مسوولان وزارت جهاد کشاورزی اذعان می‌کنند که به دلیل محدودیت‌های منابع آبی امکان دستیابی به خودکفایی ۱۰۰‌درصد وجود ندارد، اما ظرف چندسال طی برنامه‌ریزی منسجم می‌توان میزان واردات را به ۵۰‌درصد کاهش داد. در حالی که رئیس پیشین اتحادیه بارفروشان بارها اعلام کرده که با برنامه‌ریزی مناسب ظرف حداکثر ۵ سال آینده امکان خودکفایی میوه‌های گرمسیری وجود دارد که بر این اساس بیش از یک میلیارد دلار صرفه‌جویی ارزی خواهیم داشت و همچنین امکان صادرات و ورود ارز به کشور هم وجود دارد.

تولید سالانه ۲۵۰ هزارتن موز در کشور

محمد برومندی معاون امور باغبانی وزارت جهاد گفت: بر اساس آمار سالانه ۲.۵ میلیون تن محصولات باغبانی به ۲۰۰ کشور دنیا صادر می‌شود که براین اساس نزدیک ۴۵ تا ۵۰‌درصد درآمد ارزی کشور متعلق به حوزه باغبانی است. به گفته او، به‌رغم آنکه سالانه ۲۵۰ هزارتن موز در جنوب کشور به‌ویژه سیستان و بلوچستان تولید می‌کنیم، اما ۶۰۰ هزارتن موز در سال وارد می‌شود که برای آن ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون یورو از کشور خارج می‌شود. برومندی ادامه داد: با کمک بخش خصوصی پروژه‌ای را در سیستان و بلوچستان آغاز و با هندی‌ها مشارکت داریم به طوری که از ۹۶ میلیون تن موز تولیدی در دنیا، ۳۶ میلیون تن در هندوستان تولید می‌شود که براین اساس مذاکراتی را در ایران و هندوستان داشتیم و پروژه مشترکی را با حضور بخش خصوصی و هندی‌ها در سیستان و بلوچستان به‌صورت پایلوت اولیه در ۱۰۰ هکتار آغاز کردیم و پیش‌بینی می‌شود که ظرف ۲ تا ۳ سال آینده با افزایش سطح زیرکشت موز می‌توانیم نیاز داخل را تامین کنیم‌‌.

معاون امور باغبانی وزارت جهاد با بیان اینکه در تولید انبه محدودیت‌های بیشتری داریم، گفت: بنابر آمار حدود سالانه ۷۰ هزارتن انبه در کشور تولید می‌شود و در مناطقی که مستعد کار است و مساله آب نداشته باشیم، این امکان وجود دارد که با ارقام ‌‌خوب تجاری دنیا با بخش تحقیقات خودمان بتوانیم تولید کنیم. اما توان خودکفایی کامل در میوه‌های گرمسیری وجود ندارد. بر اساس آمار رتبه یک تا هشت تولید ۳۱ محصول باغبانی در دنیا مربوط به ایران است که بر این اساس کلیه نیاز مصرف‌کنندگان در این بخش در داخل تولید می‌شود و تنها در حوزه ۴ میوه گرمسیری واردات داریم.

خودکفایی میوه‌های گرمسیری ظرف ۱۰ سال دست یافتنی است

در ادامه رضا نورانی رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی گفت: در مواقعی که واردکننده مشکلی در دسترسی به ارز ندارند، در آن مقطع واردات میوه‌های گرمسیری ایرادی ندارد، اما از زمانی که با مشکل کمبود ارز مواجه هستیم تنها می‌توانیم در ارتباط با تبادل کالا واردات انجام دهیم به طوری که در قبال صادرات سیب به هند موز وارد کنیم. به گفته او، در فصل تابستان به دلیل تنوع کالا و تولید میوه‌های گوناگون و انبوه، واردات میوه‌های گرمسیری در قبال تولید داخل جالب نیست، اما در ارتباط با موز، آمار و ارقام تولیدی در سیستان و بلوچستان و دیگر استان‌ها باید آمار واردات داشته باشیم چراکه موز در سبد کالایی مصرف‌کننده قرار گرفته است و از طریق تهاتر باید موز وارد کنیم، بعضا این طور نباشد که در مقطعی مجوز بدهیم و مجدد متوقف کنیم.

نورانی ادامه داد: با توقف واردات موز در بنادر حواله فروشی و کاغذ فروشی اتفاق می‌افتد به طوری که برای یک کانتینر موز ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان مجوز فروشی رخ می‌دهد. حال اگر قرار است واردات گرمسیری داشته باشیم در ثبت‌سفارش باید دقت کنیم، در قید این صورت امکان تجارت وجود ندارد و افراد به سمت دلال بازی می‌روند. رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی گفت: در سنوات گذشته ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون دلار واردات موز داشتیم، در حالی که ظرف ۱۰ سال نهادهای تصمیم‌گیر و امکاناتی طی برنامه‌ریزی می‌توانند شرایطی را فراهم کنند که به خودکفایی دست یابیم و در این زمینه باید کمیته ملی تشکیل شود تا مشکلات را حل و فصل کند. با توجه به پتانسیل اقلیمی کشور، سالانه ۲۶ میلیون تن محصولات باغبانی تولید می‌شود که براین اساس در تامین تمامی میوه‌ها جز ۴ میوه گرمسیری خودکفا هستیم که سالانه مقادیر قابل‌توجهی ارز از کشور خارج می‌شود که وزارت جهاد با توسعه تولید در سواحل مکران به‌دنبال خودکفایی و خوداتکایی حداکثری است.