مقایسه تولید در ایران و ترکیه
همچنین از نظر تکنولوژی و ماشینآلات مورد استفاده در خط تولید، نسبت به کشورهایی همچون فرانسه، آمریکا، اسپانیا و پرتغال که حرف اول را در این زمینه میزنند با اختلاف کمی در سطح مناسبی قرار داریم و ماشینآلات ساخت داخل از کیفیت خوبی برخوردار هستند؛ همچنین بخشخصوصی نیز در زمینه بومیسازی ماشینآلات گامهای موثری برداشته است. البته دانش فنی ساخت ماشینآلات در داخل وجود دارد اما برخی از قطعات دستگاه پرس اکستروژن باید وارد شوند.
متاسفانه ایران در زمینه صادرات و بازرگانی محصولات نیز بسیار ضعیف عمل کرده و در حال حاضر حتی توانایی صادرات به کشورهای همسایه را ندارد. همچنین ایران اکنون به واردکننده پروفیل از ترکیه که حرفی برای گفتن در صنعت آلومینیوم نداشت، تبدیل شده است؛ واردات پروفیل آلومینیومی از ترکیه آسیبهای فراوانی به تولیدکنندگان داخلی این محصول وارد کرده است. در صورتی که ایران سابقه صادرات به کشورهایی همچون عراق، افغانستان، آذربایجان، تاجیکستان، کویت و عمان را در کارنامه خود دارد. به دلیل اینکه نقل و انتقال پول از کشورهای خارجی به داخل با مشکل مواجه است، تولیدکنندگان بزرگ آلومینیوم در کشور در قبال صادرات آلومینیوم به صورت خام، پودر آلومینا وارد کشور میکنند؛ همین موضوع باعث شده تا تولیدکنندگان ترک مواد اولیه خود را نسبت به تولیدکنندگان داخلی با قیمت پایینتری خریداری کنند. میتوان گفت که مراودات تجاری بالا و قیمت مناسب محصولات، مزیتهای رقابتی تولیدکنندگان ترک نسبت به تولیدکنندگان ایرانی است.
به جز چالشهای ذکر شده . مشکل اصلی بیشتر صنایع ، نبود شایستهسالاری و عدم بهکارگیری افراد متخصص در جایگاههای حساس و مدیریتی است. به دلیل اینکه اهداف یک سازمان خصوصی بر مبنای سودآوری است، پارامترهای مختلفی همچون استفاده از تکنولوژی بهروز، مصرف درست انرژی و بهکارگیری نیروی انسانی در حد نیاز، مورد توجه قرار میگیرند اما در بخش دولتی عکس این قضیه حاکم است؛ اگر افراد شایسته با اهدافی درست بر سرکار باشند، به طور یقین بخش دولتی هم بسیار کارآمد خواهد بود.
اگر مقایسهای بین شرکتهای بزرگ تولیدکننده داخلی، با شرکتهایی همچون دوبال در امارات متحدهعربی یا آلبای بحرین داشته باشیم، پرواضح است که در زمینه تولید شمش بسیار عقب هستیم؛ در صورتی که صنعت آلومینیوم در ایران بیشینه طولانیتری داشته و هزینههای انرژی در داخل بسیار ارزانتر از سایر کشورهاست. متاسفانه طی مدتهای طولانی، در صنعت برق هیچ سرمایهگذاری جدیدی صورت نگرفته و هیچ وقت استفاده از انرژی خورشیدی در اولویت قرار نداشته است. به طور متوسط برای تولید یک کیلوگرم آلومینیوم در جهان به ۱۵ کیلووات ساعت انرژی برق نیاز است اما در ایران برای تولید یک کیلوگرم آلومینیوم حدود ۶ درصد بیشتر از میانگین مصرف جهانی، برق مصرف میشود؛ این اتفاق نتیجه عدم بهروزرسانی تکنولوژیهایی است که تولیدکنندگان آلومینیوم از آن بهره میبرند. همچنین در خصوص عدم بهروزرسانی تکنولوژیها باید به تکنولوژی ایر اسلب اشاره کنم که ۷سال است این تکنولوژی در جهان رواج یافته اما در ایران تنها یک شرکت مجهز به آن است. زمانی که مواد مذاب در حال تبدیل شدن به بیلت است، در روشهای سنتی آب به طور غیرمستقیم دمای مذاب را پایین میآورد اما در روش ایر اسلب به جای آب از ترکیب روغن و هوا برای کاهش دمای مذاب استفاده میکنند؛ استفاده از روش ایر اسلب باعث میشود تا کیفیت محصول نهایی بسیار افزایش یابد و مقدار ضایعات تولید شده به حداقل برسد. میتوان نتیجه گرفت که هدفگذاری تولید یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن شمش آلومینیوم، با توجه به عدم وجود زیرساختهای مناسب چه از نظر نرمافزاری و چه از نظر سختافزاری در کشور و همچنین عدم بهکارگیری افراد شایسته، بسیار بلند پروازانه و غیرقابل تحقق است.
به هر روی برای اینکه اقتصاد و صنعت کشوری رشد پیدا کند، باید زمام امور در دستان افراد کارشناس و متخصص قرار گیرد و دادن شعار در این خصوص معنایی ندارد.
اقتصاد کشورهایی همچون چین، هند، فرانسه و آمریکا بدون پشتوانه و برنامهریزی، جزو بزرگترین اقتصادهای جهان قرار نگرفتهاند و اقتصاددانان در رشد و توسعه آنها سهیم بودهاند.