم با ۱۰۱ فقره و فارس با ۹۴ فقره بیشترین سهم را از پروانه‌های بهره‌برداری صادره ایجادی به خود اختصاص داده‌اند. از سوی دیگر، سهم مناطق آزاد و ویژه اقتصادی نیز در این مدت از میان پروانه‌های بهره‌برداری ایجادی صادره برابر با ۹۴ فقره بوده که منطقه ویژه اقتصادی با ۲۲ فقره پروانه ایجادی صادره بیشترین سهم را به خود اختصاص داده و پس از آن منطقه آزاد ارس با ۱۶ فقره پروانه بهره‌برداری صادره ایجادی در جایگاه بعدی قرار گرفته است.

آخرین وضعیت توسعه‌ای‌ها

آمار اعلام شده همچنین بیانگر آن است که در مدت زمان مورد بررسی گروه «محصولات غذایی و انواع آشامیدنی‌ها» به لحاظ تعداد بیشترین پروانه‌های بهره‌برداری صادره توسعه‌ای را به خود اختصاص داده است. مجموع پروانه بهره‌برداری توسعه‌ای صادر شده برای این گروه ۲۹۰ فقره بوده و پس از آن گروه «محصولات از لاستیک و پلاستیک» با ۲۰۴ فقره، «ساخت مواد و محصولات شیمیایی» با ۱۹۲ فقره،‌ «ساخت ماشین‌آلات و تجهیزات» با ۸۹ فقره و «ساخت سایر محصولات کانی غیرفلزی» با ۸۸ فقره پروانه بهره‌برداری توسعه‌ای صادره در جایگاه بعدی قرار دارند.

از سوی دیگر سرمایه محقق شده برای پروانه‌های بهره‌برداری توسعه‌ای در مدت زمان مذکور بیش از ۵۵ هزار میلیارد ریال بوده که گروه «ساخت فلزات اساسی» در مدت زمان مورد بررسی توانست بیشترین سرمایه‌گذاری محقق شده را به خود اختصاص دهد. مجموع سرمایه‌گذاری صورت گرفته برای این گروه نزدیک به ۱۱ هزار میلیارد ریال بوده که برای ۷۲ فقره پروانه بهره‌برداری توسعه‌ای صادره صورت گرفته است. با توجه به ارزیابی صورت گرفته در مدت زمان مذکور استان تهران با ۱۵۴ فقره پروانه بهره‌برداری توسعه‌ای توانست بیشترین سهم را پروانه‌های بهره‌برداری توسعه‌ای به خود اختصاص دهد. در جایگاه بعدی نیز استان‌های آذربایجان شرقی با ۱۵۲ فقره، اصفهان با ۱۱۶ فقره، البرز با ۱۰۵فقره و خراسان رضوی با ۷۰ فقره پروانه بهره‌برداری توسعه‌ای در جایگاه بعدی قرار گرفته‌اند.