افت فعالیت‌های صنعتی‌سازی کشور
این صحبت‌‌‌‌ها بخشی از دغدغه‌‌‌‌های حسین کشاورز، مدیرعامل شرکت تتیس پویا سازه حول محور چالش‌های صنعتی است. برای کسب اطلاعات بیشتر وی پاسخگوی سوالات ما بود.
در حال حاضر چه فعالیت‌هایی را در بخش ساختمان‌سازی انجام می‌دهید. پروژهای خود را معرفی کنید؟
در زمینه فناوری‌های نوین فعالیت می‌کنیم و همچنین مقدمات مذاکره با شرکت‌هایی را فراهم کرده‌ایم تا وارد مشارکت در اجرای طرح نهضت ملی مسکن شویم.
شرکت ما یک شرکت سهامی خصوصی است که در سال ۸۷ تاسیس شده و از ابتدای همان سال به سمت فناوری‌های نوین حرکت کردیم. دو سیستم وارد این مقوله کردیم که یکی به صورت لارج پنل و دیگری به صورت سیستم هیبریدی بود. سیستم هیبریدی مرکب از اسکلت فلزی پیچ و مهره‌ای با تیرهای کامپوزیت و سقف‌های پیش‌ساخته دابل تی است. لارج پنل در دنیا جا افتاده، اما سیستم هیبریدی محصول تفکر و تلاش طراحان خودمان است.
اسکلت فلزی پیچ و مهره‌ای مدت‌هاست در کشور ما اجرایی می‌شود و دیگر فناوری نوین محسوب نمی‌شود؛ اما ما آن را با سقف‌های پیش‌ساخته ترکیب کرده و به هر شکل تاییدیه این فناوری را از مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی گرفته‌ایم و اکنون در سایت مرکز تحقیقات اسم شرکت ما درج شده است. ما این سیستم را به نوعی از آنچه اجرا می‌شود کپی‌برداری کرده‌ایم و اصلاحاتی از نظر فنی و مقررات ۲۸۰۰ و آیین‌نامه‌ها و ضوابط نظام مهندسی در آن اعمال کرده‌ایم که جوابگو است.
چه پروژه‌هایی را با استفاده از این فناوری اجرا کرده‌اید؟
در فاز ۵ پرند زون ۲۸، پروژه مسکن مهر ۱۲۶ واحدی را با استفاده از این فناوری ساختیم. این پروژه در طول مدت ۸ ماه با احتساب نازک‌کاری به اتمام رسید. یعنی در مهر ماه سال ۸۹ این واحدها را شروع کردیم و در اردیبهشت ۹۰ تحویل دادیم که اکنون مردم در آن سکونت دارند.
اخیرا از این پروژه بازدید کردم تا اگر این تکنولوژی ایرادی داشته باشد؛ آن را رویت کنیم اما خوشبختانه هیچ ایرادی اعم از ترک قائم و افقی مشاهده نکردم. ما این پروژه پایلوت را از طریق قراردادهای سه‌جانبه که متولی آن شرکت مپسا به نمایندگی از شرکت عمران پرند بود، اجرا کردیم و به عنوان رتبه نخست انتخاب شدیم. هدف اصلی مپسا توسعه صادرات خدمات فنی مهندسی بود که تغییراتی در سیاست‌های مپسا ایجاد شد و بانک رفاه سهامدار اصلی شد و سیاست‌های آن مجموعه تغییر کرد. وگرنه اکنون جای خالی مپسا احساس می‌شود و دیگر مپسا ذی‌نفوذ نیست که بتواند فناوری‌های نوین را مدیریت کند و پیش ببرد، در حالی که در کشور ما این ضرورت حس می‌شود. چون نخبه‌های بسیار زیادی هستند که می‌توانند به صنعت ساختمان خدمت کنند.
برای سال آینده چه برنامه‌ریزی جهت اجرای پروژه‌های مشابه انجام داده‌اید؟
برای سال آینده مذاکراتی در خصوص اجرای دو پروژه انجام داده‌ایم که شامل یک پروژه هزارواحدی در پرند است. همچنین جهت همکاری در ایوانکی از ما درخواست شده است. اخیرا هم بر اساس معرفی‌نامه‌ای که از شرکت مادرتخصصی و وزارت راه و شهرسازی ارائه شده و ما را به کلیه شهرک‌های صنعتی معرفی کرده‌اند، از شهرک امیرکبیر با ما درخواست همکاری کرده‌اند. متاسفانه ضوابط موجود شرایط را برای ما فراهم نمی‌کند که بتوانیم به طور مستقیم وارد این موضوع شویم. در مقطعی که ما فعالیت را آغاز کردیم، فرض بر این بود که آنچه تخصصی است و در قالب فعالیتی است که می‌تواند به مردم خدمت کند، اولویت دارد. به عبارتی تاییدیه مرکز تحقیقات کفایت امر کرد و ما توانستیم به مرحله عقد قرارداد برسیم و کار خود را شروع کنیم. اکنون مانند قبل از آن دوره، برگشته به این موضوع که حتما باید گرید داشته باشید و اینها برمی‌گردد به اینکه شرکت باید توانمندی بالایی داشته باشد. در صورتی که فناوری ما تخصصی است که حتی نیاز به تجهیز کارگاه ویژه‌ای ندارد. به ناچار ما در کنار شرکت‌های گرید بالا وارد طرح نهضت ملی می‌شویم. متاسفانه شرایطی که برای نرخ ایجاد شده، تبعاتی را در بخش افزایش ناگهانی مصالح ساختمانی مثل آرماتور داشته که برای ما بسیار مشکل‌ساز شده است. چون قبلا تجربه کردیم، تعدیل‌هایی که دولت اعلام می‌کند، جبران‌کننده تغییرات نرخ و تورم حاکم بر جامعه نیست. به طور مثال در سه‌ماه چهارم ۱۴۰۰ همه منتظر تعدیل مناسب بودند؛ اما دولت تعدیل منفی ۸/ ۰درصدی در رشته ابنیه را اعلام کرد. همچنین در سه ماه اول و دوم به جای اینکه دولت تعدیل جایگزین مناسبی بدهد که کسب و کارها بتوانند بیشتر فعالیت کنند، اما تعدیل را در حد ۷/ ۱۴ برای ابنیه اعلام کرد. بنابراین هیچ‌کدام از این شاخص‌هایی که دولت اعلام می‌کند، سیاستگذاری‌های لازم برای حرکت این فناوری‌ها را پوشش نمی‌دهد که بتواند کار را به سرعت پیش ببرد. به اجبار این شرایط اسفباری که ایجاد شده، باعث می‌شود عده‌ای که از همه جا رانده شده‌اند و فقط دارای رانت هستند یا منابع مالی ارزان در اختیارشان قرار گرفته، با روش‌های سنتی و با حداقل قیمت‌هایی که شرکت‌های عمران اعلام می‌کنند، به اجرای پروژه‌ها ورود می‌کنند و متاسفانه ساخت پروژه‌ها به درازا می‌انجامد. مانند گذشته که در مسکن مهر هم تجربه تلخ زمان‌بر شدن را شاهد بودیم و سپس درخواست‌های متعدد و پیاپی دولت با ابلاغ بخشنامه‌ها مبنی بر اینکه هرچه زودتر پروژه مسکن مهر را به اتمام برسانند؛ بنابراین به نظر می‌رسد قرار است تجربه مسکن مهر مجددا تکرار شود. بنابراین با سیاست اعلام قیمت مقطوع از سوی دولت و نبود حمایت و نیز عدم تعیین ما‌به‌التفاوت در پروژه‌ها قطعا پروژه‌های مسکن ملی هم با شکست روبه‌رو می‌شوند.
درواقع قالب مسکن مهر عوض شده و به نهضت ملی مسکن تغییر نام یافته است. اما مسکن ملی هم بدون اینکه از مسکن مهر درس گرفته باشد، همان مسیر گذشته را طی می‌کند و این باعث می‌شود که منابع کشور به صورت بهینه صرف نشود. چون زمان‌بر شدن هر فعالیتی آن را غیراقتصادی می‌کند. حمایت بانک در ارتباط با صنعتی‌سازی کفایت نمی‌کند و بنابراین راه سنتی‌سازی در مسکن ملی طی می‌شود و متاسفانه خواهیم دید که بسیاری از شرکت‌ها که در اجرای طرح مسکن ملی مشارکت کرده‌اند؛ صرفا به دلیل ایجاد گردش مالی و برای اینکه بتوانند منابع مالی را به واسطه ضمانت‌نامه یا هر شیوه دیگری از بانک‌ها بیرون بکشند و این منابع را تبدیل به ارز یا طلا کنند تا ارزش سرمایه خود را در برابر تلاطم بازار حفظ کنند، وارد این طرح شده‌اند نه به خاطر اینکه قیمت پروژه‌های نهضت ملی مسکن مناسب است.
بنابراین اینکه تعداد قراردادهای نهضت ملی زیاد شده به منزله این نیست که یک حرکت عظیم شروع شده است. همه فعالیت‌های کنونی صرفا برای محافظت از منافع شرکت‌های بزرگ است و این اتفاق آسیب شدیدی به منابع دولت و مردم می‌زند.
آیا به صورت شخصی‌سازی هم امکان اجرای پروژه‌های ساختمانی را دارید؟
درد کشور ما از راه صنعتی‌سازی می‌تواند دوا شود. اگر ضوابط موجود یعنی گرید شرکت‌ها اصلاح شود؛ آمادگی داریم که به صورت انبوه وارد اجرای پروژه‌های ساختمانی شویم. ویژگی کار ما در این است که تجهیز کارگاه نداریم و تجهیز کارگاه ما در حکم تعدادی قالب است که در سایت موردنظر و کنار پروژه انجام می‌شود. ما با کمترین هزینه قالب‌بندی، سقف آماده تولید می‌کنیم که با سرعت بالا سقف‌ها اجرا می‌شود.
