جزئیات مصرف برنج در خانوارهای ایرانی
جزئیات گزارش طرح آماری هزینه درآمد خانوارهای شهری و روستایی در کل کشور طی سال ۹۷ نشان میدهد که هر خانوار مرفه بهطور متوسط درسال ۵/ ۱۴۷کیلوگرم برنج ایرانی مصرف کرده است که در این بین مصرف محرومترین گروه خانوارها (به لحاظ هزینه) تنها به ۹۶/ ۱ کیلوگرم رسیده است. هرچند آمارهای تولید (و تغییرات قیمتی یا تورم) انواع کالاها بهصورت ماهانه منتشر میشود اما اطلاعات دقیقی از میزان مصرف خانوارهای ایرانی وجود ندارد و تنها سند قابل اتکا در این حوزه رجوع به طرح آماری هزینه درآمد خانوار است.بررسیهای اولیه در سال ۹۶ نشان داد که متوسط میزان مصرف برنج هر خانوار شهری ۱۲۰ کیلوگرم و در خانوار روستایی ۱۱۴ کیلوگرم بوده است. بهطور متوسط در سال ۹۷ میزان مصرف انواع برنج (درجه یک و دو خارجی و برنجهای ایرانی) در یک خانوار شهری ۳/ ۱۰۲ کیلوگرم و در خانوار روستایی ۱۱۱ کیلوگرم بوده است.از سوی دیگر حتی با وجود ثابت ماندن قیمت برنجهای خارجی در سال ۹۷، مصرف برنج درجه یک خارجی در بین خانوارهای محروم (روستایی) تنها به ۵ کیلوگرم و برنج خارجی درجه دو تنها به ۷/ ۵ کیلوگرم در سال رسیده است.
درخصوص میزان مصرف برنج در روستاهای کشور این نکته نیز قابلتوجه است که گروه مرفه هزینهای روستایی، علاوه بر مصرف متوسط سالانه ۵/ ۱۴۷ کیلوگرم برنج ایرانی، سالانه ۲/ ۱۲۲ کیلوگرم برنج خارجی نیز مصرف میکنند که از این آمار تنها ۵/ ۱۱ کیلوگرم مربوط به برنج خارجی درجه دو بوده است. خود این رقم از متوسط مصرف برنج خارجی(درجه یک و دو) یک خانوار گروه محروم بیشتر است.بر این اساس ۴ گروه پرهزینه جامعه روستایی به ترتیب ۵/ ۱۴۷ کیلو، ۹/ ۴۳ کیلو، ۱/ ۱۵ کیلو و ۳۹/ ۷ کیلوگرم بوده که خود این آمار نشاندهنده اختلاف بالای گروه هزینهای مرفه با گروههای هزینهای پایینتر از خود حتی در جامعه روستایی است.باتوجه به تغییرات و شوک قیمتی ناشی از نوسانات نرخ ارز و تاثیرات آن بر معیشت مردم در سال ۹۷، بهنظر میرسد تمایل اقشار متوسط جامعه به استفاده از انواع برنج خارجی درجه یک و دو افزایش یافته است. از دلایل افزایش مصرف برنجهای خارجی، اختصاص ارز از سوی دولت به واردات برنج (که از جمله کالاهای اساسی محسوب میشود) و افزایش قیمت انواع برنج ایرانی بود.