رقابت شانه به شانه بانکهای خارجی برای جذب بیشتر مشتریان در ترکیه
اما بخش خصوصی بانکداری در ترکیه در دهه ۱۹۵۰ با یک رشد سریع مواجه شد. در دهه ۱۹۸۰ هم آزاد‌سازی تدریجی بخش بانکی و ورود بانکهای خارجی به این کشور منجر به رونق نظام بانکی ترکیه شد. دهه ۱۹۹۰ بحران‌های بانکی منجر به ادغام و ملی شدن برخی از بانکها شد اما بخش بانکی این کشور در دهه ۲۰۰۰ با ثبات بیشتر و افزایش رقابت مواجه بود. بانکداری ترکیه در دهه ۲۰۱۰ با رشد مجدد روبه‌رو شد که این رشد با افزایش نقش بانکداری اسلامی نیز همراه بود. امروزه، سیستم بانکی ترکیه خصوصی شده و شامل تعداد زیادی بانک داخلی و خارجی است. بانکها طیف گسترده‌‌‌ای از محصولات و خدمات را به مشتریان خود ارائه می‌‌‌دهند، از جمله حساب‌‌‌های سپرده، وام، کارت‌‌‌های اعتباری و خدمات سرمایه‌‌‌گذاری.
برخی از مهم‌‌‌ترین بانکهای ترکیه عبارتند از: بانک زراعت، ایش بانک، هالک بانک، اک بانک، دنیز بانک و گارانتی بانک. بخش بانکی نقش مهمی دراقتصاد ترکیه ایفا می‌‌‌کند. بانکها با ارائه منابع مالی به خانوارها و کسب‌‌‌وکارها، به رشد اقتصادی کمک می‌‌‌کنند و آنها همچنین نقش مهمی در انتقال وجوه و تسهیل پرداخت‌‌‌ها دارند. تعداد زیادی بانک در این کشور فعال هستند که برای جذب مشتری با یکدیگر رقابت می‌‌‌کنند. این امر می‌‌‌تواند منجر به کاهش سودآوری و افزایش ریسک برای نظام بانکی شود.
با وجود برخی چالش‌‌‌ها، چشم‌‌‌انداز بخش بانکی ترکیه مثبت است و انتظار می‌‌‌رود که با رشد اقتصاد ترکیه، تقاضا برای خدمات بانکی نیز افزایش یابد. درترکیه تعداد دقیق بانکها به طور مداوم در حال تغییر است، زیرا بانکها ادغام می‌‌‌شوند، شعبه‌‌‌های جدید افتتاح می‌‌‌کنند و گاهی نیزتعطیل می‌‌‌شوند. با این حال، طبق آخرین اطلاعات موجود، در حال حاضر حدود ۵۴ بانک در ترکیه فعال هستند. ازاین تعداد، ۲ بانک دولتی و ۵۲ بانک خصوصی هستند. دو بانک دولتی عبارتند از:
بانک زراعت: بزرگ‌ترین بانک دولتی ترکیه که در سال ۱۸۸۸ تاسیس شده و بزرگ‌ترین بانک دولتی ترکیه با دارایی حدود ۳۰۰ میلیارد دلار است.
هالک بانک: دومین بانک بزرگ دولتی ترکیه که در سال ۱۹۳۸ تاسیس شده و دارایی آن حدود ۵۴۳ میلیارد لیر ترکیه است.
برخی ازبزرگ‌ترین بانکهای خصوصی ترکیه عبارتند از:
ایش بانک: بزرگ‌ترین بانک خصوصی ترکیه که در سال ۱۹۲۴ تاسیس شده با دارایی حدود ۲۵۰ میلیارد دلار.
آک بانک: دومین بانک بزرگ خصوصی ترکیه که در سال ۱۹۴۸ تاسیس شده با دارایی حدود ۲۰۰ میلیارد دلار.
گارانتی بانک: سومین بانک بزرگ خصوصی ترکیه که درسال ۱۹۶۳ تاسیس شده با دارایی حدود ۱۵۰ میلیارد دلار.
دنیز بانک: چهارمین بانک بزرگ خصوصی ترکیه که در سال ۱۹۹۰ تاسیس شده با دارایی حدود ۱۵.۷ میلیارد دلار.
بانکهای دولتی، نقش مهمی در تامین مالی بخش‌‌‌های کلیدی اقتصاد ترکیه مانند کشاورزی، زیرساخت و صنعت دارند. بانکهای خصوصی، طیف گسترده‌‌‌ای از محصولات و خدمات را به مشتریان خرد و شرکتی ارائه می‌‌‌دهند و نقش مهمی در ترویج نوآوری و رقابت در سیستم بانکی ایفا می‌‌‌کنند. علاوه بر بانکهای داخلی، تعداد زیادی بانک خارجی نیز در ترکیه شعبه دارند. همچنین، موسسات مالی غیر بانکی متعددی نیز در ترکیه فعال هستند که خدمات مختلفی مانند ارائه وام، صدور کارت اعتباری و مدیریت ثروت را ارائه می‌‌‌دهند. بانکها در ترکیه نقش حیاتی در اقتصاد این کشور ایفا می‌‌‌کنند. آنها با ارائه طیف گسترده‌‌‌ای از خدمات مالی به خانوارها و کسب‌‌‌وکارها، به رشد اقتصادی، ثبات مالی و توسعه بلندمدت کشور کمک می‌‌‌کنند.
اعلام میزان دقیق ارزش کل دارایی تمام بانکهای ترکیه در یک زمان مشخص دشوار است، زیرا ارائه گزارش‌‌‌های مالی توسط بانکها در زمان‌‌‌های مختلف انجام میشود، یعنی در یک لحظه مشخص، ممکن است اطلاعات مربوط به تمام بانکها در دسترس نباشد. از طرفی هم روش‌‌‌های مختلفی برای ارزش‌‌‌گذاری دارایی‌‌‌های بانکی مانند وام‌‌‌ها، اوراق بهادار و املاک و مستغلات وجود دارد که می‌‌‌تواند منجر به اختلاف در برآوردها شود. با این حال، ارزش دارایی‌‌‌های بانکی دائما در حال نوسان است و تحت تاثیر عواملی مانند شرایط اقتصادی، نرخ بهره و نرخ ارز قرار می‌‌‌گیرد. طبق آخرین اطلاعات موجود، برآورد شده که ارزش کل دارایی‌‌‌های بخش بانکی ترکیه حدود ۲.۵ تریلیون دلار باشد. ناگفته نماند که تعداد زیادی بانک خارجی در ترکیه شعبه دارند که برخی از محبوب‌‌‌ترین بانکهای خارجی که درترکیه شعبه دارند عبارتند از:
Citi bank: یکی از بزرگ‌ترین بانکهای چند ملیتی در جهان که در شهرهای بزرگ ترکیه مانند استانبول، آنکارا و ازمیر شعبه دارد.
HSBC : یک بانک بزرگ بریتانیایی که در شهرهای بزرگ ترکیه مانند استانبول، آنکارا و ازمیر شعبه دارد.
Standard Chartered : یک بانک بزرگ بریتانیایی که در شهرهای بزرگ ترکیه مانند استانبول، آنکارا و ازمیر شعبه دارد.
Deutsche Bank : یک بانک بزرگ آلمانی که در استانبول شعبه دارد.
BNP Paribas :یک بانک بزرگ فرانسوی که در استانبول شعبه دارد.
UniCredit : بانک بزرگ ایتالیایی که در استانبول شعبه دارد.
Intesa Sanpaolo : یک بانک بزرگ ایتالیایی که در استانبول شعبه دارد.
Emirates NBD : یک بانک بزرگ اماراتی که در شهرهای بزرگ ترکیه مانند استانبول، آنکارا و ازمیر شعبه دارد.
Qatar National Bank : یک بانک بزرگ قطری که در استانبول شعبه دارد.
Kuwait Finance House : یک بانک بزرگ کویتی که در استانبول شعبه دارد.
البته خدمات ارائه شده توسط بانکهای خارجی در ترکیه ممکن است بسته به بانک و شعبه خاص متفاوت باشد. سهم بانکها در GDP ترکیه در سال ۲۰۲۲ حدود ۵.۵ درصد بود. این رقم نسبتا کمتر از سهم بانکها در GDP کشورهای توسعه‌‌‌یافته مانند ایالات‌متحده و چین است. ترکیه یک کشور در حال توسعه است و بخش مالی آن به اندازه کشورهای توسعه‌‌‌یافته رشد نداشته است. با این حال، در سال‌‌‌های اخیر اقداماتی برای تقویت بخش مالی ترکیه انجام شده که این اقدامات شامل خصوصی‌‌‌سازی برخی از بانکها، افزایش رقابت و ایجاد چارچوب نظارتی بوده است. این اقدامات به تدریج در حال بهبود عملکرد بخش بانکی ترکیه و افزایش سهم آن در GDP است.
برخی از کارشناسان معتقدند که سهم بانکها در GDP ترکیه می‌‌‌تواند در سال‌‌‌های آینده به ۷ تا ۸ درصد برسد. عوامل متعددی می‌‌‌تواند به افزایش سهم بانکها در GDP ترکیه کمک کند، از جمله، رشد اقتصادی به معنای افزایش تقاضا برای خدمات مالی مانند وام و اعتبار است که این امر می‌‌‌تواند به افزایش سودآوری بانکها و سهم آنها در GDP کمک کند. با افزایش دسترسی مردم به خدمات بانکی، تمایل به استفاده از این خدمات نیز افزایش می‌‌‌یابد که این امر می‌‌‌تواند به افزایش سهم بانکها در GDP کمک کند. استفاده از فناوری‌‌‌های جدید مانند بانکداری دیجیتال می‌‌‌تواند به کاهش هزینه‌‌‌ها و افزایش کارآیی بانکها کمک کند و این امر می‌‌‌تواندمنجر به افزایش سودآوری آنها و سهم آنها در GDP شود. با وجود برخی چالش‌‌‌ها، چشم‌‌‌انداز بخش بانکی ترکیه مثبت است و انتظار می‌‌‌رود سهم بانکها در GDP این کشور در سال‌‌‌های آینده به طور پیوسته افزایش یابد.
