چرا شهر درست نگهداری نمیشود؟
پسرفت تهران در مدیریت پسماند
ناصر امانی، مقام سابق شهرداری و عضو فعلی شورای شهر تهران در خصوص وضعیت نگهداشت شهر از جمله نظافت گفت: تماسهای مردم با سیستم ۱۳۷ شاخص خوبی است که ضعفهای کار را به درستی نشان میدهد؛ هرزمان که تماسهای مردمی حول یک موضوع افزایش یابد، نشان میدهد مشکلی در این بخش وجود دارد و باید سریعا فکری برای برطرف کردن مشکل کرد. وی با بیان اینکه افزایش ۶۰درصدی تماسهای مردم کاملا درست است و ما هم به عنوان اعضای شورای شهر در طول شبانهروز مرتبا پیامهای تصویری و صوتی و مکتوب مردمی را دریافت میکنیم افزود: روز گذشته تصویری را در شبکههای اجتماعی تحت عنوان «تهران بدون روتوش» دیدم که یک سطل زباله پرشده در یکی از محلات تهران را نشان میداد و زبالهها اطراف و پیادهرو حاشیه مخزن را هم گرفته بود. وی با اشاره به اینکه این حجم از تماسهای مردمی در حوزه نظافت معابر و پسماند نشان میدهد ما در این بخش دچار مشکل هستیم، افزود: نظافت معابر، پسماند و جمعآوری زبالهها یک زنجیره است که از مبدأ ساختمانهای تجاری، اداری و مسکونی شروع میشود و این زنجیره تا کهریزک و محل دفن زبالهها ادامه مییابد؛ از این رو اگر هر قطعه از این زنجیره معیوب باشد، ما دچار مشکل خواهیم شد.
وی با اشاره به رها شدن طرح جامع پسماند در حوزه مدیریت شهری گفت: در دوره گذشته یک طرح میلیاردی با همکاری یکی از دانشگاهها تحت عنوان طرح جامع پسماند در شورای پنجم ارائه شد و آن زمان گفته شد که مطالعه و ارائه این طرح ۵ میلیارد تومان برای شهرداری هزینه داشته است که پس از تصویب در شورای شهر وقت، به شهرداری ابلاغ شد؛ حالا اگر از مدیران مربوطه در شهرداری تهران بپرسید طرح جامع پسماند چیست؟ اظهار بیاطلاعی میکنند در حالی که این طرح قرار بود مبنای جمعآوری و انتقال این زنجیره از محل تولید زباله تا انتهای مسیر دفن، بازیافت یا سوزاندن زبالهها باشد.
وی با تاکید بر اینکه متاسفانه ما درحال حاضر در تمام زنجیرههای جمعآوری زباله، تفکیک از مبدأ و... دچار مشکل هستیم، گفت: امآراف (مرکز مدیریت یکپارچه پسماند شهری) که چند ماه پیش در شنبههای امید و افتخار افتتاح شد و گفته شد روزانه چند تن زباله در مبدأ تفکیک خواهد شد، بلافاصله پس از افتتاح تعطیل شد و تا همین امروز تعطیل است و هیچ بهرهبرداری از این مجموعه نشده است و واقعا از سرنوشت آن بیاطلاعیم.
امانی با اشاره به تغییرات مدیریتی پی در پی در شهرداری تهران ادامه داد: از آن سو سازمان مدیریت پسماند در طول ۱۵ تا ۲۰ ماه گذشته سه مدیرعامل عوض کرده؛ از این رو وقتی چنین موضوعاتی را میبینیم نمیتوانیم انتظار داشته باشیم که بحث نظافت و رفت و روب معابر شهری، روی یک روال درست و منطقی باشد.
وی با بیان اینکه حل این مشکل نیازمند ریشهیابی دقیق و عمیق است افزود: امروز پیمانکاران خدمات شهری شهرداری تهران، چه آنهایی که در سطح مناطق کار میکنند و چه آنهایی که با سازمان مدیریت پسماند برای حمل پسماند قرارداد دارند، همگی نسبت به مبلغ قرارداد و شیوهنامهشان اعتراض دارند و مدعی هستند که هزینههای آنها دیده نشده و برهمین اساس مجبورند از یکی از پارامترهای کاری خود کم کنند؛ یعنی یا تعداد نیروی انسانیشان را کاهش دهند، یا تعداد ترددها را کم کنند و بالاخره به گونهای کار کنند که متضرر نشوند. امانی در پاسخ به این پرسش که آیا شهرداری برای حل این موضوع، با مشکل مالی و بودجهای مواجه است یا خیر، گفت: معاون برنامهریزی شهرداری تهران اعلام کرده که حقوق امسال کارگران خدمات شهری را ۴۰درصد افزایش داده، این یعنی اگر مشکل مالی و اعتباری وجود داشت که شاهد این افزایش نبودیم و بنابراین مشکل اعتبار وجود ندارد.
وی خاطرنشان کرد: به اعتقاد بنده، بیثباتیها، رها شدن طرح جامع پسماند، رها شدن بحث تفکیک پسماند از مبدأ و مواردی از این دست، عامل نابسامانی و پسرفت ما در حوزه نگهداشت شهر شده که خود دوستان شهرداری نیز معترف هستند. عضو شورای شهر تهران در پاسخ به این پرسش که چرا ما در حوزههای دیگر همچون شستوشوی جداول شهری و مواردی از این دست نیز دچار مشکل هستیم، گفت: همه این موارد جزو موارد نگهداشت شهر است و پیمانکارانی که وظیفه رفت و روب معابر و جمعآوری زبالهها را در سطح مناطق دارند، وظیفه شستوشوی مخازن و لایروبی جویها و انهار را دارند که برای حل این موضوعات لازم است کل این زنجیره یک بار به صورت دقیق و عمیق مورد بررسی قرار گیرد و مشکلات هر بخش احصا و برطرف شود.
وی در پاسخ به اینکه آیا پسرفت شهر تهران پذیرفتنی است، گفت: متاسفانه این پسرفت مشهود است و نیازی به گفتن ما ندارد؛ شما خودتان در تهران قدم بزنید و نگاهی به جویها، مخازن زباله، معابر و... بیندازید، آن وقت میبینید که آیا پسرفت داشتهایم یا پیشرفت.
امانی در پاسخ به اینکه آیا آقای زاکانی و مدیران ارشد شهری، نسبت به این موارد و پسرفت شهر تهران در این حوزه واکنشی داشتهاند یا نه، گفت: متاسفانه ما اخیرا جلسه یا گفتوگویی با معاون خدمات شهری و شهردار تهران نداشتهایم و البته پیگیری این موارد وظیفه کمیسیون سلامت، محیطزیست و خدمات شهری است که با معاون خدمات شهری، مدیرعامل پسماند و... برای این موارد جلسه داشته باشد و آنها را برای پیگیری این موضوعات دعوت کند ولی ما به عنوان اعضای شورای شهر، این مشکلات را شاهدیم و شاهد پیامهای متعدد مردمی و گلایههای شهروندان در این بخش هستیم.
وی در ادامه با تاکید مجدد بر ضرورت برنامهریزی بر اساس طرح جامع مدیریت پسماند گفت: این طرح اگر طرح خوب و کاملی است، همه باید به صورت صد درصدی مقید به اجرای آن و پیگیری اجرای آن باشیم و اگر این طرح ناقص است، نواقص را برطرف و سپس آن را اجرا کنیم چراکه حل این مشکلات بدون دید کل این زنجیره، امکانپذیر نیست. چه تفکیک از مبدأ، چه طراحی محل نصب مخزن زباله، جنس پلاستیکی یا فلزی مخزنها، نحوه تخلیه مخازن توسط پیمانکاران و موارد متعددی از این دست که باید مجدد بررسی شود.
امانی گفت: حتی شهرداری اعلام کرد که قصد دارد مخازن فعلی را تغییر دهد و در خیابان شهید قرنی نیز به صورت نمونه، مخازن جدیدی کار شد ولی هنوز میزان کارآیی این مخازن که ثابت هستند و امکان برداشت زباله توسط زبالهگردها نیز از آنها وجود ندارد، روشن نشده است.
وی در پایان در پاسخ به این سوال که چرا شهرداری تهران، طرح جامع مدیریت پسماند را اجرا نمیکند، گفت: این سوال را باید مدیران شهرداری تهران پاسخ دهند ولی پس از پیگیریها مقرر شده بود که معاون خدمات شهری و مدیرعامل سازمان پسماند به صحن شورای شهر تهران بیایند و گزارشی را ارائه بدهند ولی با این جابهجایی جدید باید منتظر بمانیم.